Geçmişi Olmayan Adam Sineması Hakkında Bilgiler

Ülkemizde konusuna nazaran epeyce başarılı bir isimlendirme olarak kabul edebileceğimiz Geçmişi Olmayan Adam ismiyle 2002 yılında vizyona giren The Bourne Identity sinemasının direktör koltuğunda Doug Liman bulunuyor. Geçmişi Olmayan Adam Jason Bourne rolüyle Matt Damon’ı, diğer kıymetli rollerde ise Franka Potent, Chris Cooper, Clive Owen ve Brian Cox üzere değerli isimleri izliyorum.

Geçmişi Olmayan Adam, hafızasını kaybetmiş bir adamın denizciler tarafından bulunması ile başlıyor ve sonra süratle bir aksiyon kıssasına dönüşüyor. Karakterimizin bir casus olduğunun ortaya çıkması ile birlikte öykümüze bu sefer onu yok etmeye çalışanlar adamlar giriyor. Kolay bir casus öyküsü olarak başlayıp sonraki yıllarda efsane Jason Bourne serisine dönüşen Geçmişi Olmayan Adam sineması hakkında bazılarını birinci defa duyacağınız enteresan bilgilere gelin yakından bakalım.

Jason Bourne efsanesinin başladığı Geçmişi Olmayan Adam sineması hakkında sıra dışı bilgiler:

Geçmişi Olmayan Adam bir roman uyarlaması, üstelik birinci değil.
Filmi çekmek, direktörün lise hayaliydi.
Yönetmen, sineması tam bir amatör ruhla çekti.
Senarist, Geçmişi Olmayan Adam romanını okumadı bile.
Matt Damon başrol için en son akla gelen isimlerden bir tanesiydi.
Profesör az daha sinemada olmayacaktı.
Film planlanandan daha geç vizyona girmesine karşın çok yeterli hasılat yaptı.
Ve sinema en sonunda bir seriye dönüştü.

Geçmişi Olmayan Adam bir roman uyarlaması, üstelik birinci değil:

Bilinen birinci The Bourne Identity sineması aslında 1980 yılında müellif Robert Ludlum tarafından kaleme alınan tıpkı isimli romanın 1988 yılında ABC televizyon kanalı için yapılan sinema uyarlamasıdır. Bugün hepimizin bildiği Geçmişi Olmayan Adam sineması ise birinci sinemanın 2002 yılındaki yine çevrimidir. Aslında birinci sinema kitaba çok daha uygundu lakin 80’lerin karanlık havasından mı yoksa bir televizyon sineması olduğundan mıdır bilinmez, tekrar çevrimi kadar çok sevilmedi.

Filmi çekmek, direktörün lise hayaliydi:

Geçmişi Olmayan Adam sinemasının direktörü Doug Liman, Robert Ludlum tarafından kaleme alınan orijinal romanı birinci defa lise yıllarında okumuştu ve bir gün bir direktör olduğunda sinemaya uyarlamayı başa koymuştu. Sinemada rüştünü ispat ettiği Swingers sinemasından elde ettiği karla romanın sinema haklarını sıkıntı da olsa satın aldı. Daha sonra senarist Tony Gilroy ile anlaştı ve romanı kendi istediği üzere bir sinema senaryosuna dönüştürdü. Bu sırada Go sinemasını çekti ve en sonunda Geçmişi Olmayan Adam için kolları sıvayarak lise hayalini gerçekleştirdi.

Yönetmen, sineması tam bir amatör ruhla çekti:

Daha evvel bir sinemanın kamera gerisi imgelerine denk geldiyseniz direktörün bir koltukta oturduğunu ve etrafa direktifler verdiğini görmüşsünüzdür. Geçmişi Olmayan Adam çekimleri ise bu türlü olmadı. Doug Liman, gençlik hayali olan sinemanın çekimlerine gerçek bir amatör ruhla başladı. O denli ki çekimlerin büyük bir kısmında oturmak yerine kendisi şahsen kameranın gerisine geçti ve hayalindeki kareyi kendi elleriyle yakaladı. Sinemanın bu türlü bir ruha sahip olmasının en büyük nedenlerinden biri de budur.

