Coca-Cola’nın Mucidinin Trajik Kıssası
Coca-Cola’nın mucidi olan John Stith Pemberton, 1831 yılında doğmuş Amerikalı bir eczacı. 1861 yılında çıkan iç savaşa kadar eşi ve oğlu ile memnun bir hayat süren Pemberton’ın hayatı bir anda aksine döndü.
İç savaş sırasında önemli yaralar alan Pemberton, ağrılarını hafifletmek için ağır ağrı kesici ilaçlar almaya başlaması birçok şeyin başlangıcı olacaktı.
Pemberton bir morfin bağımlısı haline geldi.
Savaşın bitmesinin akabinde meskenine dönen Pemberton, bağımlılığının berbata gittiğinin farkındaydı ve eczacılık konusundaki yeteneklerini kullanarak buna çözümler aramaya başladı.
Bağımlılığına yeterli gelmesi için yeni formüller denerken “French Wine Coca” olarak isimlendirdiği bir cins içecek yarattı.
Basitçe koka şarabı olarak isimlendirebileceğimiz “French Wine Coca” bir çeşit alkollü şuruptu.
Bu içeceğe ise bir kimyager tarafından üretilmiş olan ve Fransız şarabı ile koka yaprağı özü ile sıhhate yeterli geldiği argüman edilen şarap ilham olmuştu.
İçeceğin içindeki koka yaprağı, barındırdığı kokain sebebiyle güç veriyordu.
O yıllarda kokain yasaldı ve çeşitli tedavilerde sıkça kullanılmaktaydı.
Pemberton’ın müşterileri esere büyük ilgi gösterdi.
Bağımlılık sorunları olanların sevmesinin yanı sıra, bu türlü bir sorunu olmayanlar da içeceğin tadına bayılmışlardı.
1886 yılında alkolün yasaklanması ile Pemberton, Coca-Cola ismi ile içeceğin alkolsüz versiyonunu yarattı.
Alkolsüz versiyon bir çeşit ilaç olmaktan çıkarak ferahlatıcı bir içeceğe dönüştü. Medikal içeriklerin kimilerinin yerini çokça şeker ve şeker yerine kullanılan kokain aldı.
Bir şişe neredeyse 9 miligram kokain içeriyordu.
İçeceğin büyük ilgi görmesi ile Pemberton ve Willis E. Venable, içeceği Coca-Cola olarak isimlendirerek satışa sunmaya başladılar. Böylelikle Ocak 1892’de Coca-Cola şirketi kurulmuş oldu.
Pemberton’ın morfin bağımlılığının nüksetmesi hem maddi hem de manevi ziyan getirecekti.
Temelde Pemberton, morfin bağımlılığını kokain bağımlılığı ile değiştirmişti.
Bağımlılığı sebebi ile yaşadığı maddi problemler Pemberton’ı Coca-Cola’nın haklarını satmak zorunda bıraktı.
Asa Griggs Candler, Coca-Cola’nın haklarını ve formülünü 1887 yılında 2.300 dolara satın aldı ve Coca-Cola’nın derslere bile mevzu olacak büyüme süreci başlamış oldu.
Pemberton ailesinden hiç kimse, mucidi oldukları Coca-Cola’nın muvaffakiyetini göremedi…
Pemberton 1888 yılında mide kanseri sebebi ile hayatını kaybetti. 6 yıl sonra tıpkı babası üzere morfin bağımlısı olan Charles Pemberton da hayatını kaybetti.
Yüzyıllar sonra bile kitlelerce sevilmeye devam edecek hatta sudan sonra en çok tüketilen ikinci içecek olacak olan Coca-Cola’nın var oluşu tahminen de Pemberton’ın trajik kıssasına sebep olacak olan bağımlılığı olmasa var olmayacaktı. Sizler bu kıssa hakkında ne düşünüyorsunuz?