“Halka Arz” Olduktan Sonra Borsada İnsanların Parasını Sıfırlayan Batık Şirketler – Kısım 4
Günümüzde halka arz olan şirketlerin birçoğunun bankalardan kredi alamaması ve borçlarını ödeyebilmek için halka arz oldukları bir öteki tartışma konusu.
Ancak halka arzlara katılırken tekrar de şirketleri incelemekte yarar var. (Halka arz gelirlerinin nerelerde kullanılacağı, verilen taahhütler, finansal tablolar vs.)
50 yıllık pazarlama devi olan Akyürek Pazarlama (AKPAZ)
1964 yılında Şanlıurfa’nın Viranşehir ilçesinde küçük bir bakkalda ticaret hayatına başlayan Akyürek Pazarlama, süratle büyüyen bir şirket hâline geldi. O denli ki 2013’ün Mayıs ayında gelindiğinde 2,60 TL değerleme ile halka arz olmuştu.
Halka arz sonrasında 120 milyon TL piyasa pahasına ulaşan şirketin, arz öncesi borçlu olduğunu biliniyordu. Arzdan elde edilen 43 milyon TL, şirketin toparlanmasına yetmedi.
2,60 TL ile halka arz olan şirketin payları 1,40 TL’ye kadar düşmüştü. Aldığı kredileri ödeyemeyen şirket, mali krize girdi. O periyotta şirketin mali tablolarına bakıldığında 300 milyon TL’yi aşan bir borcunun olduğu biliniyor.
Bankalara olan borçlarını ödeyememesi nedeniyle icra gönderilen Akyürek Pazarlama, Borsa İstanbul tarafından Gözaltı Pazarı’na alınarak süreç görmesi yasaklandı.
3 yıl boyunca Gözaltı Pazarı’nda yer alan şirket, Gözaltı Pazarı’ndan çıkamadı; tersine yaşadığı finansal sıkıntıların daha da büyümesiyle borsa kotundan 2018 yılında büsbütün çıkarıldı.
Pazar Çeşitleri:
Gözaltı Pazarı: 4 Aralık 1996’da birinci sefer faaliyete geçirilen bu sistemin ismi daha sonra Yakın İzleme Pazarı (YİP) olarak değiştirilmiştir. Borsa İstanbul’da yer alan açıklamaya nazaran, mevcut standartlar ve finansal durum açısından gerekli şartları sağlayamayan şirket hisselerinin yer aldığı bir pazar formunda işler. Burada yer alan şirket payları süreç görmeye devam edemez.
Ana Pazar: Borsaya birinci kotasyonda halka arz edilen kısmının piyasa değeri300 milyon TL ile 75 milyon TL ortasında olan hisselerin süreç göreceği pazardır.
Yıldız Pazar: Borsaya birinci kotasyonda halka arz edilen kısmının piyasa kıymeti 300 milyon TL üzerinde olan hisselerin süreç göreceği pazardır.
Alt Pazar: Borsaya birinci kotasyonda halka arz edilen kısmının piyasa pahası 75 milyon TL ile 40 milyon TL ortasında olan hisselerin süreç göreceği pazardır.
Yarım asırlık esaslı şirket: Karakaş Atlantis Kuyumculuk (KRATL)
Karakaş Ailesi tarafından 1968 yılında kurulan işletme, birinci fabrikasını İzmir’de kurmuş ve Ege Bölgesi’nin en büyük kuyumcu toptancısı pozisyonuna yükselmişti. 2005 yılında Gaziemir’deki yeni fabrikasına geçen Karakaş, Atlantis markası ile mağazalaşma yoluna giderek büyümeye devam etmişti.
2011 yılına gelindiğinde Türk kuyumculuk dalının en büyük birinci 5 firması ortasında yer almayı başaran şirket, 2013 yılında pay başına 2,50 TL ile halka arz olmuştu.
15 Temmuz darbe girişimi sonrası şirket sahiplerinden Kâmil Karakaş, “FETÖ’ye finansal dayanak sağladığı’ teziyle 10 ay tutuklu kaldı. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) evresi yapılmayan şirkete kredi kullandıran birçok banka kredileri geri çağırdı. Bir müddet sonra borsada süreç görmesi yasaklanan şirket, çok sayıda SPK şikâyeti ile de yüz yüze kalmıştı.
2016’nın Ağustos ayında ise yaşanan olaylar nedeniyle şirket payları Borsa İstanbul tarafından Ana Pazar’dan Gözaltı Pazarı‘na (Yakın İzleme Pazarı) aktarılmıştı.
2022 yılına gelindiğinde şirketin mahkeme süreçleri sonucunda resmî olarak battığı açıklanmış ve fabrikaları ise tasfiye edilmiştir.
Tekstil’de bilinen isim: Arbul Entegre Dokumacılık (ARBUL)
2004 yılında dokuma kesiminde faaliyetine başlayan şirket, kumaş boyama ve terbiye süreçleri yaparak hem ülkemize hem de yurt dışına ürün pazarlıyordu.
2014’ün Nisan ayında hisse başına 2 TL değerleme ile halka arz olurken şirketin piyasa kıymet 54 milyon TL, halka arzın büyüklüğü ise tam olarak 20 milyon TL idi.
Halka arz olduktan sonra gerçeği yansıtmayan KAP (Kamuoyu Aydınlatma Platformu) açıklamaları yapan şirkete, 2016 yılının başında Borsa İstanbul tarafından kottan atılma uyarısı yapılmıştı.
Arz sonrası 2 yıllık süreçte dengeli olmayan KAP açıklamaları ile gündeme gelen şirket, yaşadığı mali problemler nedeniyle 2016 yılında iflas erteleme talebinde bulunmuştu. Mahkeme kararıyla iflasın eşiğine gelen şirkete kayyum atanmış, borsada ise pay sürece kapatılmıştı.
Halka arz serüvenine 2 TL ile başlayıp 2,57 düzeylerini test eden ARBUL, 2016 yılında iflas eşiğine geldiğinde 0,40 TL ile taban düzeylerini görmüştü.
Serimizin evvelki içerikleri: