Hayır, Kent Efsanesi Değil: Gebe Kalan Bayanların Ayakları Neden Büyür ve Bir Daha Küçülmez?
Bebeğin yükü ve hormonal değişimler, annelerin fizikî olarak da değişmesine neden olurken bu farklılıklardan biri de ayakların tabiri caizse davul gibi olmasıdır.
Eski ayakkabıların olmadığı, kış aylarında bile yalın ayak dolaşma isteği yaratan bu durumun bilimsel karşılığını merak edenlere açıklıyoruz. Araştırmalar, nedenini gösterirken kalıcı büyümenin doğum sayısına nazaran farklılaştığını öne sürüyor.
Ayaklar, neden gebeyken büyüyor da kilo alındığında büyümüyor?
Hamilelik sırasında hormon değişiklikleri olur ve bu beden değişikliklerinin temelidir. Bedenimizde bulunan ve hamilelik devrinde artan relaksin hormonunun artması da ayak büyümesinde önemli faktör.
Âdet döngüsünün yanı sıra hamilelik sırasında da salgılanan relaksin hormonu, yalnızca bayanlarda değil erkeklerde de mevcut. Erkeklerin prostat gevşemesine neden olan bu hormon; her iki cinste tendon, kas, bağ ve kemik yaralanmalarında dokunun tekrar kendine gelmesinde de tesirli.
Ayakların balon üzere olmasına neden olan relaksin hormonunun tesiri tam olarak nedir?
Konumuza dönecek olursak relaksin hormonu, bebeğin doğum kanalından daha rahat geçmesi için pelvis bağları ve eklemleri gevşetmeye yardımcı olmak için hamilelik sırasında üretilir. Bu gevşeme, tüm bedeni etkilediği üzere ayakları ve başka eklemleri de tesirler.
Ayrıca ayak ve ayak bileklerinin etrafındaki bağların gerilerek ayakların daha geniş ve uzun hâle gelmesini sağlar. Doğal ki bu gerginliğe bebeğin artan yükü, böbrek işlevleri ve artan kalp debisi de eklendiğinde ayaklar şişerek büyümeye devam eder.
Ayak büyümesinin hamilelik periyodundaki yan tesirlerine dikkat!
Gevşeyen ayaklarda daha az kemer dayanağı olması da ayak bileği burkulması ve düşme riskini arttıran faktörlerden biri olur. Ayrıyeten kilo artışı ile bir arada ayaklardaki çeşitli ağrılar, kas ve tendon gerginlikleri, doku bandının iltihaplanması gibi meselelere da yol açabilir.
Büyüyen karnı desteklemek ve beden istikrarını kurmak için omurga ile leğen kemiğinin içe hakikat kıvrılması ise tartı merkezini değiştirir. Geriye yaslanmış bir duruşa neden olan bu değişiklik, birtakım bayanlarda düztaban bozukluğuna da neden olur.
Yıllarca kent efsanesi üzere bilinse de hamilelikte ayakların büyümesine dair araştırmalar yapıldı ve gerçek olduğu kanıtlandı.
American Journal of Physical Medicine and Rehabilitation tarafından yapılan bir araştırmaya 49 gebe bayan katıldı. Hamilelik başlangıcından itibaren doğumdan sonraki beş aya kadar takip edilen bayanların yüzde 60 ila 70’inde ayaklarının daha geniş ve uzun olduğu görüldü.
Araştırma, bu değişimin kemer yüksekliğini de etkilediğini gösterdi. Azalan kemik yüksekliği ve sertliği de ayağın 2 ila 10 mm ortasında uzamasına neden oldu.
Yapılan çalışmada öne sürülen bir öteki durum ise ayak büyümesinin ilk gebeliklerde daha tesirli olduğu, ikinci ve sonraki gebeliklerde ayak boyutu ve biçiminin değişim mümkünlüğünün daha az olabileceği tarafında.
Çalışmalarda 10 mm üzere bir ölçü ortalaması verilse de bunu bir de hamilelikten sonra tüm ayakkabılarını değiştirmek zorunda kalanlara sormak lazım. Zira 2 cm’ye kadar ayağında büyüme olan bayanların varlığı da biliniyor. Bu duruma en çok sevinen ise sanırız ki yalnızca ayakkabı firmalarıdır.