Senarist, Geçmişi Olmayan Adam romanını okumadı bile:

Hani hiç bitmeyen bir tartışma vardır, film mi daha âlâ kitap mı? Bir roman uyarlaması olmasın karşın Geçmişi Olmayan Adam sineması için bu çeşit bir tartışma yapamıyoruz zira Doug Liman, sinema senaryosu ile kitabın ortak bir husus üzerine heyeti iki farklı kıssa olmasını istedi. Daha da enteresan olan Liman, senarist Tony Gilroy’dan sinemanın senaryosunu yazmasını istediği vakit ondan kitabı okumamasını bilhassa istedi. Ona genel öykünün bir taslağını verdi ve Gilroy bu taslak üzerinden bir senaryo yazdı.

Matt Damon başrol için en son akla gelen isimlerden bir tanesiydi:

Yönetmen Doug Liman’ın sinemanın ana karakterini canlandırması için düşündüğü ilk isim Brad Pitt olmuştu ama Pitt bu rolü reddederek öbür bir casus sineması olan 2001 imali Spy Game’de rol aldı. Liman’ın başrol için düşündüğü öteki isimler Arnold Schwarzenegger, Tom Cruise ve Russell Crowe oldu lakin en sonunda hiçbirinin karakteri Matt Damon kadar âlâ yansıtayamacağına karar verdi.

İlginç olan ise Matt Damon o güne kadar hiç bu kadar aksiyon dolu bir rolde oynamamıştı. Bu nedenle sinemanın çekimleri başlamadan evvel tam üç ay boyunca dublörlük, dövüş sanatları, boks ve silah kullanımı konusunda eğitim aldı. Çekimler başladığı vakit Damon’ın değişimi herkesi büyüledi.

Profesör az daha sinemada olmayacaktı:

Başarılı oyuncu Clive Owen tarafından canlandırılan Profesör karakteri, sinemada toplam sırf üç dakika görünmesine ve 85. dakikaye hiç konuşmamasına karşın hikayenin en can alıcı figürlerinden bir adedidir. Değişik olan, Profesör’ün yer aldığı çiftlik meskeni sahnesi az kalsın sinemadan çıkarılacaktı. Sinema imalcileri bu sahneyi fazla sessiz bularak yine yazılmasını istediler, olmuyorsa da çıkarın dediler. Fakat hem Doug Liman hem de Matt Damon bu sahnenin ne kadar değerli olduğunu bildikleri için ısrar ettiler ve çıkarılmasını önlediler.

Film planlanandan daha geç vizyona girmesine karşın çok yeterli hasılat yaptı:

Senarist Tony Gilroy sinemanın çekimleri sürerken de bir yandan senaryo üzerinde çalışmaya devam ediyor ve zaman vakit sete yeni sahneler ve diyaloglar gönderiyordu. Bu süreç çekimlerin bazen gecikmesine ve hatta tekrar edilmesine neden oluyordu. Tam da bu nedenle sinema, bütçesini 8 milyon dolar aştı ve 2001 yılının Eylül ayında vizyona girmesi gerekirken 2002 yılının Haziran ayında vizyona girdi. Bu gecikme talih getirmiş olacak ki 60 milyon dolara çekilen sinema gişede 214 milyon dolar hasılat elde etti.

Ve sinema en sonunda bir seriye dönüştü:

Geçmişi Olmayan Adam sinemasının gişede yakaladığı muvaffakiyet sonrası Robert Ludlum’un Jason Bourne karakterini anlattığı öteki kitapları da sinemaya uyarlandı. 2004 yılında The Bourne Supremacy, 2007 yılında The Bourne Ultimatum, 2016 yılında ise Jason Bourne sineması izleyiciyle buluştu. Yeni sinemalar gelir mi? Neden olmasın.

Efsane Jason Bourne serisinin birinci sineması Geçmişi Olmayan Adam’ın imal kademesi ve kamera ardı hakkında pek birçoklarını birinci defa duyduğunuz sıra dışı bilgilerden bahsettik. Geçmişi Olmayan Adam sinemasını ve serinin başka sinemalarını seviyor musunuz? Fikirlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.