Halka Arzda Çalışanlarına “Kıyak” Geçen TAB Besin, ebebek Üzere Şirketler, Onlara Ne Kadar Kazandırdı?
Halka arz trendi evvel ebebek, daha sonra TAB Gıda ile rekor üstüne rekor kırarken art planda “çalışanlarına” özel kontenjan ayırıp tabiri caizse “kıyak” geçen şirketlere bir bakalım.
Halka arzların da büyük tesiriyle borsadaki yatırımcı sayısı her geçen gün artmaya devam ediyor. O denli ki 15 Ağustos’ta 5 milyon 636 bin 160 yatırımcı bulunurken 17 Ekim prestijiyle bu sayının 8.035.700 ile tarihi doruğuna ulaştığını, MKK (Merkezi Kayıt Kuruluşu) toplumsal medya hesaplarından duyurmuştu.
TAB Besin, halka arz olurken çalışanlarını da düşünmeyi ihmal etmedi.
18-20 Ekim tarihleri ortasında halka arz talebi toplamaya başlayan TAB Gıda, 22 Ekim’de halka arz sonuçlarını duyurdu. Toplamda 4.949.462 kişiye dağıtım yapılan payda tarihi rekor kırıldı.
Bireysele eşit dağıtım yöntemiyle dağıtımı yapılan TAB Gıda halka arzının sonuçları ise şu biçimde:
| Yatırımcı Grubu | Kişi Sayısı | Lot (Adet) | Oran |
|---|---|---|---|
| Yurt İçi Bireysel | 4.943.543 | 40.983.172 | %78,1 |
| Grup Çalışanları | 5.673 | 1.016.828 | %1,9 |
| Yurt İçi Kurumsal | 246 | 10.500.000 | %20 |
| Toplam | 4.949.462 | 52.500.000 | %100 |
Tablodan da anlayacağınız üzerebireysel yatırımcıya kişi başı azamî 9 lot (adet) dağıtım gerçekleşmiş. Bunun haricinde asıl bahsimiz olan “Grup Çalışanları” kontenjanı ise SPK(Sermaye Piyasası Kurulu) tarafından onaylı izahnamede 1.050.000 olarak ayrılmıştı lakin dağıtım planında 1.016.828 adet pay 5.673 şahsa dağıtıldı.
Böylece TAB Gıda altında çalışıp halka arza katılan bir kişi, ortalama olarak 179 adet alma hakkında sahip olarak #TABGD hissesini 23.270 TL maliyetle almış oldu. Şimdilik bu halka arz yeni duyurulduğu için ne kadar kar elde ettiğini hesaplayamıyoruz lakin yazımızın devamında son aylardahalka arz olup şirket çalışanlarına tabiri caizse “kıyak” geçerek özel kontenjan ayıran şirketlerin, çalışanlarına ne kadar kazandırdıklarını ele alacağız. (ebebek ve Tatlıpınar Enerji)
Sosyal medyada viral olan ebebek de halka arz trendine katılmış, çalışanlarına kıyak geçmişti:
7 Eylül’de birinci defa borsada süreç görmeye başlayan ebebek, halka arz olurken 2024 yılında İngiltere’de mağaza açma ve Almanya üzerinden Avrupa’ya e-ticarete başlamak üzere maksatlarla yola çıkmıştı.
Çalışanlarını da unutmayarak 800.000 adet hisseyi halka arza katılan 1.107 çalışanına dağıttı. Böylelikle kişi başı ortalama 722 adet pay dağıtmış oldu. Bunun ise pahasını halka arz fiyatı olan 46,50 TL ile hesaplayabiliriz. Bu durumda toplam maliyet 33.573 TL olmaktadır.
Bireysel yatırımcılar ise “rekor iştirakten dolayı” maksimum 6 adet yani 279 TL kıymetindeki ebebek payına sahip olabildiler.
| Yatırımcı Grubu | Kişi Sayısı | Lot (Adet) | Oran |
|---|---|---|---|
| Yurt İçi Bireysel | 3.803.496 | 19.200.000 | %48 |
| Grup Çalışanları | 1.107 | 800.000 | %2 |
| Yurt İçi Kurumsal | 208 | 10.000.000 | %25 |
| Yurt Dışı Kurumsal | 24 | 10.000.000 | %25 |
| Toplam | 3.804.835 | 40.000.000 | %100 |
Peki 722 adet pay alarak 33.573 TL maliyetle payları elinde tutan ebebek çalışanı ve kişisel bir yatırımcı ne kadar kâr/zarar etti?
7 Eylül’de borsadailk defa süreç görmeye başlayan ebebek, 14 Eylül’e kadar tavan görerek tepe fiyatını yakalamıştı. Bu içerik yazılırkenki en aktüele bakarsak bu fiyat 66,45 TL ile 20 Ekim Cuma kapanış fiyatlarıdır. Bu düşüşün birçok sebebi olarak malum İsrail-Filistin olayları üzere gündemler gösteriliyor ancak o bizim bugünkü hususumuz değil. O yüzden içeriğimize devam edelim.
