Ay’ın Katı Bir Çekirdeğe Sahip Olduğu Bulundu

Fransa’daki Côte d’Azur Üniversitesi ile Gök Mekanikleri ve Efemeris Hesaplamaları Enstitüsü’nden bilim insanları, Ay’ın en çok merak edilen gizemlerinden biri olan çözebilecek ispatlar buldu. Ay’ın çekirdeğini araştıran grup, uydumuzun iç jeolojik yapısına ışık tutması için bir model geliştirdi.

Çalışmada, Ay’ın iç çekirdeğinin katı olduğunu gösteren sonuçlara ulaşıldı. Ayrıyeten çekirdeğin, yoğunluğu demire yakın olan bir metalden oluştuğunu gözlemlediler. Arthur Briaud isimli araştırmacı ve grubunun bulguları, Nature dergisinde yayınlandı.

Ay’ın çekirdeğinin 500 kilometre genişliğinde olduğu kestirim ediliyor

Yapılan tahlil, bunların dışında çekirdeğin boyutu hakkında da bilgileri ortaya çıkardı. Çalışmaya çekirdek, 500 kilometre çapında. Bu da onun, Ay’ın toplam genişliğinin %15’i kadar olduğunu ortaya koyuyor.

Bunların yanı sıra araştırma, Ay mantosunun değişim yaşadığına dair delillere da ulaştı. Araştırmacılar, bu durumun Ay yüzeyinde neden demir olduğunu açıklayabileceğini düşünüyor. Sıcak materyal yükseldikçe Ay’daki volkanik aktivite yüzeyde daha sonra soğuyarak toprağa dönüşen demir birikimine neden olmuş olabilir.

Sonuçlar Ay’ın yapısı hakkında daha evvelki bilgilerimize katkı sağlıyor. Apollo vazifelerinden alınan sismik bilgilerden yararlanan NASA, 2011 yılındaki bir araştırmada Ay’ın demir bakımından güçlü, katı bir çekirdeğe sahip olduğunu söylemişti. O araştırma da şimdikine yakın bir formda çekirdeğin boyutunun 482 kilometre olduğunu bulmuştu. Briaud liderliğindeki grup de bu stil daha evvelki datalardan yararlanarak bir model geliştirdi ve Ay’ın iç jeolojisini simüle etti.

Dünya’nın iç çekirdeğinin de Ay üzere ‘katı’ olacağı söz ediliyordu

Son yıllarda yapılan pek çok araştırma Dünya’nın çekirdeğinin birden fazla katmana sahip olduğunu ortaya koymuştu. Eriyik demir çekirdeğin de bir iç çekirdeğe sahip olduğu, bu iç çekirdeğin şaşırtan halde ‘katı’ olduğu kanıtlandı. Çekirdek, demiri eritecek kadar sıcaksa iç çekirdek nasıl katı halde diye sorabilirsiniz, açıklayalım.

İç çekirdekteki demir tam manasıyla katı değil. Daha çok yüksek tansiyonda sıvı, düşük tansiyonda katı üzere davranan yoğun bir yapıya sahip. İç çekirdek hakkındaki bu bilgileri ise Dünya’nın dört bir yanında gerçekleşen sarsıntıların oluşturduğu titreşim dalgalarının Dünya’nın merkezinden geçip başka tarafa ne kadar müddette ulaştığını ve düzgün iletildiğini ölçerek elde ediyoruz.