Eski Şişelerde Kabartmalı Yazılar Olmasının Gerisinde Yatan Hayat Kurtarıcı Sebep

Eski Şişelerde Kabartmalı Yazılar Olmasının Gerisinde Yatan Hayat Kurtarıcı Sebep

Dışarıdan bakınca estetik olarak gözümüze hoş gelen ve koleksiyoncuların ilgisini çeken bu cam şişelerin içinde ne vardı? Üstündeki yazılar ne manaya geliyordu? Neden hayati bir önem taşıyordu?

Gelin 1800’lü yıllardan itibaren karşılaşabileceğimiz ve işlevi ise hayat kurtarmak olan şişelerin arkasındaki gizemi birlikte çözelim.

Eski vakitlerde meskeninizde zehirli unsurları kolaylıkla barındırabiliyordunuz.

Sanayi İhtilali periyodunda, insan tüketimi için uygun olmayan lakin öteki durumlar için yarar sağlayabilen birçok kimyasalın ucuz üretimine müsaade verilmesinin yanı sıra konutlarda de bulundurulabiliyordu.

Bu nedenle 1800’lü yıllarda birçok kaza sebebiyle zehirlenme olayları ortaya çıkmıştı. İnsanların bir kısmı okuma yazma bilmiyordu fakat tek sebep bu değildi. Okuma bilenler de ambalajlar ve makûs etiketler nedeniyle kazaya kurban gidebiliyordu.

Tek sebep bu da değildi, periyodun kaideleri da ölümcül kazaların riskini artırıyordu.

Ev içi elektrikli aydınlatma, 1920 ila 1930’lu yıllarda hâlâ tam olarak yaygınlaşmamıştı. Yani kolaylıkla karışabilecek şişelerin ölümcül bir unsur içermesi durumunda, sırf baş ağrısı için ağrı kesici ararken zehir içebilirdiniz.

Ya da bir yerinizi kestiğinizde karanlıkta kanlar içinde ve panik hâlinde ecza dolabında acınızı dindirecek bir ağrı kesici ve sargı bezi ararken kazara zehir içmeniz imkânsız değildi.

Otoritelerin bu duruma bir el atmasının vakti gelmişti.

1829 yılında New York, zehir şişelerinin “zehir” sözcüğüyle etiketlenmesini mecburî kıldı. 1853’te ise Amerikan Eczacılık Birliği, kafatası ve çapraz kemikleri içeren bir görselin de olabileceği formda bu zaruriliği güncelledi.

Ardından, 1872 yılında Amerikan Tabipler Birliği, şişenin bir tarafına kabartmalı bir yazı eklenmesini önerdi. Böylelikle şişeler, dokunuşla ayırt edici bir his uyandıracak biçimde tekrar tasarlandı. Şişeye dokunanlar “zehir” sözünü seçebilecekti.

Hatta daha sonra bu da kâfi gelmedi ve kimi şişeler, bizatihi bir hale sahip oldu.

Bir mühlet sonra şişeler de farklı biçimlerde üretildi. Tabut halinde olanlar da vardı, kafatasları da, altıgenler de…Yani başta söylediğimiz üzere, bu kabartmalı ya da garip biçimli şişelerin tek maksadı olası tehlikeli ve ölümcül kazaların önüne geçerek hayat kurtarmaktı!

Kaynaklar: History of Drug Containers and Their Labels, BBC, Ifl Science

İlginizi çekebilecek başka içeriklerimiz: