Erkek Çocuklarının Kızlara Kıyasla Daha Hareketli Olmasının Temel Sebebi Nedir?

Erkek çocuklarının akılalmaz hareketliliğine, ebeveynleri tarafından “hiperaktif” damgası vurularak tahlil yolu aranıyor. Kimi taraf ‘erkek çocuğu hareketli olur, farklı olur!’ üzere reaksiyonlar gösterse de bazıları için durum pek o denli değil.

Bu hususta farklı görüşler olsa da çocukların güvenliği ve sağlıklı gelişimi her vakit öncelik taşıyor. Mesela oyun, çocuklar için olmazsa olmazdır; çocuklar için pek çok aktivite (buna yatağın üzerinde zıplamak, çeşitli takla figürleri sergilemek de dahil), olağan bir oyundur.

Sosyal medyada sıkça duyduğumuz “erkek çocuk terörü”nün sebebi hakikaten yetiştirilme üslubu olabilir mi?

Öncelikle şunu açıklığa kavuşturalım, bu bahis epeyce kıymetli: Duvara tırmanan çocuğunuza birden “hiperaktif” tanısı koyduğunuzda bu, çocuğunuzun üstün zekâlı olduğunu göstermez. Hiperaktiflik, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), bir psikiyatrik bozukluktur. Üstün zekâ ile bir ilgisi yoktur.

Bu tanıyı, uzman tabipler belirli testler ile yapmaktadır. DEHB, özel tedavi gerektiren bir nörolojik bozukluktur. Erkek çocuklarda görülme riski daha fazla olduğu için muhtemelen bu türlü bir algı oluştu.

Hem beşerler hem de hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar, çoklukla erkeklerin/erkek çocukların, kadınlara/kız çocuklarına göre daha dürtüsel davranışlar sergilediğini göstermektedir.

Cinsiyet farklılıkları, biyolojik ve genetik faktörlerin yanı sıra yetiştirme üslubu da çocuk üzerinde tesir sahibi olabilir. Erkek çocuklar çoklukla daha fazla güce sahip olmalarından ötürü fizikî olarak daha etkin olabilirler.

Ebeveynler, çocuklarına fiziksel aktiviteleri teşvik ederlerse; bu, çocukların daha hareketli olmalarına katkıda bulunabilir. Tam karşıtı durumda, ebeveynlerin aktivitelerden kısıtlaması da bu bahiste tesirli olabilir.

Araştırmalar ne diyor?

Erkek çocuklarının hareketliliği, yapılan araştırmalara nazaran biyolojik, genetik ve hormonal faktörlerin tesiri altında olan bir davranıştır. Ayrıyeten cinsiyete has sosyal ve kültürel tesirler de bu davranışı şekillendirebilir.

Okullar, aile yaşantısı ve öbür çevresel faktörler, kız ve erkek çocuklarının cinsiyete has davranışlarını etkileyebilir. Örneğin; çeşitli markalar, kız çocuklarına Barbie bebeklerini satmaya çalışırken erkek çocuklarına otomobil satmayı hedeflemektedir.

Dürtüsellik ve hareketlilik, çocukların güç düzeyleri ve beyin yapısıyla ilişkilendirilemez. Erkek beyni ve kız beyni ortasında araştırmalara nazaran küçük bir fark bulunuyor. Erkeklerin beyni daha büyük, kızların beyni ise daha küçüktür ve bu da beyin gelişiminde farklılıklara neden olur. Kızlar, beyin gelişimlerini erkeklere nazaran daha erken tamamlarlar. 

Kızların ve erkeklerin ortasındaki fizikî aktivite farklarını yalnızca beyin boyutu da açıklayamaz. Bununla birlikte, cinsiyet farklılıklarının tesiri de kıymetlidir.

Cinsiyet farklılığı, küçük yaşlarda oyunlar ile başlar. Lakin bu durum, kız çocuklarına pembe, erkek çocuklarına ise mavi gibi özelleştirilmiş ve kültürel boyuta taşınmış durumlarla tanıştıkça daha da büyür. Çağdaş ebeveynlik dediğimiz kavram ile birlikte kız çocuklarının da artık aktif olduğunu gözlemlemekteyiz.

Özellikle eski kuşaklarda, erkek çocuklarına yönelik müspet ayrımcılık baskın gelmekteydi. Erkeklerin daha faal durumlarda rol aldığı, kızların ise daha pasif olduğu bir durum kelam konusuydu.

Bununla süregelen bir algı oluşumu da erkeklerin daha hareketli olduğunu aşılıyor. Dolayısıyla erkek çocukların hareketliliği biyolojik ve çevresel faktörler ile birlikte şekillenmektedir.

Bu durumun topluma tesiri nedir?

Maalesef toplumda erkek çocuklarını yanlış yönlendirme gibi bir durum da kelam konusu. Örneğin, birtakım aileler tarafından ‘erkek adam ağlamaz’, ‘erkekler futbol oynar, diğer sporla ilgilenmez.’ üzere basmakalıp cümleleri sıklıkla duyarız. Bu, çocukların birtakım kalıplara giydirilmesine ve büyüdükçe cinsiyetçi bir yaklaşım göstermesini dayanaklar.

Erkek çocuklarının dürtüsel olarak hareketliliğe yatkın olduğu aşikâr. Kız çocuklarının hareketliliği ve tutumları bazen ‘erkek üzeresin, biraz hanım kız ol!’ gibi sözlerle bastırılabiliyor. 

Erkek çocuklarında olması gereken bir durum olarak gösterilen hareketliliğin kız çocuklarında kısıtlanması mutlaka hakikat değildir. Araştırmalar her ne kadar ortadaki farkları vurgulasa da cinsiyetçi bir yaklaşım sergilememeli, çocukların özgürce koşup oynamalarını desteklemeliyiz.