Eyfel Kulesi Hakkında Enteresan Bilgiler

Hadi dünyanın en ünlü mimari yapılarını sayın desek eminiz pek çok kişi birinci olarak Fransa’nın başşehri Paris’te bulunan Eyfel Kulesi ile başlar. Yanlışsız zira bu devasa demir yapı bugün dünya turizminin merkezi pozisyonunda. Yıllar içerisinde etrafında ve kendisinde pek çok değişiklik yapılmasına karşın Eyfel Kulesi hala bütün heybetiyle durmaya ve ziyaretçilerini ağırlamaya devam ediyor.

Eyfel Kulesi aslında hiç sevilmedi, sanatkarlar yapılmasın diye imza topladı üzere klasik öyküleri eminiz herkes az çok biliyordur. Az bilinen ayrıntılardan biri ise zati bu kulenin yıkılmak üzere yapıldığıdır. Olabilir zira üretim süreci de en az sonrası kadar karışık geçti diyebiliriz. Eyfel Kulesi hakkında kimileri epey gizemli olan sıra dışı bilgilere gelin yakından bakalım.

Fransa’nın başşehri Paris’te bulunan Eyfel Kulesi hakkında değişik bilgiler:

Eyfel Kulesi rekor bir müddette tamamlandı.
Eyfel Kulesi’ni aslında Gustave Eiffel tasarlamadı.
20 yıl sonra yıkılır diye düşünülmüştü.
Hitler de Eyfel Kulesi’ne gıcık olmuştu.
Yapı aslında evvelce çok daha fonksiyoneldi.
Eyfel Kulesi aslında kıpır kıpır.
Eyfel Kulesi’ni hoş göstermek için hayli uğraşmaları gerekiyor.
Her yıl bir ülke nüfusu kadar insan Eyfel Kulesi’ni ziyaret ediyor.
Eyfel Kulesi ile Özgürlük Anıtı’nın ortak bir yanı var.
Efsane mektubu hatırlayalım.

Eyfel Kulesi rekor bir müddette tamamlandı:

La Tour Eiffel, Eiffel Tower olarak bilinen Eyfel Kulesi, 1889 yılında Paris’te gerçekleştirilecek Dünya Fuarı’nda Fransız Devrimi’nin 100. yılının anmak üzere tasarlandı. 2 yıl, 2 ay, 5 gün üzere o periyot için rekor bir müddette tamamlanan 330 metrelik Eyfel Kulesi’nde tam 7300 ton demir ve 3 milyona yakın perçin kullanılmıştır.

Eyfel Kulesi’ni aslında Gustave Eiffel tasarlamadı:

Eyfel Kulesi Eiffel Tower olarak isimlendirilmiştir zira kuleyi yapan ve tasarlayan şirketin sahibi, Gustave Eiffel isimli bir inşaat mühendisidir. Enteresan olan ise Gustave Eiffel’in aslında olaya sonradan dahil olmasıdır. Fransız Devrimi’nin 100. yılı için bu türlü bir kule yapılması fikri ve birinci dizaynlar Maurice Koechlin ve Emile Nouguier isimli iki mühendise aittir. Daha sonra projeye Stephen Sauvestre isimli bir mimar dahil edilmiştir. Buradan uygun ekmek çıkacağını gören Gustave Eiffel, projeyi satın almıştır.

20 yıl sonra yıkılır diye düşünülmüştü:

Eyfel Kulesi 1889 yılında Paris’te yapılan Dünya Fuarı’nda, Fransız Devrimi’nin 100. yılını anmak için açıldı. Güzel ancak bu kule büsbütün fonksiyonsuz bir demir yığınıydı. Bu nedenle de biraz dursun, 20 yıl sonra yıkar geçeriz diye düşünülmüştü. Lakin birkaç yıl sonra radyo ismi verilen bir icat ortaya çıktı ve Paris belediyesi bu kulenin radyo anteni koymak için olağanüstü olduğuna karar verdi. Yanına bir de telgraf vericisi yerleştirilince bizim demir yığını tam bir bağlantı merkezi haline geldi ve yıkma fikrinden vazgeçilerek yapı güçlendirildi.

Hitler de Eyfel Kulesi’ne gıcık olmuştu:

Guy de Maupassant, Alexandre Dumas Junior üzere pek çok Fransız entelektüelin bu berbat demir yığınından nefret ettiğini aslında biliyoruz. Bilmediğimiz ise Hitler’in de bu yapıya gıcık olduğudur. Elbette Hitler bu yapı nahoş olduğu için değil, Fransa’nın özgürlüğünü temsil ettiği için sevmiyordu. İkinci Dünya Savaşı sırasında Naziler Fransa’yı işgal edince, Fransız direnişçiler kulenin asansör kablolarını kesti ve askerlerin Nazi bayrağı asmak için metrelerce tırmanması gerekti. Anlatılana nazaran Hitler, işgalin birinci günlerinde kulenin yıkılmasını da emretmişti fakat nedendir bilinmez bu buyruk yerine getirilmedi.

