Barbie’ye Rakip Türk Oyuncağı “Fatoş”un Bilinmeyen Öyküsü: Artık Neden Üretilmiyor?

Barbie’ye rakip olarak görülen ve birbirinden farklı renk ve figüre sahip Fatoş oyuncaklarının ismini anmak bile, belki kimilerimizin “Hey gidi eski günler!” demesi için kâfi bir sebep.

Peki bu oyuncaklara ismini veren neydi, nasıl ortaya çıktılar ve ortamızdan hangi sebeple ayrıldılar? Gelin biraz eskilere gidelim.

Fatoş bebeklerin ortaya çıkış kıssası, aslında bir epey ilgi cazibeli.

Bir yaşındaki oğluna doğum gününde oyuncak bir kedi ikram edilen Fatoş İnhan, oğlunun bu oyuncak karşısında endişeye kapılmasına ve hüngür hüngür ağlamasına bir epey içerler. Elbette bu olayın yaşandığı 1970’ler Türkiye’sinde piyasaki oyuncak çeşitliliği epey azdır. Sanki bu kedi neye benziyordu da zavallı çocuğu güldüreceği yere ağlatmıştı?

Bu yaşanandan sonra anne Fatoş İnhan, kendi oğluyla birlikte tüm çocukların daha şirin oyuncaklara gereksinimi olduğunu düşündü ve bu bahiste bir şeyler yapmaya karar verdi. Tüm çocukların yüzünü güldürebilecek, yumuşacık oyuncaklar…

Fatoş İnhan bir vakitlerin çocukluğuna taraf vereceğinden habersiz, pamuk ve kumaşları bir ortaya getirerek denemelerine başladı.

Çeşitli oyuncaklar dikmek için eşinin kiraladığı ofise yerleşti ve annesinin dikiş makinesiyle çalışmalara başladı. Diktiği oyuncaklardan birincisine “Tonton” ismini verdi. Bu oyuncak kavuniçi renginde, epeyce ufak ve bir oldukça yumuşak bir ayıydı. 

Tonton isimli oyuncak, Fatoş oyuncaklarının birinci sermayesi oldu ve bu ayıyı birbirinden sempatik ve rengarenk köpekler, kediler, filler, tavşanlar, eşekler ve bebekler takip etti. Fatoş İnhan bu oyuncaklarla oğlunun yüzünü güldürebildiği için bir epey keyifli, başka çocuklara da bir umut olabileceği niyetiyle hayli heyecanlıydı.

O vakitler bu oyuncaklar bir marka ismi altında rastgele bir isme sahip değildi ve Fatoş İnhan, eşinin teklifiyle bu dizaynlara “Fatoş oyuncakları” ismini verdi.

Bu esnada oyuncaklara istek epey fazlaydı ve yavaş yavaş “Fatoş Oyuncak” ismi altında mağazalar açılmaya başladı. İşler gün geçtikçe yolunda gitti ve tarihler 1990’ı gösterdiğinde Fatoş oyuncakları, en çok aranılan ve talep gören bir marka haline geldi.

Oyuncak bölümünde adeta bir dev haline gelen Fatoş İnhan, aslında o vakitlerde da hayli ünlü Barbie bebeklerin Türkiye için üretim lisansını bile almayı başarmıştı. Türkiye’nin birinci Barbie’sini de Lady isimli bir bebekle bize tanıttı. Özetle Fatoş İnhan’ın oyuncak sevgisi ve yaratıcılığı sayesinde, Türk oyuncakçılığının altın çağı yaşandı.

Ancak her hoş şeyin bir sonu olduğu üzere 2001 yılında Fatoş oyuncakların sonu gelmişti.

Oysa Fatoş İnhan bu sondan çok kısa bir müddet evvel, dünyanın 40 teşebbüsçü bayanından biri seçilerek ödüllendirilmeye layık görülmüştü. Ne yazık ki 30 yıllık efsane oyuncakçılık teşebbüsü, Çin tarafından ülkeye ithal edilmeye başlanan oyuncaklar sebebiyle bitti. 

Halk bu Çin oyuncaklarının kalitesiz olduğunun farkında olsa da ucuz fiyatlı oluşlarına kanmıştı ve Fatoş oyuncaklarına talep, epeyce azalmıştı. Fatoş oyuncakları bünyesinde çalışan 300 oyuncak üreticisi, imalatının sonuna geldi. 

Hiç elbet 2000’li yıllarda çocukluğunu yaşayanlar, Fatoş oyuncaklarını gördüğünde yahut duyduğunda duygulanmaktan kendini alıkoyamaz. Şimdilerde hayli ender karşılaşsak da, gelin otomobillerine süs olsun diye oturtulan ve salon vitrinlerinin en özel köşesinde sergilenen Fatoş oyuncaklar, her daim aklımızın bir köşesinde kalacak…