“Birleşmiş Milletler, Bilerek İsrail’e Müdahale Etmiyor!” Savında Bulunan Viral Görüntüyü İnceledik! Doğruluk Hissesi Nedir?

Filistin ve İsrail ortasındaki gerginlik, yerini bir savaşa bıraktı. O denli ki kara savaşı yerine havadan bayan, çocuk, yaşlı demeden binlerce insanın vefatına sebep olan bombalar yağdırıldı. Ayrıyeten hastane, okul ve ibadethaneler de bombalandı.

Savaş krizi sürerken en çok Birleşmiş Milletlerden takviye beklendi. Savaşı durdurması beklenen BM’nin pasif kalması ise tenkitlere neden oldu. Sonrasında Birleşmiş Milletler hakkında çarpıcı savlar ortaya atan bir görüntü, toplumsal medyada viral oldu. Artık bu görüntünün doğruluğunu sorgulamak için öncelikle argümanlara bakalım.

Viral olan görüntüde, Birleşmiş Milletler ile BlackRock şirketinin karı-koca olan çalışanlarından bahsediliyor.

• Videoyu görüntüleyemiyorsanız buraya tıklayabilisiniz.

Dünyanın en büyük varlık idare şirketi olan ve hatta kimilerince ‘dünyayı yönettiği’ düşünülen BlackRock şirketi hakkında bilgi sahibi değilseniz aşağıdaki içeriğimizi okumanızda yarar var:

BlackRock’ın Yatırım Enstitüsü lideri, Thomas E. Donilon isimli bir adam. Onun eşi de BM UNICEF Lideri Catherine M. Russel. Viral görüntüde da tam olarak bu durum sorun olarak anlatılıyor. UNICEF (Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu), sivil toplum kuruluşu değildir ve Birleşmiş Milletlere bağlıdır.

Sosyal medyada paylaşılan ve farklı lisanlara çevrilen, sonrasında da viral olan bu görüntünün sahibi; BM’nin, savaşı bilerek durdurmadığından bahsediyor. Hatta savaşı durdurmama nedenlerinin, kendilerini güçlü etmek istemelerinden geldiğini argüman ediyor.

Çünkü yeniden teze nazaran BlackRock şirketi silah üretimi yapan firmalara yatırım yapıyor. Hatta o şirketlerde büyük payları var. Yatırım kararlarını alan kişi ise Thomas Donilon. Yani BM UNICEF Lideri Catherine’in kocası. Münasebetiyle savaşa göz yumma sebeplerinin paradan kaynaklandığını tekraren lisana getiriyor.

Peki bu tezler gerçek mu?

BlackRock şirketi, Filistin’i de vuran silah ve mühimmat şirketlerinin en büyük yatırımcıları ortasında yer alıyor.

Şirket, 2018 yılından beri silah üretimine verdiği takviyeyle Amerika’da gündemde. Zira ABD’nin Florida eyaletinin Parkland kentindeki bir lisede silahlı taarruz olmuştu.

Bu hücumda 17 kişi hayatını yitirirken, kullanılan silahın BlackRock şirketinin yatırım yaptığı şirkette üretildiği ortaya çıktı. 2022 yılındaki Texas ilkokul katliamı sonrası BlackRock ve silah üretim şirketlerinin hissedarlığı tekrar Amerikan halkı tarafından gündeme getirildi.

BlackRock şirketinden, silahlı taarruzlar sonrasında silah üreticilerine baskı yapması istendi. Silah satışında yaş sonunun artırılmasını ve hatta bir değişim görülmezse, silah üreten şirketlerin idare şuralarının değişimine oy vereceğini dahi söylemesi değerli adımlardan olacaktı.

Fakat BlackRock bunları yapmadı ve bozulan imajını düzeltmek için minimal değişikliğe gideceklerine dair bir mektup paylaştı. Değişikliğe gittiler mi ve gittiler de ne kadar tesirli oldular bilinmez. Yani viral görüntüde söylenen silah üreten şirketlerde paylarının olduğu yanlışsız.

Şimdi UNICEF cephesine bakalım:

UNICEF Lideri Catherine M. Russell, savaşın durdurulması için açıklamalar yapmıştı.

Catherine M. Russell; uygun eğitim almış, ABD hükûmetinde Barack Obama periyodunda Lider Yardımcılığı ve Beyaz Saray Başkanlık İşçi Ofisi Yöneticiliği üzere misyonlarda başarılı olmuş bir isim.

Filistin-İsrail olaylarında Russell, “UNICEF ve ortaklarımız, çocuklar için alanda kalmaya kararlıdır. Lakin hiç kuşkunuz olmasın, durum her geçen saat daha da kötüleşiyor ve çatışmalar hemen sona erdirilmediği takdirde bölgedeki çocukların akıbeti konusunda derin bir tasa duyuyorum.” formunda açıklama yaptı.

Ayrıca “Ancak biz ve siz, çocukları bu şiddet sarmalından kurtaracak güce sahibiz.” diyerek savaş bölgesindeki çocuklar için yardım istedi.

Bu durumda viral görüntüde söylenen UNICEF Lideri hakkındaki bilgiler de hakikat üzere duruyor. Elbette sadece mesleksel manadaki tezleri yanlışsız. Çünkü savaşın devam etmesini isteyen birinin bu derece çarpıcı açıklamalar yapması beklenemez. Natürel göz boyama ihtimalini göz arkası edemeyiz.

Peki, BM hakikaten neden savaşı durdurmuyor?

Gazze’de 7 Ekim’den beri kendi yayımladıklarına nazaran 99 BM çalışanı da öldü. Bu türlü büyük bir savaşı neden durdurmadıkları ise merak edilen bir bahis oldu. Neden sadece insanlık koridoru açmaktan bahsedildi?

Savaşın ateşlendiği andan itibaren insan hakları üzerinde durup tekraren konuşma yaptılar. Savaşın durmasını istediklerine dair beyanatlarda da bulundular. Ancak şimdi durduramadılar.

Eski Türkiye İktisat Bakanı Dr. Temiz Türker, CNN Türk kanalında, İkinci Dünya Savaşı galip devletlerinin BM’den üstün olduğunu ve her şeyin ekonomik çıkarlar olduğunu söyledi. Filistin-İsrail olayları için ise karşı gelinemez olan ülkenin, Amerika olduğundan bahsetti. Pekala bu gerçek mu?

Birleşmiş Milletlerin kuruluşundan beri var olan ikinci unsurundan bahsedelim:

BM’nin ikinci unsuruna nazaran memleketler arası uyuşmazlıklar barış, güvenlik ve adaleti tehlikeye düşürmeyecek biçimde yani barışçıl olarak çözülmeli. Yani Birleşmiş Milletlerin tehditle yahut şiddetle savaş çözme yetkisi yok. Bu durumda da görüntüde geçen “İsterlerse savaşı elbette durdurabilirler.” cümlesi büsbütün yanlış oluyor.

Karı-koca olarak farklı alanlarda çalışmaları, onları savaş hatalısı yahut iş birlikçi yapmaz.

Videoda UNICEF Genel Müdürü Catherine hakkında söylenenler yani mesleksel bilgiler gerçek. BlackRock şirketinin de silah üretenlere dayanak vermesi kısmı yanlışsız.

Kaçırılan nokta, BlackRock şirketinin çabucak her alanda yatırım yapan bir şirket olması. Ferdî silahlanma ismine yapabilecekleri, vaktinde gündem olmuş olsa da bir savaş anında silah şirketlerine nasıl reaksiyon verebilir, bilemiyoruz. Yalnızca silah üreten ya da sırf silah payı olan bir şirket olsa tenkitler gerçek olabilirdi. Lakin şu an, dışarıdan bakıldığında fazla ayrıntıcı bir tenkit üzere duruyor.

Örnek vermek gerekirse ASELSAN birinci olarak haberleşmenin millî imkânlarla sağlanması için kuruldu. Günümüzde savunma endüstrisi alanında çalışıyor. ASELSAN’da misyon alan bir mühendisin yahut müdürün eşinin, gerektiğinde tüm dünyaya yardım götüren Kızılay’da çalışan bir eşi olduğunu düşünelim. Bu durumda eşi silah üretiyor, kendisi ise insan hayatını kurtarıyor diye bir tenkit yapmayız.

Şunu da söylemekte yarar var; yeniden de işin aslını, perde gerisinde dönenleri bilemeyiz. Net olansa ikna edici bir delilin olmaması. Bu nedenle körü körüne inanmamak gerekiyor.

Sosyal medyada teyit hakkındaki öteki içeriklerimiz: