İsviçre’de Birinci Kurulduğunda Kamyonlarla Mahalle Mahalle Gezen Migros’un Türkiye’ye Kadar Uzanan Kuruluş Kıssası

Zincir marketleriyle ve kendi markalı ürünleriyle bilinen Migros, Türkiye’ye 1954 yılında ilk adımını attı. Günümüzde Türk markası olarak bilinse de aslında kökeni İsviçre’ye dayanıyor.

Artan enflasyon oranları, hayat pahalılığı ve İstanbul’un artan nüfus oranını da göz önüne aldığımızda hayli problem içerisinde olan ülkemiz; bu sorunu çözebilmek ismine, vaktinin uygun fiyatlı ve kaliteli eserlerini satan Migros’u İstanbul’a davet etti. Fakat bu mevzuyu anlatmadan evvel gelin, şirketin nasıl kurulduğuna bir bakalım:

İlk olarak 1925 yılında İsviçre’nin Zürih kentinde, Gottlieb Duttweiller tarafından kuruldu.

Duttweiler, İsviçre vatandaşlarına sağlıklı, kültürlü ve âlâ eğitimli bir hayat sunma konusunda epeyce tutkulu bir insandı. Bu yüzden amacını gerçekleştirmek ismine birinci adımlarını 1925 yılında Migros’u epeyce kolay bir yöntemle kurarak atmıştı. Halka ucuz ve kaliteli mallar satarak onların hayat standartlarını yükseltmeyi hedefledi.

Kahve, pirinç, şeker, erişte ve sabun gibi temel muhtaçlık ürünlerini satan Dottweiler, Migros minibüsleriyle etraf köyleri tek tek dolaşıyordu. Bu hareketiyle tedarik zincirindeki aracıları ortadan kaldırıyordu ve böylece eserlerin de maliyeti düşüyordu. Yani kısaca, hem Dottweiler için hem de müşteriler için kazan-kazan durumu kelam konusuydu.

Diğer üreticiler, eserleri daha ucuza sattığı gerekçesiyle Migros’u boykot bile ettiler.

Ancak bu boykotlar alışılmış ki bir işe yaramadı; gün geçtikçe daha da çok büyüyen Migros, ürün yelpazesini daha da genişletti ve büyümeye devam etti. 1926 yılında Zürih’te birinci marketini açtı ve İsviçre’nin dört bir yanına öteki marketler açmaya da devam etti.

Dottweiler, teşebbüsünü yalnızca marketlerle sonlu tutmadı; birebir vakitte restoranlar, lisan okulları, akaryakıt istasyonları ve banka bile açtı. Yani Dottweiler, başında hayalini kurduğu teşebbüsü katbekat gerçekleştirdi.

Peki İsviçre’nin devi olmuş bu marka, nasıl oldu da Türkiye’ye geldi?

Başta enflasyon oranlarından ve İstanbul’un artan nüfusundan bahsetmiştik; 1953 yılında periyodun İstanbul Belediyesi İktisat Müdürü Ferruh İlter, Migros’a bir mektup yolladı. Migros’tan olumlu dönüş alan Türkiye ise birinci kere 1954 yılında Migros marketle tanışmış oldu.

Tıpkı birinci kurulduğu yıllardaki üzere semt semt dolaşan Migros kamyonları, halkın muhtaçlığını ayaklarına kadar götürüyordu. Halk tarafından hayli sevilen bu kuruluş, vakitle Türkiye’de daha da büyümeye devam etti ve tıpkı planlandığı üzere eser kıtlığını çözmeye yarar sağladı.

1975 yılında Koç Küme, Vehbi Koç’un yönlendirmesiyle Migros’un çoğunluk paylarını satın aldı.

Satın alındıktan sonra Migros ismi, Migros Türk olarak değiştirildi ve süratli bir mağazalaşma sürecine girildi. 1990 yılının sonlarına doğru MM Migros ve MMM Migros mağazaları açan şirket, Türkiye’de mağazalaşmanın önünü açmada öncülük etti ve 1991 yılında halka açık bir şirket hâline geldi.

Ayrıca akşam saat 22.00’ye kadar açık kalmasının sonucunda; birinci sefer yarı vakitli çalışma sistemini getirerek, kesime yeni iş saatleri kazandırmış oldu.

1995 yılında Migros, günümüzde sıkça uğradığımız bir öteki market zinciri olan Şok Market’i kurdu.

Bununla da hudutlu kalmayıp 2005 yılında bir öbür market zinciri olan Tansaş’ı satın aldı. Lakin Koç Holding, 2007 yılında Migros’u satışa çıkararak 2008 yılında İngiltere menşeli Moonlight Capital SA’ya devretti. Devretmesinin akabinde Migros büyümeyi bırakmadı ve 2016 tarihinde Tesco Kipa’nın %95,5’lik payını satın aldı.

Günümüzde; Migros Jet, Migros Çabucak, Migros Yemek, Migros Sanal Market üzere alt bünyeleriyle kesimde her geçen gün daha da büyüyen şirket, pek çok kişinin uğrak market zinciri ortasında.

Hayat pahalılığı ve eser kalitesi bakımından son vakitlerde epey kötü olduğumuz bu devirlerde, siz bu market zincirini nasıl değerlendiriyorsunuz? Yorumlarda fikrinizi belirtmeyi unutmayın!