Barajlar Sayesinde Yağmur Suları Bile Filtrelenirken Neden Okyanus Sularını Tuzdan Arındırıp Kullanmıyoruz?

Barajlar Sayesinde Yağmur Suları Bile Filtrelenirken Neden Okyanus Sularını Tuzdan Arındırıp Kullanmıyoruz?

Su kıtlığı artık inkâr edilemez bir gerçek. Evvelce sırf muhakkak bölgeler için duyduğumuz bu sorun, ileride ne yazık ki tüm dünya için geçerli olacak.

Bu sorunu çözmeye odaklanan birçok çalışma yapılıyor ancak hiçbiri kâfi değil. Başka biir yandan, gezegenimizdeki suyun %96’sını oluşturan okyanuslardan faydalanarak su gereksinimimizin neredeyse yarısını karşılayabiliriz. Pekala bunu neden yapmıyoruz?

Suyu tuzdan arındırmak, kestirim ettiğimizden çok daha sıkıntı.

Filtreleme Aygıtı

Tuz, suda çok kolay bir halde çözünüyor ve güçlü kimyasal bağlar oluşturuyor. Bu bağların kırılması ise sahiden güç, maliyetli ve epey güç gerektiren bir süreç.

Hatta o kadar değerli ki arıtılmış su satın almaya kalkarsak şu anda içme suyu olarak kullandığımız sulardan 5 kat daha fazla para ödemek zorunda kalırız.

Tuzu, sudan ayrıştırmak için farklı metotlar kullanılıyor. 

Termal damıtma usulünde; kaynayan su, tuzu geride bırakarak onu buhara dönüştürüyor ve soğutularak tekrar suya çevriliyor. Öbür prosedürde ise suyu tuzdan ayıran yarı geçirgen bir zardan geçiriliyor.  Tuzla suyu ayrıştırmak için önemli düzeyde güç de gerekiyor. Yani güç ve maliyet o kadar fazla ki tatlı suyu kullanmak, tuzlu suları arındırmaktan çok daha kolay ve ucuz.

Bu iki metot dışında; başka bir sistem sayesinde, büyük arıtma aygıtları olmadan, küçük bir aygıtla ve tek tuşla da yapabiliyoruz. Filtre yerine iyon konstantrasyonu kullanan, hatta kimileri Güneş gücüyle çalışan bu aygıtlar şu geliştirilmeye devam ediyor ve ileride büyük gelişmelere yol açacağı varsayım ediliyor.

Ekosistem de ziyan görebilir.

Suyu, tuzdan ayırmanın elbette çevresel maliyetleri de var; ayrıştırma tesisleri, deniz hayatına ziyan veriyor. Yavru balık ve plankton üzere küçük deniz canlıları öldürülüyor ve doğal istikrar bozuluyor.

Ayrıca, sudan ayrılıp geriye kalan tuzla ne yapılacağı üzere bir sorun de baş gösteriyor. Arındırma sürecinde 1 litre su için, 1.5 litre tuzlu su ortaya çıkıyor. Bu çok tuzlu suyun, okyanuslara ya da denizlere geri pompalanması tekrar tıpkı şekilde su altı yaşamına önemli ziyan verebiliyor. Elbette zararın ölçüsünü azaltmak da mümkün lakin işin içine tekrar maliyet artışı giriyor.

Tuzdan arındırma sistemi ileride daha büyük sıkıntılara yol açabilir.

Arıtma prosedürlerini kullandıkça okyanuslardaki ve denizlerdeki tuz oranı artacağı için suyun filtrelenmesi her geçen gün daha değerli bir hâle gelir ve filtrelenecek tuz oranı arttıkça daha fazla enerji gerekir.

Kısacası ne yaparsak yapalım, Dünya’yı getirdiğimiz son duruma baktığımızda ufak çaplı süreksiz çözümler üretebiliriz ama ferdî olarak hepimiz birebir oranda bilinçlenmediğimiz sürece yahut devletler ve şirketler mevzuya el atmadıkça geri dönülemez bir noktada olduğumuz bir gerçek.

Deniz ve okyanus sularını tuzdan arındırma çalışmaları birtakım ülkelerde sürdürülüyor.

Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt ve İsrail; temiz su kaynağı olarak tuzdan arındırma sistemi kullanıyor. Bu ülkelerde neredeyse hiç yer altı suyu yahut tatlı su kaynağı bulunmadığından tuzdan arındırma bir zorunluluk diyebiliriz.

Hatta İsrail, evsel suyun %40’ını tuzdan arındırma işlemiyle elde ediyor. Şu anda su gereksinimini karşılamak için tuzdan arındırma prosedürünü kullanan ülkeler, Dünya’nın %1’ini oluşturuyor. BM ise 2025 yılına dek Dünya’nın %14’ünün su gereksinimini karşılamak için tuzdan arındırma metoduna güvendiğini söylüyor.

Kısacası, okyanus sularını tuzdan arındırmaya çalışarak su kıtlığının önüne geçmek sorunun asıl kaynağından ve tahlilinden uzaklaştırıyor.

Artık burun buruna geldiğimiz, su kıtlığının da meydana gelmesine sebep olan küresel ısınma ve iklim krizinin pek çok farklı sebebi bulunuyor.

Güvenilir etraf kuruluşlarının ve uzmanlarının önerdiğine nazaran, iklim krizi ve global ısınmayla uğraş edebilmemiz için geniş çapta yapılacak şey, büyük şirketlerin ve devletlerin tedbir almasıyken kişisel olarak yapabileceğimiz; temiz suyu kirleten, ormanları tahrip eden, ekosistemi bozan ve çok ısınmaya sebep olan hayvancılık temelli besinleri en aza indirmemiz.

Kaynaklar: Food and Water Watch, Oxford Üniversitesi, Küresel Citizen, Scientific American