Fiat'ın 50.000 Bayana Gönderdiği Ürkütücü Mektup Fiyaskosu: Bayanlar Kaygıdan Meskenlere Kapanmış!

Fiat’ın 50.000 Bayana Gönderdiği Ürkütücü Mektup Fiyaskosu: Bayanlar Kaygıdan Meskenlere Kapanmış!

Oldukça cinsiyetçi ve rahatsız edici olan bu reklam kampanyası, birinci etapta 50.000 bayanı gaye aldı ve bu bayanlar neredeyse bir hafta boyunca konuttan çıkamadılar, çıktıklarında yanlarına erkek bir eşlikçi aldılar ve eşleri tarafından bilmediğimiz birçok muameleye maruz kaldılar.

Fiat’ın, yaşananları düzeltmek maksadıyla yaptığı ve yıllar sonra yeni ve diğer bir rezillikle ortaya çıkması ise “Yok artık, bu kadarı da olmaz!” dedirtecek cinsten. Fiyaskoyu okumaya hazırsanız başlayalım…

Fiat, 1994 yılında “şeytanın aklına gelmeyecek, çok özgün” bir reklam kampanyası başlattı.

Yürüttüğü reklam kampanyasının orjinal bir iş olduğu inkâr edilemezdi zira arabanın reklamı ne gazetede yer almıştı ne radyolarda ne televizyonlarda ne de billboardlarda… Bunun yerine, pembe kağıtlara anonim mektuplar yazarak 50.000 bayanın mesken adreslerine göndermişlerdi.

Ancak bu pembe mektuplarda Fiat’ın reklam kampanyası olduğuna işaret eden herhangi bir ipucu da yoktu. Mektupta ne yazdığını öğrenince bayanların oldukça korkmasına siz de hak vereceksiniz.

Mektupta yazanlar şöyleydi:

Görsel temsilîdir.

“Dün, birbirimizi tekrar gördük. Sokakta karşılaştık ve bana ilgiyle nasıl baktığını fark ettim. Birkaç dakikalığına seninle olmaya gereksinimim var yalnızca. İşler istediğimiz üzere gitmese bile, sana kelam veriyorum birlikte yaşadığımız bu küçük deneyimi unutmayacaksın.”

Yani bu türlü bir mektup gönderirken akıllarından ne geçiyordu sanki? Evet, hayli ilgi alımlı fakat bir o kadar da korkunç! Bilhassa devir fark etmeksizin dünyada bayanlar daima kendini inançsız hissederken! Ya da öteki bir senaryo düşünecek olursak, konuta geldiğinde kıskanç eşinin bu mektubu bulmasının ne üzere sonuçları olurdu?

Zaten ne yazık ki bu mektuplardan sonra birçok bayan çok makus şeyler yaşadı.

Kadınların pek birçok; biri tarafından gizlice takip edildiğini düşündü, dışarıdaki planlarını iptal etti, işe ya da okula giderken yanlarında bir erkeğin onlara eşlik etmesini istedi. Hatta kimi aileler, soruşturma bile başlattı.

Ürkütücü mektubun üzerinden dört ila altı gün geçmesinin akabinde, gizemi çözecek yeni bir mektup geldi. Bu sefer mektupta bir broşür, en yakın Fiat mağazasına davetiye ve bir imza vardı. Bu, bayanların içini rahatlatmamıştı ve dört gün boyunca yaşadıkları kaygıyı ve eşleri tarafından gördükleri muameleyi hiçe sayamayarak Fiat’a dava açmaya karar verdiler.

Fiat’ın İspanya PR müdürü şöyle bir açıklama yaptı:

“Kampanyanın entrika, aşk ve romantizm üzere faktörlere oynaması gerekiyordu. Bunun yerine kaygı, tasa ve gerginlik üzere faktörlere oynadı.”

Kadınları amaç alan bir kampanya olduğu için “aşk, entrika, romantizm” temalı toplumsal cinsiyet klişelerinden oluşan bir pazarlama stratejisi kullanmaya çalışmalarının rahatsız ediciliğini geçin, esasen bayanların toplumsal ömürde ne üzere meseleler yaşadığıyla uzaktan yakından ilgileri olmadığını da göstermiş bu reklam.

Hazırda bekleyen 50.000 mektup daha varmış ve yansılar üzerine göndermekten vazgeçmişler sağ olsunlar.

50.000 bayanı daha maksat alan aşk mektuplarının iptalinden sonra Fiat, daha evvel mektup almış bayanlara üçüncü bir mektup gönderdi. Bunlar özür maksatlıydı. Hâlâ mektuplar göndererek hem yaşananları tetiklemeleri hem de yeni bir tansiyon yaratmalarına ise diyecek bir şey bulamıyoruz.

Açılan davalarda ise 1.100 ABD doları üzere çok kıymetsiz bir para cezasına çarptırıldılar ve mevzu böylelikle Fiat için kapanmış oldu. Hatta “Fiat 500” modelinin satışlarına dair de rastgele bir aksilikle karşılaşmadılar. Tüm bu yaşananlar 2020’li yıllarda olsaydı muhtemelen çok daha büyük olaylarla ve linç kampanyalarıyla karşılaşırlardı.

Fiat’ın fiyaskoları bununla da sonlu kalmadı. Bu kısma kadar okuduysanız ve hâlâ gözleriniz seyirmiyorsa hazırlanın, bir yenisi daha geliyor.

2016 yılında Fiat’ın Arjantin şubesi, yeni araç sahiplerine kitapçıkların yanı sıra bir kılavuz da dağıttı. Bu kılavuzda, bayanların Fiat’ta yan koltukta oturması için nasıl hoş bacaklara sahip olmaları gerektiği gösteriliyordu. Ayrıyeten şunlar yazıyordu: “Bir bayanın eteği çok kısaysa konsantrasyonumuzu korumak için art koltukta seyahat etmesini tavsiye ederiz.”

Fiat bu mide bulandırıcı fikrin akabinde da yine özür dileyerek klavuzu geri çekti. Çok da uzak olmayan bir vakitte tekrardan böylesine rahatsız edici bir şey yapmaları, yanılgılarından ne kadar da ders aldıklarını (!) ispatlar nitelikte olmuş.

Yukarıdaki görselde ise “Bu otomobil bir bayan olsaydı, poposunu çimdikletirdi.” yazan tekrar Fiat’ın cinsiyetçi bir sloganını görüyoruz. Altında ise feministlerin sprey boyayla yazdığı “Eğer bir bayan olsaydı, seni ezerek geçerdi.” karşılığı yer alıyor. :)

Kaynaklar: Better Marketing, Insights Artist

Reklam ve pazarlamayla alakalı ilginizi çekebilecek öteki içeriklerimiz: