Bir “Araç Tekniği” Uzmanına Sorduk: Arabalarımızın Ömrünü Nasıl Uzatabiliriz?
Ekonomik kaidelerin her geçen gün bizi biraz daha endişelendirmesiyle elimizde olanlara sıkı sıkı sarılmaya başladık. “Ya telefonum bozulursa da yenisini almak zorunda kalırsam?”, “Arabam bozulursa öteki bir otomobil nasıl alırım?” üzere kaygılarımız daha çok arttı.
Bu yüzden elimizdeki aracımızın ömrünü nasıl uzatabileceğimizi öğrenip bu bilgiler ışığında hareket etmemiz çok kıymetli. Mustafa Lodos’un katkılarıyla, yapabileceklerimizin neler olduğuna bir göz atalım.
Hocamız, mevzuyu Sanayi Devrimi’nden başlayarak ele alıyor.
19. yüzyılda başlayan Sanayi İhtilali’nin yarattığı döngü, “ihtiyaçlar” ya da “öncelikler”; makine aygıt üretiminde çeşitliliği artırdı. Bu gelişim, bizim konforumuzun ve gereksinimlerimizin karşılanması formunda görülse de aslında o denli olmadığını savunuyor Mustafa Hoca.
Ona nazaran, sanayi bize muhtaç görünse de döngünün devam etmesi için tüketiciler, sanayiye bağlanmış durumda zira üreticinin para kazanması için birinci evvel arabası, daha sonra yedek kesimini satması gerekir. Birçoğumuz, üreticinin arabası sattığında para kazandığını zannederiz lakin hocamızın söylediğine nazaran asıl çıkar, yedek kesimdir.
“Amerika’daki 1901 yılından beri hiç sönmeyen ampul üzere olsa bu çark hiç dönmez.”
Daha farklı bir halde tabir edecek olursak, bu teknolojileri kullanacaksak maddi itaatkârlık içinde olmayı da kabul etmeliyiz. Arabaya takılan her kesimin, çarkın döndürülmesi için aşikâr bir ömrü var ve ona nazaran tasarlanıp üretiliyor.
“Otomobil teknolojilerinden yararlanacaksak aldığımız aracın var olan ömrüne ulaşarak cebimizden çıkan paranın olması gerekeni aşmaması, temel amacımız olmalı.” diye ekliyor hocamız ve bunun için yapabileceklerimizi sıralıyor.
Aracın paklığını ihmal etmemiz gerekiyor.
Aracın karoserinin (ana kesimler dışında kalan, yolcu ve yük taşınan kısım) paklığı, iç paklığı ve motorun paklığı büyük kıymet taşıyor. Paklık yapılmazsa uzun vadede mekanik sıkıntıların baş göstermesinin yanı sıra dış görünümü de olumsuz etkilenir. Bu yüzden aracın paklığını nizamlı bir formda yaparak ömrünün uzamasını sağlayabiliriz.
Boyayı koruyacak tedbirler almalıyız.
Hocamız boya konusunu şu formda açıklıyor:
“Araç üretilirken boyamada daldırma metodu kullanıldığı için kaza üzere durumlarda dış aksam sökülüp takılırken gereğince itina gösterilmezse paslanma/çürüme meydana gelebilir. Boya müdafaa, pasta cila üzere usuller ise dış aksamın ömrünü uzatır; böylece dolaylı olarak arabanın ömrünü uzatır.”
Koruma kapağı almayı atlamamalıyız.
Araçların motor kısmının altını örten bir müdafaa kapağının satın alınması, yabancı unsur ya da hayvan girmesi üzere durumlarda motora verilecek muhtemel ziyanların önüne geçer. Ayrıca motor kapağı olmazsa hava akışı da denetim edilemez ve aerodinamik etkilenerek yakıt tüketimi artar.
Günümüzdeki otomobillerde birçok elektronik bileşen, motor kısmında bulunur. Tüm bu sistemlerin dış etkenlere maruz kalması, aracın elektriksel sistemlerini de olumsuz etkileyebilir. Bir müdafaa kapağının olması ise aracın ömrünü otomatik olarak uzatacaktır.
Periyodik bakımları hiçbir vakit ihmal etmemeliyiz.
Hocamızın söylediğine nazaran, motorun var olan ömrünü sonuna kadar kullanmak istiyorsak el kitabında olan kilometre bazlı devirlere dikkat ederek bakımlarını tertipli bir biçimde yaptırmak zorundayız.
Aksi takdirde motorun performansı düşer, yakıt tüketimi artar, fren problemleri ortaya çıkar, lastiklerin ömrü kısalır, elektrik ve şarj sistemi meseleleri ortaya çıkar. Özcesi aracımızın ömrünü uzatmak istiyorsak periyodik bakımlarını atlamamalıyız.
Aracımızı nasıl ve nerelerde kullandığımız da kıymetlidir.
Hocamız, arabalarda verilen garanti müddetlerinin, ömrünün ⅓ ya da ¼’ü kadar olduğunu; bizim dikkat etmemiz gereken kısmın ise geri kalan ömründe aracı nerede ve nasıl kullandığımız olduğunu vurguluyor.
Kısacası dağlık, çukur, çok sıcak ya da soğuk havalarda araç kullanımı; otomobilin daha süratli yaşlanmasına sebep olur. Ayrıyeten sürüş usulümüz da bu noktada değerlidir.
Yıpratıcı ve agresif bir kullanım formu, aracın ömrünü kısaltan bir başka hareket.
Agresif bir sürüş şekli genellikle süratli ivmelenmeleri ve ani frenleri içerir. Hâl bu türlü olunca aşınma artar ve motor, şanzıman, fren sistemleri, lastikler üzerinde ekstra yük oluşur.
Yani aracımızın ömrünü uzatmak istiyorsak şoför koltuğuna oturduğumuzda agresif bir kullanım sergilememeliyiz, ona naif davranmalıyız ki bizi yarı yolda bırakmasın.
Kaçınmamız gereken bir öteki durum ise araca olması gerekenden fazla yük yüklemek.
Araçlardaki süspansiyon sistemleri, fren sistemleri ve lastikler; aşikâr bir yük kapasitesine nazaran tasarlandığı için bu kapasitenin üstünde yük taşımaya çalışmak, aşırı zorlanmasına sebep olabilir.
Şasi, diferansiyel, lastik, fren sistemleri ve amörtisör; yay, kol üzere süspansiyon sistemleri yük altında hasar görerek bozulmalara yol açabilir. Kısacası aracımızın bizle yaşlanmasını istiyorsak ona kesinlikle fazla yük bindirmemiz gerekiyor.
Otomobillerle alakalı ilginizi çekebilecek öteki içeriklerimiz: