Çin'in Zhurong Gezgini, Mars’ta Su İzleri Buldu

Çin’in Zhurong Gezgini, Mars’ta Su İzleri Buldu

Çin’in Zhurong gezgini vazifesinin 15 Mayıs 2021’de Mars’a muvaffakiyetle iniş yapmasıyla Çin, bunu başaran üçüncü ülke oldu. Daha da etkileyici olan ise, Çin’in birinci Mars misyonunda yörüngeye girmeyi, inişi ve gezintiyi bir ortada gerçekleştirmiş olması.

Çin mitolojisindeki ateş yaradanının ismini taşıyan Zhurong, Tianwen-1 yörüngesinden ayrılarak daha evvelki NASA misyonlarının yakınında, Utopia Planitia isimli geniş bir ovaya inmişti. Birçok volkanik gereçlerle kaplı olan bu bölgede Zhurong, su izleri keşfetti.

Zhurong’un kumullarda bulduğu su izleri

Su, Mars’ta hayatın var olabilme mümkünlüğünü artıran en kıymetli ögelerden biri olarak kabul ediliyor ve Zhurong Mars gezgininin keşifleri, Mars’ta suyun varlığına ait araştırmalarda değerli bir adım olarak görülüyordu, hakikaten o denli de oldu. Mars’ın Utopia Planitia bölgesindeki kumulları incelemek üzere tasarlanan Zhurong Mars gezgini, yapılan keşifler ve araştırmalar sonucunda kızıl gezegenin kumullarında su molekülleri tespit etti.

Zhurong, dört adet küçük kumulun üzerinde yaptığı müşahedeler sonucunda, bunların yüzeylerinde çatlaklı katmanlar ve sırtlar olduğunu tespit etti. Bu özellikler, kumulların üzerindeki küçük su ceplerinin erimesi sonucu oluşmuş. Araştırmacılara nazaran bu su cepleri, Mars’ın kutup bölgelerinden gelen su buharının ağırlaşmasıyla meydana gelmiş.

Su buharının kutuplardan düşük enlemlere taşınması, Mars’ın eksen eğiminin değişmesiyle ilgili. Mars’ın eğimi vakit içinde dalgalanmalar gösteriyor ve bu da kutup buzullarının erimesine yahut büyümesine neden oluyor. Araştırmacılar, Zhurong’un incelediği kumulların üzerindeki su izlerinin, yaklaşık 400 bin ila 1.4 milyon yıl evvel meydana gelen bir eksen eğimi değişikliği sırasında oluştuğunu iddia ediyorlar.

Zhurong’un bulguları, Mars’ta suyun yalnızca eski vakitlerde değil, daha yakın bir tarihte de var olduğunu gösteriyor. Ayrıyeten, suyun yalnızca katı yahut gaz halinde değil, sıvı halde de bulunabileceğini kanıtlıyor.

28 Nisan 2023’te yayımlanan araştırmanın linki