Disney’in Çok Büyük Paralar Dökerek Satın Aldığı Tüm Şirketler: Hiç İddia Etmediğiniz İsimler Var!

Walt Disney Company, 16 Ekim 1923 yılında Amerika’da kurulan bir cümbüş ve medya şirketi olarak biliniyor. Walt Disney ve Roy O. Disney tarafından kurulan şirket, kurulduğu yıldan beri animasyon, cümbüş parkları, televizyon, sinema ve müzik üzere birçok alanda faaliyetlerini sürdürüyor.

Disney’in yıllardan beri bu kadar bilinmesi ve kapsadığı bu kadar alanda uzun müddettir hakimiyetini muhafazasının gerisinde çeşitli şirketleri satın alması var.

Walt Disney’in satın alımları, şirketin tüm dünya tarafından bilinmesinde büyük katkı sağladı. Disney evrenine giren şirketleri gördüğünüzde biraz şaşırabilirsiniz çünkü hiç kestirim etmediğimiz isimler var.

Amerika’nın en tanınan yayım ağı: ABC (American Bradcasting Company)

ABC, Amerika’nın en çok bilinen televizyon yayım ağıdır. 1943 yılında kurulan ABC, geniş bir televizyon programı yelpazesi sunuyor. Haber, cümbüş, spor aktiflikleri ve daha birçok yayına konut sahipliği yapan şirket, kurulduktan birkaç yıl sonra büyük bir alana yayılmaya başladı.

Walt Disney ise hala hayattayken bu büyümeyi fırsat bilip ABC ile birleşme kararı verdi. Lakin 1954 yılında ABC, Disneyland’e 500.000 dolar ve ayrıyeten 4.5 milyon dolarlık bir yatırım daha yapıp Disneyland’in üçte birini satın aldı. 

Tam altı yıl sonra Disney, ABC’nin yaptığı tüm yatırımları 7.5 milyon dolar karşılığında satın aldı. İki şirket ortasındaki bağ o kadar güçlendi ki Disney ABC’yi 1995 yılında satın aldı ve akabinde bunu 1996 yılında resmî olarak duyurdu.

Spor yayını deyince akla birinci gelen isimlerden biri: ESPN (Entertainment and Sports Programming Network)

Disney’in ABC’yi satın almasından sonra yayım hakları ABC’ye ilişkin olan ESPN, %80’lik bir pay ile Disney’e geçti. Kalan %20’lik hisse ise Hearst Communications isimli haber odaklı yayın şirketine ilişkin.

Ayrıca Disney, ABC’yi satın alarak ABC Radio, A&E, The History Channel ve Lifetime dâhil olmak üzere birçok ABC kuruluşunun yüzdelik payına sahip oldu.

Çizgi romanlardan beyaz perdeye kadar giden uzun bir yol: Marvel

Disney’in büyük satın alımlarından bir oburu ise Marvel Studios oldu. Iron Man ve Incredible Hulk’ın vizyona girmesinden sonra şirket, 2009 yılında Marvel’ı gözüne kestirdi ve o vakitler için çok büyük bir parayla, 4 milyar dolara satın aldı.

Tabii yalnızca Marvel Studios değil, şirket tıpkı vakitte Marvel evrenindeki neredeyse bütün karakterlerin de mülk sahibi olmuş oldu. Tüm hakları Fox’a ilişkin olan X-Men ise daha sonra Marvel’a dahil oldu.

Star Wars efsanesinin doğduğu yer: Lucasfilm

Disney’in bünyesinde bulunan House of Mouse, George Lucas’a ilişkin olan Lucasfilm’i 2012’de tekrar 4 milyar dolara satın aldı. O devirlerde bu satın alıma birçok kişi şaşırdı ve bir yandan da heyecanlandı. Zira Star Wars ve Indiana Jones cihanları, Disney bünyesinde yayımlamaya devam edecekti.

Şirketin satın alma süreci esnasında Star Wars Episode VII: The Force Awakens’ın proje geliştirmeleri devam ediyordu ve hayranlar açıkçası pek şaşırmıştı. Zira bu satın alma, şirketten hiç beklenmedik bir adım olarak geldi.

Görselini görünce bile meşhur jenerik müziği çalıyor: 21st Century Fox

Disney, satın alımları ile insanları hayrete düşürmeye devam etti. Bu sefer de Amerika’nın en büyük yayın şirketlerinden biri olan 21st Century Fox’u kendi bünyesine kattı ve şirketin cümbüş departmanını Aralık 2017’de 71.3 milyar dolara satın aldı.

Bu satın alma süreci 2019’da tamamlandı ve 21st Century Fox’un projeleri sayesinde Disney, Disney+ platformunun temellerini atmaya başladı. Akabinde Fox’un ilgili medya kütüphanelerini satın almak istedi ve şirketin CEO’su olan Rupert Murdoch ile bir muahede imzaladı. 

Disney doğal olarak o zamanlar 20th Century Fox, 20th Century Fox Television Productions isimleriyle bilinen departmanları, Fox Television Animation, Fox 2000, Fox Searchlight ve FX’i de bünyesine kattı. Doğal yeni yüzyıla geçtiğimiz için isim değişikliğine gitti ve “20st” yerine “21st” ibaresini kullanmaya başladı.

Şirket yerinde duramıyordu, sonrasında Hulu’da %30 ve National Geographic Partners’ta %73 oranında pay satın aldı. Disney+’ta çeşitli tabiat belgeselleri görmemizin temel sebebi de bu aslında.

Selena Gomez, Miley Cyrus ve Demi Lovato üzere ünlü isimlerle çalışan plak şirketi: Hollywood Records

Hollywood Records isimli plak şirketi, 1989 yılında Disney tarafından kuruldu lakin içeriğimizde bu şirketten bahsetmemizin sebebi, Disney’in tekrar satın almalarla kendi bünyesindeki şirketleri daha fazla büyütme uğraşı.

Dünyaca ünlü müzik kümesi olan Queen’in tüm müzik haklarını 10 milyon dolara satın aldı. Bu satın alma biraz riskliydi zira o vakitler kümenin solisti Freddie Mercury, AIDS yüzünden ölmüştü ve bu da şirketin tenkitlere maruz kalma ihtimalini doğurmuştu.

Ancak Disney, 1991 ile 1995 yılları ortasında Queen sayesinde 94 milyon dolar gelir elde etmeyi başardı.

Disney’in sahip olduğu başka şirketler ise şöyle:

• Touchstone Pictures
• The History Channel (%50 payı Hearst Corporation’dadır)
• Lifetime (%50 payı tekrar Hearst Corporation’dadır)
• Vice Media (%10 hisse)
• Core Publishing

Zenginin malı, züğürdün çenesini yorar derler. Disney de şimdiye kadar satın aldığı, kendi bünyesinde büyüttüğü ve paylarına sahip olduğu şirketlerle büyümeye devam ediyor. İlerleyen vakitlerde tekrar bir satın alma gerçekleştirip gerçekleştirmeyeceğini ise daima bir arada göreceğiz.