Adana, Şanlıurfa Üzere Sıcak Kentlerde İnsanların Mecnun Üzere Acı Yemesinin “Nasıl Aklıma Gelmedi!” Diyeceğiniz Sebebi

Özellikle ülkemizin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin güzide kentleri Adana, Şanlıurfa, Gaziantep’te beşerler, sıcak havalarda bile acı biberi yemekten bir an bile vazgeçmiyor. Yenmesi de bir kenara, sıcak iklimler neden acısıyla meşhur?

Farklı ülkelere baktığımızda da acısıyla ünlü Meksika ve baharatı bol Hindistan listenin başında yerini alıyor. Sadece ülkemizde değil, dünyada da yaygın olan bu durum aslında evrimsel bir adaptasyonmuş!

Tazesi, kurusu, turşusu, pulu, isotu, paprikası… Daha sayamayacağımız kadar çok tipi olan acı biber, ülkemizde su üzere tüketiliyor.

Ülkece acıya alışkınlığımızdan olsa gerek asıl kökeni Güney Amerika olsa da biz Türkler bayılarak biber tüketiyoruz. Ülkemizin Güneydoğu bölgesiyle meşhur olan acı yemek kültüründen bahsetmemize herhalde gerek bile yok.

Biraz geçmişine indiğimizde Meksika, Peru ve civarından yaklaşık 16. yüzyıla tekabül eden periyotlarda Kristof Kolomb ile Avrupa’ya açıldığını görüyoruz biberin. Muhtemelen bize de bu periyotlarda geldi.

Bilhassa sıcak bölgelerde acının sıkça tercih edilmesi merak konusu.

Hepimizin kestirim edeceği üzere, sıcak havalarda yiyecekler olduğundan çok daha süratli bir formda bozuluyor. Yüksek sıcaklıktaki bakterilerin enzimleri, bu türlü havalarda çok daha tesirli çalışırlar. Haliyle buzdolabı üzere bir teknolojinin de geçmişte olmadığını düşünürsek yiyeceklerin bozulmadan korunabilmesi için bir metot geliştirilmiş olmalı. “İyi de bu yöntemin acı biberle ne ilgisi var?” dediğinizi duyar üzereyiz. Çabucak anlatalım.

Acı biberin içinde alkoloid kümesinden olan kapsaisin hususu bulunuyor.

Kapsaisin, biberlerin etkin bileşenleridir. Biberin içinde acı olmasını sağlayan husustur kolay tabirle. Bu etken husus, antimikrobiyal etkiyi de bünyesinde barındırıyor. Bu hususla ilgili Cornell Üniversitesi bir araştırma gerçekleştirmiş. Araştırmanın başında olan Paul Sherman ve ekibinin yaptığı çalışmaya nazaran, kapsaisin içeren hususlar, mantar ve bakteri barındırmıyor; üstelik üremelerini de engelliyor. Bu da yiyeceklerin uzun ömürlü olmasına büyük yarar sağlıyor.

Yani sıcak bölgelerde acının kullanma gayesinin kısa ve net bir açıklaması var. Bakterileri öldürme gücü bulunan acı biber, sıcak iklimlerde bozulmaya yüz tutabilecek yiyecekleri de böylelikle taze tutabiliyor. Günlük hayatı ve hasebiyle kültürü de beraberinde etkileyen bu durum, vakitle bir adaptasyona dönüşmüş olacak ki sıcak iklim halkı da acıyı severek tüketiyor.