'Geleceği 1 Saniyeliğine Tahmin Eden Yapay Zeka' Geliştirildi: Peki Bu Ne Anlama Geliyor?

ABD, Ohio Eyalet Üniversitesindeki bilim insanları Windows 10’da bile çalışan bir algoritma geliştirerek; geçmişteki benzer sorun ve çözümlerine bakarak “herhangi bir sürecin geleceğini 1 saniye de olsa tahmin etmeyi” başardı.

Geleceğe gitmek fikri şu anki sahip olduğumuz teknoloji ile imkansız. Zira yapılan bilimsel çalışmalar, çoğunlukla falcılıkla özdeşleşen “geleceği görme” davranışı ile ilişkili değil. Başlığı okuyunca ‘1 saniye sonrasını tahmin etmekte ne var?’ diyebilirsiniz ancak inanın iş öyle değil. Bilim dünyasında yapılan bu keşif ile birlikte çok önemli bir çağın kapısı aralanıyor: Geleceği tahmin etmek.

Ohio Eyalet Üniversitesinden araştırmacılar, ‘yeni nesil rezervuar hesaplama’ adını verdikleri ve kendileri geliştirdikleri bir yapay zekâ kullanarak zaman-mekansal (spatiotemporal) kaotik sistemlerin davranışlarını tahmin etmenin yeni bir yolunu buldular.

Windows 10 yüklü bir dizüstü bilgisayarda bile çalışabilen bir algoritma, geçmişteki karmaşık problemlere bakıp gelecektekileri çözmeye çalışıyor:

Araştırmacılar, yeni algoritmalarını geçmişte birçok kez incelenen karmaşık bir problem üzerinde test ettiler. Atmosferik bir hava durumu modelinin davranışını tahmin etmesi gereken bu yeni algoritma, aynı problemi çözebilen geleneksel makine öğrenimi algoritmalarına kıyasla 400 ila 1.250 kat daha az eğitim verisi kullandı.

Üstelik algoritma, bunu çok daha az bir maliyetle başardı. Geleneksel makine öğrenimi algoritmaları gibi süper bilgisayarlar gerektirmeyen bu algoritma, Windows 10 işletim sistemine sahip bir dizüstü bilgisayarda bile çalıştırılabiliyor ve rakiplerine kıyasla 240.000 kat daha hızlı bir şekilde sonraki 1 saniyenin tahminini yapabiliyor.

İyi tamam da bu ne işimize yarayacak?

Burada aslında kilit olay algoritmanın 1 saniye sonrasını tahmin etmesi değil, zaman-mekansal kaotik sistemleri çok hızlı bir şekilde çözebilmesi. Zira insan kalbi hücreleri bile normal bir kalp atışından anormal derecede yüksek bir frekansa geçen kaotik zaman-mekansal şemalar sergiliyorlar.

Yani bu araştırmanın sonucunda yapay zeka ile birlikte gelecekte bir kalp hastalığını daha belirtileri göstermeden kontrol altına alınabilir demek. Burada kalp hücreleri sadece bir örnek, zaman-mekansal kaotik problemlere ve şemalara sahip çok fazla unsur, gerçek dünyada mevcut. Hava durumu tahminlerinden tutun herhangi bir ürünün sorunu daha üretim aşamasındayken anlaşılabilir. Yani özetle yapılan çalışmaların falcılıkla bütünleştirilen geleceği görme davranışıyla değil, teknolojiye ve sanayiye yönelik çözümlere odaklandığını söylemek mümkün.