Zirve fiyata nazaran halka arza katılan ve ortalama lot alan bir çalışan 59.385 TL’lik bir portföy kıymetine ulaşmış bu bedelden maliyetimizi düştüğümüzde net kara ulaşıyoruz ve bu tam olarak 25.811 TL! Yani halka arza 1 Eylül’de başlayan ve 7 Eylül’de süreç görmeye başlayan bu payda; şirket çalışanı olan yatırımcımız, 14 gün sonra 25.811 net yarara ulaşabilmiş.
Kimisi öncesinde kimisi de günümüze kadar tutmuş olabilir. Bir de çalkantılı bu devirde borsa endeksi bu kadar düşmüş iken güncel fiyatlara nazaran çıkarına bakalım ve ona nazaran konuşalım:
En aktüel pay kıymeti 20 Ekim kapanış fiyatlarına nazaran 66,45 TL, bu noktada toplam portföy bedelimiz 49.976 TL’ye düştü. Lakin şunu belirtmeliyiz ki maliyeti düştüğümüzde geriye kalan net yarar 14.403 TL. Yani yatırımcımız 20 Ekim aktüel fiyatlara nazaran bu halka arzdan 14.403 TL kazanabilmiş.
Zirve fiyata nazaran çok önemli bir fark olsa da endeksin bu derece düştüğü ve savaşların patlak verdiği bu periyotta “bireysel yatırımcılarla kıyaslandığında” pek de üzücü olmayan bir çıkar. Doğal ki uzun vadede ne yapar onu bilemeyiz lakin tepe fiyat ve aktüel fiyata nazaran durum bu.
Bir de ferdî yatırımcıya bakalım;
İçeriğimizin başında ferdî yatırımcının maksimum 6 lot alabildiğini söylemiştik ve bunun maliyeti de 279 TL’ydi. Tepe fiyattan satsaydı 214 TL net kazancı bulunan küçük yatırımcının aktüel sayılara nazaran net kârı ise tam olarak 120 TL!
Durumu bir de güç şirketi olan “Tatlıpınar Enerji” ile ele alalım:
Türkiye’nin en varlıklı iş adamlarından Ali Ağaoğlu’na ait olan ve ağustos ayında halka arz olan Tatlıpınar Güç Üretim ise çalışanlarına halka arz fiyatı olan 22,50 TL’den toplam 682.126 adet pay dağıtımı gerçekleştirmişti.
Halka arz sonuçlarına göre 237 şirket çalışanının katıldığı halka arzda, kişi başı azamî 2.878 adet pay dağıtımı gerçekleşti. Ferdi yatırımcıya ise maksimum 23 lot pay verildi, bunun maliyeti ise tam olarak 517 TL.
Yani halka arza 10-11 Ağustos’ta talep toplamaya başlayan Tatlıpınar Güç, 17 Ağustos’ta borsadailk kere süreç görmeye başlamıştı. 6 Eylül tarihine kadar üst üste tavan görerek tepe fiyatını bu noktada yakalamış gözüküyor. Bu içerik yazılırkenki en şimdiki pay kıymetine bakarsak bu fiyat 39,36 TL ile 20 Ekim Cuma kapanış fiyatlarıdır.
Zirve fiyata nazaran halka arza katılan ve azamî lot alan bir çalışan bu sefer tamı tamına 244.630 TL’lik bir portföy bedeline ulaşmış. Bu portföyden ise maliyeti çıkarttığımızda (22,50 TL x 2878 adet hisse) net yararı elde ediyoruz: 179.875 TL
En şimdiki pay pahası 20 Ekim kapanış fiyatlarına göre 39,36 TL, bu noktada toplam portföy kıymetimiz 113.278 TL’ye düştü ve şimdiki net karımıza bakmak için tekrar maliyetimizi çıkartıyoruz: 48.522 TL (güncel net kazanç)
Yani yatırımcımız, 20 Ekim haftalık kapanış fiyatlarına nazaran bu #TATEN halka arzından 48.522 TL kazanabilmiş. Tepe fiyata nazaran çok önemli bir fark olsa da endeksin bu derece düştüğü bir ortamda hiç de azımsanacak bir ölçü olmadığı ortada.
Peki birebir durum ferdi yatırımcı için geçerli miydi bir de ona bakalım?
Kişi başı azamî 23 adet payın dağıtıldığı bireysel dağıtım planında ise 517 TL maliyet ile ferdi yatırımcı tepe fiyattan satsaydı 1437 TL net kazanç elde edebilirdi. Aktüel istatistiklere baktığımızda ise küçük yatırımcının bu halka arzdan yararı ise yalnızca 387 TL.
Kurumsal yatırımcıların kârları ise bir öbür içeriğin konusu olacaktır tahminen de. Zira o bambaşka bir husus. Lakin fazla lot alabilen yatırımcıların kârlarının ne kadar büyüdüğü ortada. Hele hele yılbaşından beri halka arz olan şirketlerin “halka arz fiyatının” altına henüz inmediği bu devirde kimisi için “ev iktisadına destek” kimisi için ise “harçlık” niteliği taşıyan bu trendin, büyük yatırımcılar için de önemli bir yatırım kaynağı olduğunu söylesek yanlış olmaz herhâlde.