İranlı Ünlü Direktör, Cannes’da Ödül Alan Sinemasında “Muhalefetin Propagandasını Yaptığı İçin” Mahpus Cezası Aldı

İran sinemasının en önde gelen direktörlerinden olan Saeed Roustayi, 2022 yılında çıkış yapan Leila’s Brothers (Leyla’nın Kardeşleri) filmi nedeniyle 6 ay mahpus cezasına çarptırıldı. 34 yaşındaki ödüllü sinemacı, Tahran İslam İhtilal Mahkemesi tarafından hatalı bulundu.

Yerel kaynaklardan gelen bilgilere nazaran direktör, Leila’s Brothers sinemasının gerekli müsaade olmadan 2022 Cannes Sinema Festivali’nde göstermesi nedeniyle ceza aldı.

Roustayi, “İslami sisteme karşı olan muhalefetin progandasına katkıda bulunmakla” suçlanıyor

Roustayi, sinemanın imalcisi olan Javad Noruzbegi ile birlikte rejime muhalefet ettiği gerekçesiyle hatalı bulundu. İki sinemacının “İslami sisteme karşı olan muhalefetin progandasına katkıda bulunduğu” söz edildi.

Mahkeme, ikilinin 9 gün civarında mahpusta kalmasına ve cezanın kalanının 5 yıl boyunca askıya alınmasına karar verdi. Bu mühlet boyunca Roustayi ve Noruzbegi’nin film yapması da yasaklandı. Ayrıyeten, sinema kesimindeki faal bireylerle temas kurmamaları da engellendi ve film yaparken ahlaki ve ulusal çıkarları korumak hakkındaki bir derse zarurî olarak gitmeleri istendi.

Yasağın ana odağı olan Leila’s Brothers, yolsuzluk ve milletlerarası yaptırımlar nedeniyle ekonomik zorluklar çeken ailesini ayakta tutmaya çalışan İranlı bir bayanı mevzu alıyor. Sinema, direktörün Kültür Bakanlığının talebine karşı çıkarak “düzeltmeyi” reddetmesi ve memleketler arası şenliklere “izinsiz girmesi” nedeniyle yetkililer tarafından geçtiğimiz yıl ülkede yasaklanmıştı.

Leila’s Brothers, 2022 Cannes Sinema Festivali’nde Altın Palmiye için yarışmıştı. Ayrıyeten merasimde FIPRESCI (Uluslarası Sinema Eleştirmenleri Federasonu) ödülünü kazanmayı başarmıştı.

Roustayi ve Noruzbegi, rejime aksi düştüğü için bu biçim yaptırımlara maruz kalan birinci sinemacılar değiller. Örneğin 2018 tarihli 3 Faces sinemasıyla Cannes’da En düzgün Senaryo mükafatına layık görülen Cafer Penahi, İran’dan çıkışı yasak olduğu için merasime katılamadı. Ayrıyeten, iki defa hükümete karşı hareketleri nedeniyle tutuklanmıştı.

Bunun yanı sıra Afsaneh Bayegan, Fatemeh Motamed-Arya, Katayoun Riahi ve Pantea Bahram isimli oyuncular da başörtüsü takmadan protestolara katıldıkları için sorguya çekilmiş ve yasal süreçlerle karşı karşıya kalmışlardı.

Leila’s Brothers fragmanı