Geçmişte “Halka Arz” Olup Yıllar Sonra Borsada İnsanların Parasını Sıfırlayan Batık Şirketler – Kısım 1: BİMEKS

Özellikle son aylarda çabucak hemen herkesin ilgi odağı olan halka arzların büyük tesiriyle kimi ülkelerin nüfusundan daha çok yatırımcının olduğu borsamızda, geçmişte halka arz olup yıllar sonra batan birçok şirket var. Durum bu türlü olunca hangi şirkete yatırım yaptığımızın ehemmiyeti daha da değerli hâle geliyor.

Halka arzlara günümüzde, geçmişe göre daha az para yatırma imkânı olsa da kimi insanlar halka arz sonrası da önemli ölçüde yatırım yaptığından dolayı sağlam bilançoya sahip şirketleri incelemek ve her 3 ayda bir bilançolarını denetim etmenin önemli olduğunu unutmamalıyız.

İstanbul Menkul Değerler Borsası‘nın (İMKB) raporuna nazaran 2010-2014 ortası gerçekleşen halka arz furyasında halka açılan 117 şirketin 17’si iflas etti. Ortadan 10 yıldan fazla vakit geçmiş olmasına karşın geri kalan 98 şirketten 36’sının getirisi enflasyonun çok altında kaldı.

Pek çoğumuzun duyduğu, tahminen de geçmiş yıllarda alışveriş yaptığı Türkiye’nin birinci teknoloji perakendecisi Bimeks’in kuruluş ve halka arza hazırlık sürecini anlatarak içerik serimizin 1. kısmına başlıyoruz.

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) başkanlığı yapan Vedat Akgiray ve ağabeyi Murat Akgiray tarafından 1989 yılında Kadıköy Mühürdar’daki küçük bir dükkânda kurulan Bimeks, Türkiye’nin birinci teknoloji perakendecisi olarak faaliyete geçti ve tüketici elektroniği, beyaz eşya ve küçük konut aletleri üzere eserlerin satışını yapıyordu.

Prof. Dr. Vedat Akgiray, 13 Mart 2009’da SPK Başkanlığı’na atanmış, 4 Mart 2009’da ise yani atanmadan bir hafta evvel ise BİMEKS’teki hisselerini kardeşi Mehmet Murat Akgiray’a devretmişti. Sermaye Piyasası Şurası (SPK) Lideri olduktan sonra Bimeks’in halka arz seferberliğini başlatmıştı.

Eski SPK Lideri Prof. Dr. Vedat Akgiray’ın başlattığı halka arz furyasına bugün borsada olmayan Ataç İnşaat, Ran Lojistik, Mango Besin gibi şirketler de katılmıştı. Ayrıyeten Vedat Akgiray, sermaye piyasaları tarihinde 5 yıllık vazifesini tamamlamadan kanunla misyondan alınan tek isim olarak tarihe geçmişti.

Bimeks, 2011 yılının Nisan ayında 4.5 TL değerleme ile halka arz oldu.

2011 yılının Nisan ayında 270 milyon liralık piyasa değeriyle halka arz olan Bimeks’in halka arz büyüklüğü ise yaklaşık olarak 85 milyon liraydı. Halka arz gelirlerinin 22.5 milyon liralık kısmı işverenlerin 5 milyon adet pay satmasıyla direkt olarak işverenlerin cebine girmişti.

2011 yılında 4,5 lira ile halka arz olan Bimeks’in, halka açıldıktan 4 ay sonra piyasa bedeli 150 milyonun altına gerilemişti. 2013 yılında büyümeye devam eden ve Electro World ve Darty’nin Türkiye operasyonlarını satın alan Bimeks, 2015 yılına gelindiğinde Türkiye’nin birinci 100 şirketi ortasında yer alıyordu.

2017 yılında mali krizi gerekçe göstererek evvel birçok mağazasını boşaltmaya başlamış daha sonra da mağazaları kapatmaya giderek yüzlerce emekçiyi tazminatsız işten çıkarmıştı. Tüm bu gelişmeler yaşanırken şirketin hisse pahası gittikçe taban görüyordu. O denli ki 4.5 TL ile halka arz olan Bimeks’in pay kıymeti 2017 yılının Ağustos ayında 0.4 liraya kadar düşmüş ve borsada tahtası kapatılmıştı.

2018 yılında 95 milyon TL’lik borçlanma senedi ile tekrar tutunmaya çalışan Bimeks’te işler pek de umulduğu gitmedi ve şirket daha da küçülmeye devam ederek resmen iflas etti. 2019 yılının Mart ayında ise Bimeks’in Borsa İstanbul’dan resmi olarak çıkarıldığı duyuruldu. Tıpkı yılda konkordato ilan ederek resmi formda iflasını duyuran şirket tarihe karışırken ardında binlerce yatırımcıyı da mağdur ederek gitmişti.

Günümüzde hala mağduriyeti giderilmeyen insanların olduğunu ve en son 2020 yılının sonunda BİMEKS emekçilerinin Boğaziçi Üniversitesinde öğretim üyesi olan Prof. Dr. Vedat Akgiray için hareket yaparak tekrar gündeme geldiğini de belirtelim.

Geçmişte “Halka Arz” Olup Yıllar Sonra Borsada İnsanların Parasını Sıfırlayan Batık Şirketler – Kısım 2‘de görüşmek üzere.