Yapı aslında evvelden çok daha fonksiyoneldi:

Bugün Eyfel Kulesi’ne çıktığınız vakit bol bol ikramlık eşya dükkanı, restoran ve müze stili yerler görürsünüz lakin aslında birinci vakitlerinde buralar çok daha fonksiyonel olarak kullanılıyordu. Eyfel Kulesi birinci yapıldığı yıllarda bu odalarda ünlü Fransız gazetesi Le Figaro’nun ofisleri, postane, tiyatro sahnesi ve hatta bir bilim merkezi bulunuyordu. Sonraki yıllarda yapı turist çekmeye başlayınca buralar da daha çok turistlere hitap eden şeylerle dolduruldu.

Eyfel Kulesi aslında kıpır kıpır:

Böylesine uzun ve ince bir yapı elbette varsayım edilebileceği üzere rüzgarlar yüzünden daima olarak sallanıyor. Dahası, Eyfel Kulesi yaz aylarında büyüyor. Tamamı demirden olan bu yapı yaz aylarında sıcak hava nedeniyle genleşiyor ve her yaz ayında yaklaşık 16 cm genişliyor. Neyse ki sağlam yapmışlar da pek bir şey olmuyor.

Eyfel Kulesi’ni hoş göstermek için hayli uğraşmaları gerekiyor:

Paris hakikaten de mimari açıdan son derece güçlü ve sanatı gelişmiş bir yer lakin eğri oturup hakikat konuşalım, Eyfel Kulesi koca bir demir yığınından öbür bir şey değil. Paris belediyesi de bunu biliyor olacak ki her yedi yılda bir tam 60 ton boya kullanılarak yapı boyanıyor. Dahası, ışıklı görünsün diye tam 20 bin ampul kullanılıyor. Farklı bir formda Eyfel Kulesi’nin ışıkları telif hakkıyla korunuyor.

Her yıl bir ülke nüfusu kadar insan Eyfel Kulesi’ni ziyaret ediyor:

Eyfel Kulesi’nin dünya turizminin merkezi olduğunu söylemiştik. Her yıl milyonlarca insan sadece onu görmek için Paris’e geliyor. Eyfel Kulesi resmi internet sitesine nazaran yüzde 75’i yabancı 7 milyondan fazla insan her yıl burayı ziyaret ediyor. Kabaca bir hesapla birinci açıldığı günden beri 300 milyondan fazla kişi kuleyi ziyaret etti. Bu da Eyfel Kulesi’ni dünyanın en çok ziyaret edilen anıtı yapıyor.

Eyfel Kulesi ile Özgürlük Anıtı’nın ortak bir yanı var:

Fransa’nın başşehri Paris’te bulunan Eyfel Kulesi ile Amerika Birleşik Devletleri’nin New York eyaletindeki Liberty Adası’nda bulunan Özgürlük Anıtı’nın ne alakası olabilir ki diye sorarsanız yanıt tasarımcıda zımnî. Eyfel Kulesi’ni yapan Gustave Eiffel, tıpkı vakitte Özgürlük Anıtı’nın da demir armatür yapısını tasarlamıştır. Adam demir tasarlaya tasarlaya dünya tarihine geçmiş yani.

Efsane mektubu hatırlayalım:

Herkes duymuştur lakin tekrar de hatırlayalım. Eyfel Kulesi’nin tasarımı tanıtıldıktan sonra Fransız entelektüeller tam manasıyla çıldırdı ve 1887 yılının Sevgililer Günü Le Temps gazetesinde 300 sanatkarın imzaladığı şu mektubu yayımlayarak isyan ettiler:

“Biz müellifler, ressamlar, heykeltraşlar, mimarlar, Paris’in şimdiye kadar el değmemiş hoşluğunun tutkulu aşıkları; burada tüm gücümüzle, tüm öfkemizle, tanınmayan Fransız zevki ismine, Fransız sanatı ve tarihi ismine Eyfel Kulesi’ni protesto ediyoruz.”

Fransa’nın başşehri Paris’te bulunan dünya turizminin merkezi Eyfel Kulesi hakkında kimilerini birinci defa duyduğunuz sıra dışı bilgilerden bahsettik. Elin Fransızı demir yığınını turizm merkezi haline getirmişken biz sayısız doğal güzelliğimizi nasıl yok olmaya terk ettik, insan düşünmeden edemiyor.