6 Şubat depremlerinden bu yana ülke genelinde yaralar sarılmaya devam ederken öte yandan Marmara depremine yönelik kaygılar gündeme geliyor. Çarpık kentleşmenin hayli esaslı bir biçimde yayıldığı bu bölge, uzmanların da belirttiği üzere büyük bir tehlike altında. Çünkü kelam konusu zelzelenin büyüklüğü hiç de hafife alınacak tipten değil.
Bu mevzuda birçok yerli ve yabancı uzman, ikazlarını daima lisana getiriyor. Öte yandan da doğal olarak kendi önlemlerini alıyorlar. En aktüel olarak da yer bilimci Prof. Dr. Celal Şengör, hayli sağlam bir konutu olmasına rağmen neden zelzele sebebiyle İstanbul’dan taşınmayı düşündüğünü açıkladı.
“Kenti ağır bir koku saracak”
Fatih Altaylı, geçirdiği ufak bir operasyondan sonra ziyaret ettiği Celal Şengör’le konuşmuş ve kendi köşe yazısında konuşmayı şu halde anlatıyor:
“Kütüphaneyi yazlık konuta taşımak, Çanakkale civarında bir yerlere de yerleşmeyi düşünüyordu.
“Senin mesken sağlam. Biliyorum. Bulunduğu yer sağlam, biliyorum. Niçin taşınıyorsun” diye sordum.
“Çünkü sarsıntıdan sonra İstanbul’un ne hale geleceğini biliyorum” dedi ve anlattı.
“Tabii ki, bütün İstanbul yerle bir olmayacak. Mustafa Erdik 8 bin binanın akordeon üzere olacağını söylüyordu. Bu sayı galiba daha fazla olacak. 60-70 bin bina büsbütün çökmese de yıkılacak. Kurtarma çalışmaları için sokaklara girilemeyecek. Kente giren çıkan yolların kıymetli bir kısmı kullanılamaz hale gelecek, ortaya çıkacak kaos ortamında sağ kalanlar da günlerce belki haftalarca bloke olacak.
Kentin elektrik, su, kanalizasyon ve doğalgaz alt yapısı bitecek. Birinci gün her yerde yangınlar olacak. İtfaiye enkaz altında kaldığı için, itfaiyeciler ya enkaz altında olduğu için, ya enkaz altındaki araçlarına ulaşamadığı için bu yangınlara müdahale edilemeyecek.
Kent dışından yardım gelemeyecek. Bugün zelzele bölgelerine giden yardım ve kurtarma takımlarının yüzde 60’ı İstanbul’dan gidiyor. İstanbul yıkılınca İstanbul’a zati çok az grup gelebilecek, gelenler de kente giremeyecek.
Yeni havalimanı dolgu tabana yapıldığı için muhtemelen hasar alacak ve bir mühlet kullanılamaz olacak. Zati o havalimanını kente bağlayan yolların ne olacağını da bilmiyoruz. Atatürk Havalimanı ise en uygun pisti kırıldığı için lakin yarım hizmet verebilecek.
Birkaç gün içinde kentte açlık başlayacak. Yağmalar başlayacak. Bunu salgın hastalıklar takip edecek. Enkazlar uzun mühlet kaldırılamayacak. Kenti ağır bir koku saracak, nefes alınmaz hale gelecek.”
İçim karardı bir anda.
“Mad Max sineması üzere bir şey anlatıyorsun” dedim.
“Tam da öyle” dedi.
Bu yüzden İstanbul’dan taşınmayı düşünüyordu Celal Şengör.
İstanbul Depremi’nden değil, sonrasından korkuyordu.”
Kahramanmaraş sarsıntılarına maalesef hazırlıksız yakalandık. Umuyoruz ki Marmara zelzelesi için gereken dersler alınır.
