Erkekler Gelecekte Doğum Denetim İçin Neler Kullanacak?

Kadınlarla karşılaştırıldığında erkeklerin bu manada başvurabileceği teknikler ise epey kısıtlı ve riskli. Prezervatifler vakit zaman fonksiyonunu yerine getiremezken, vazektomi süreci ise zahmetli cerrahi süreçler gerektiriyor ve kalıcı olarak kısırlaşmaya sebep oluyor.

Bu noktada bilim insanları doğum denetim konusunda bayanlar kadar erkeklerin de tesirli olabilmesi ismine, erkekler için bilinen bu doğum denetim tekniklerine ek olarak, yakın gelecekte birkaç alternatifin daha kullanılmasının mümkün olacağını aktarıyor.

Öncelikle erkekler için başarılı bir üreme, başta testosteron olmak üzere hormonların birbirleriyle olan başarılı etkileşimiyle başlar. Hormonlar, sperm üretimi için permatogenez ismi verilen bir süreç ismi altında bedene sinyaller gönderir. 

Bir erkek, ergenliğe ulaştıktan sonra sürekli olarak devam eden bir yenilenme süreci döngüsüne girer ve spermin gelişmesi ve olgunlaşması yaklaşık 74 gün sürer. Olgun sperm ise sistemli olarak yeniden stoklanan bir üreme gereci deposu olan testislerde toplanır. 

Erkek boşaldığında 250 milyondan fazla sperm, testisleri terk eder ve döllenmek için yumurta aramaya başlar. Şayet bu spermler, kendilerini bir vajinanın içinde bulursa, rahme gerçek ilerler ve burada sağlıklı ve verimli bir yumurtaya rastladığı takdirde bu durum gebelikle sonuçlanır.

Kadın doğum denetiminde ayda bir ila iki verimli yumurta üreten süreç engellenmeye çalışılırken, erkek doğum kontrolü milyonlarca spermi durdurmayı hedeflemek zorundadır.

Bilim insanları, doğum denetim sorumluluğunu bayanlar kadar erkeklerin de üstlenebilmesi için haplar, jeller ve implantlar üzerinde çeşitli çalışmalara hız kesmeden devam ediyor. 

Üstelik gelecekte kullanılabilmesi mümkün olan bu alternatifler, prezervatiften çok daha kullanışlı ve güvenliyken; erkekler için kalıcı kısırlaşmaya sebep olan vazektomiden fazla istenilen süreçte süreksiz bir denetim vadediyor. Ayrıyeten bu uygulamaların kimileri, bayanlar için rahatsız edici yan tesirlere sebep olan hormonlar olmadan geliştirilmekte.

Erkekler için doğum denetim seçenekleriyle ilgili çalışmalarını uzun yıllardır sürdüren Heather Vadhat, bu mümkün alternatifleri “Bunu hakkaniyette büyük bir değişim olarak görüyorum”. cümlesiyle söz ediyor.

Erkeklerin hormonal doğum denetimi üzerindeki alternatiflerinden biri olan jeller, yakın gelecekte yaygın kullanımı en muhtemel olan uygulamalardan. 

Bu jel, erkek üreme hormonu olan testosteronu artık sperm üretemeyeceği bir düzeye düşüren, progesteron ismi verilen sentetik bir kadınlık hormonu içerir. Jel, erkeğin omuzlarına ve kollarına her gün uygulanır ve cilt tarafından emilir. Kişi bu jeli kullanmaya devam ettiği sürece, kısırlığa sebep olan doğum denetim hormanları hür kalmaya başlar.

Konu üzerindeki çalışmalarını sürdüren araştırmacı Christina Wang, jelle direkt ilginin çok az yan tesiri olduğunu ve sonuçların nitekim umut verici olduğunu tabir ediyor. Ayrıyeten bu jel, düşük libido üzere yan tesirleri önlemek için bedene geri eklenen az ölçüde testosteron içerirken, testosteron düzeylerinin sperm üretemeyecek kadar düşük olmasına katkı sağlıyor.

2012 yılında yapılan bir araştırmaya nazaran, kelam konusu bu jel 99 erkekte test edildi ve %90’ının süreksiz kısırlık yaşadığı tespit edildi.

Katılımcıların kimileri, tıpkı bayanların doğum denetim süreçlerinde karşılaştığı üzere kilo alımı, düşük libido, akne ve ruh hali değişimi üzere emsal yan tesirler yaşadı lakin bu tesirler varlığını sürdürse de temel emele ulaşmak için çalışmalarına devam eden Wang, bu jeli test etmek için 400 çift üzerinde çeşitli araştırmalar yapmaya devam ediyor. 

Araştırmacı, testlerde yer alan erkeklerin önümüzdeki 3 yıl boyunca değerlendirileceğini ve yaklaşık 2030 yılına kadar bu formülün yaygınlık kazanacağını ileri sürüyor. 

Bu mevzuda araştırılmaya devam edilen bir öbür alternatif ise haplar.

Tıpkı bayanların kullanımına devam ettiği üzere erkeklerde de cinsel ilgiden yaklaşık 30 dakika evvel alınabilecek ve tesirleri yaklaşık bir gün sonra geçecek olan bir doğum denetim hapının, bu manada umut vadedeceğine dair araştırmalar sürüyor.

İlaç, çözünür adenilil siklaz (sAC) ismi verilen bir enzimi hedefleyerek çalışıyor ve bu enzim baskılandığında sperm, vajinadan öteye geçemiyor. Bilim insanları, bu deneysel ilacı birinci etapta farelere uyguladı ve fareler, ilacı aldıktan 15 dakika sonra kısırlaşmıştı. İki saat sonrasında ise ilacın tesiri geçmişti ve farelerin doğurganlık seviyeleri normale dönmüştü.

Araştırmacılar, önümüzdeki 2-3 yıl içinde bu hapları beşerler üzerinde test etmeyi umuyor ve bu denemelerin, ilacı piyasaya hazır hale getirecek sonuçlar vermesinin 10 yıl alabileceğini söz ediyor. 

Erkeklerin rastgele bir doğum denetim usulü kullanma konusunda istekli olmayacağı ve bayanların onlara güvenmeyeceği hakkında bir klişe varlığını sürdürürken, 2022’de Dünya Sıhhat Örgütü tarafından paylaşılan bir ankette bu hipotez büsbütün çürütüldü.

5000 kişi üzerinden yapılan global bir ankette, erkeklerin birçoğunun doğum denetim usulü deneme konusunda istekli olduğuna ulaşıldı. Bu bahse en az istekli iştirakçiler ABD’de iken en heyecanlı olanları Nijerya’daydı. 

ABD’deki erkeklerin yaklaşık %40’ı bu doğum denetim seçeneklerini piyasaya çıktığı an deneyeceğini tabir ederken, Nijerya’daki erkeklerin %80’i bu mevzuda çok daha ilgiliydi ve Nijeryalılar, bayanların yanında erkekler için de bu tip alternatiflerin geliştirilmesi konusunda geç bile kalındığını söz etti. 

Bilim insanları, istenmeyen gebeliğin önüne geçebilmeyi hedefleyerek, çeşitli doğum denetim alternatifleri geliştirmek için çalışmalarını sürdürüyor.

İçinde bulunduğumuz her gün bu hususta çalışmalarını ve testlerini sürdüren araştırmacılar, şu an gelinen noktada erkeklerin de hap ve jel formlarıyla doğum denetim noktasında çok yakında tesirli olabileceğini tabir ediyor.