46 Bin Yıldır Uykuda Olan Bir Canlı Çeşidi Diriltildi (Hayır, Yeni Jurassic Park Sinema Senaryosu Değil)

Sibirya bölgesinin donmuş toprakları, vakit zaman garip haberlerle karşımıza çıkıyor. Bu haberler çoklukla on binlerce yıldır ortalıkta olmayan canlılarla ilgili oluyor. Bunun sebebi ise bölgenin donmuş topraklarının canlıların vücutlarını saklama konusundaki başarısı diyebiliriz. 

Son haber ise tekrar epeyce değişik zira bilim insanları, yaklaşık 46 bin yıldır Sibirya’nın donmuş toprak katmanının altında bulunan bir canlı türünü hayata döndürdüklerini açıkladılar.

Aslında bu canlılar hiç ölmediler;

Araştırmanın konusu, daha evvel tespit edilmemiş olduğu söylenen bir tıp nematod. Bu canlılar mikroskobik bir cins solucan diyebiliriz. En kıymetli özellikleri ise kriptobiyoz denen bir canlılık haline geçiş yapabilmeleri. 

Kriptobiyoz gerçekleştirebilen hayli hudutlu sayıda canlı var ve sistem en kolay haliyle bu canlıların yaşamsal faaliyetlerini neredeyse büsbütün durdurarak şiddetli şartlarda hayatta kalmayı başarmaları olarak özetlenebilir. Örneğin bir canlı kriptobiyoz ile metabolizma faaliyetlerini neredeyse durdurarak -100 derece üzere çok soğukta bile onlarca, yüzlerce, hatta binlerce yıl hayatta kalabiliyor.

Söz konusu araştırmaya benzeri çalışmalar geçmişte de yapıldı. Yani bu bir birinci değil;

Ancak bu çalışmayı kendi içinde farklı kılan şey, kelam konusu cins olan nematodların kriptobiyoz mühletini bilinenden binlerce yıl daha fazlaya çıkarması. 

Yüzeyin yaklaşık 40 metre altındaki daha evvel hiç çözünmemiş bir alandan alınan örneklerde bulunan nematodlar, laboratuvar ortamında tekrar canlandırıldı ve üremesi sağlandı. Erkek bireye gereksinim duymadan, dişilerin yumurtlaması ile üreyebilen tıp, 46 bin yıl toprak altında kaldıktan sonra sorunsuz bir biçimde üremeye devam etti.

Bu çalışmalar değerli zira…

Kriptobiyoz üzere sistemleri anlamak, ekstrem şartlarda hayatta kalma becerisi geliştiren canlılık düzeneklerini anlamak demek. Ayrıyeten bildiğiniz üzere soyu binlerce yıl evvel tükenen canlıların yine hayata getirilmesi üzere projeler de var…

Bir başka husus ise vakit zaman gündeme gelen ”Buzullar eridikçe altından tesirini kestiremeyeceğimiz, binlerce yıldır uykuda olan ziyanlı virüsler ve parazitler yeryüzüne çıkabilir mi?” sorusu. Yanıt ise pek de işimize gelmeyen bir yanıt olacakmış üzere görünüyor. Şayet bu türlü senaryolar gerçekleşirse, ne üzere sıkıntılarla gayret etmemiz gerekeceğini kestirmek epeyce güç.

Tabii ki elde edilen bilgiler beraberinde kriptobiyoz için birtakım yeni soruları da ortaya çıkarıyor; örneğin araştırmacılar, kriptobiyoz ile hayatta kalmanın bir üst mühlet limiti olup olmadığının da araştırırması gerektiğini düşünüyorlar. Önümüzdeki periyotta yeni araştırmalarla tüm sorulara karşılık bulunması hedefleniyor.