Cinsiyetçilik, Irkçılık Ne Ararsan Var: Kimi Hassas Hudutları Aşarak Linç Edilmeye Davetiye Çıkaran 13 Reklam
Artık başımızı çevirdiğimiz her yerde, bizleri türlü türlü eser ve hizmetlerle buluşturan reklamları görmeye alışkınız. Kimi vakit telefonlarda, televizyonlarda, dergilerde kimi vakit da sokaklarda gezinirken bu reklamlara takılıp kalıyoruz.
Ancak kimi reklamlar var ki yalnızca eser satın alma güdülerimizi değil sonlarımızı de tetiklemeyi başarıyor. İşte bu içerikte, birtakım hassas hudutları aşarak linç edilmeye davetiye çıkaran reklamların enteresan dünyasına bir göz atacağız.
Bir rom markası olan Bacardi’den “yok artık” dedirtecek cinste bir reklam.
“Bu yaz mükemmel görünmek ister misiniz? Çabucak seksiliğinizi öne çıkaracak bir aksesuar edinin: berbat bir kız arkadaş!” diyen Bacardi, biraz fazla ileriye giderek şekilcilik ve cinsiyetçilik hudutlarını zorlamış.
“Bu Anneler Günü, nitekim değerli olan işinin başına dön” diyerek Anneler Günü kutlamak mı?
Mr. Clean markasının epey cinsiyetçi olan bu reklamı da görünce insanın içini ürperten tıpta.
Antonio Federici marka dondurma için yapılan bu reklamlar her türlü sonu zorlamakta…
Sırası ile reklamlarda “günaha boyun eğ” ve “bir berbat alışkanlık başkasına yol açar” yazan bu dondurma reklamı, birinci bakışta yalnızca dini öğeleri cinsellikle birleştiriyor üzere görünüyor.
Bu haliyle bile belirli kitlelerin reaksiyonunu çekmesi mümkün olan bu reklamda epey cüretkâr bir sonuç ortaya çıksa da reklam biraz daha incelendiğinde verilmek istenen bildiri aslında dondurmanın dinden çıkaracak kadar cezbedici ve âlâ olduğu.
Fakat bu bildirisi vermek için cinsellik ve eş cinsel bağ ögelerini kullanan marka, buna ek olarak siyahi ve beyaz derili bir bayanı kullandığı reklamda çikolatalı ve vanilyalı dondurmalara atıfta buluuyor. Bu sebeple, hem cinsiyetçilik hem de ırkçılık hususlarında da tenkit yapılabilecek noktalar bulmak mümkün.
Dove, bu reklam ile ırkçılık yaptığı konusunda hayli bir linçlenmişti.
Bu reklamda birinci fotoğraftaki siyahi bayanın, tişörtünü çıkarırken beyaz derili bir kadına dönüştüğü görülüyordu.
Dove, aldığı sert yansılar sonrasında bu reklamı yayından kaldırdı.
Yine kaş yaparken göz çıkaran Dove, bu seçimiyle cinsiyetçilik ve ayrımcılık linçlerinden de nasibini aldı.
Dove, kadınların farklı beden yapılarına sahip olabileceği ve bayanların bu farklılıklarını sevmesi gerektiğini vurgulamaya çalıştığı bir teşebbüs yapmış ve bu kanıyı vurgulamak için duş jeli şişelerini farklı beden tiplerini simgeleyecek formda tasarlamıştı.
Fakat bu teşebbüs makûs tenkitler alarak markanın elinde patladı…
Bir hayvan hakları örgütü olan PETA, bu reklam ile epeyce ileri gitmiş…
“Balinaları kurtarın” diyerek hayvan haklarını müdafaayı amaçlayan bir tertip için empatiden epeyce mahrum bir reklam kampanyası olmuş.
En kötülerini sona sakladık! Burger King de cesurluk ile haddini aşmak ortasındaki ince çizgiyi tutturamayanlardan.
“Aklını başından alacak” yazan bu reklam kampanyasında tahminen öteki bir görsel seçilse bir sorun olmayabilirdi lakin Türkçe olarak “esmek”, “üflemek” üzere manalara gelen “blow” sözü ile söz oyunu yapan Burger King, kullandığı reklam görseliyle aslında “başka bir şeyi” ima etmekte. Siz onu anladınız…
“Uzun, sarışın ve muhteşem” derken McDonald’s yalnızca patates kızartmalarından mı bahsediyordur?
Milkshake’in kıvamını anlatmak için “acı verici derecede kalın” yerine diğer bir cümle de kullanabilirmiş…
“Kalın”, “kıvamlı” üzere manalara gelen “thick” sözü ile söz oyunu yapan McDonald’s ne amaçladı bilmiyoruz ancak bir fast food markası için biraz yersiz bir reklam seçimi olmuş.
Reebok da söz oyunu yaparak kıvrak zekasını göstermek isterken haddini aşanlar ortasında.
“Aldatmak”, “hile yapmak”, “kaçamak yapmak” üzere manalara gelen “cheat” sözü ile söz oyunu yapan Reebok, “kız arkadaşını aldat, antrenmanını değil” diyerek cinsiyetçiliğin sonlarını zorlamış.
Daihatsu, iç hacminin büyük olmasını otomobile kaç bayan sığacağı ile ölçmeye çalışmasa daha düzgünmüş.
“Bir Lamborghini’nin aldığından 5 kat daha fazla bayan alır” diyerek hayli mert bir reklam yapan Daihatsu, şu anda yansılardan çekinmeden bu reklamı yapmaya yürek edebilir miydi orası da başka bir merak konusu natürel…
Mercedes’ten epeyce cüretkâr bir reklam. Bu kadarına gerek yoktu ancak yeniden de cüretlerini takdir ettik…
“Erkekler; kadınlar, spor ve otomobiller hakkında konuşur. Kadınlarsa, spor otomobillerin içindeki adamlar hakkında.” diyen Mercedes, iddialı ama tenkide de açık bir reklam tercih etmiş. Yorumu sizlere bırakıyorum.
Volkswagen’ın Golf modelleri için yaptığı reklam da bir o kadar cüretkâr görünüyor…
Golf modellerini “bekar, evli ve boşanmış” şahıslar için sınıflandıran Volkswagen, klişelere meydan okuyarak yürekli bir reklam yapmış ancak bu kadar da gözü pek olmasa mıydı sanki?