Kan Tahlillerinde Hem Yüksekliğini Hem de Düşüklüğünü Ciddiye Almamız Gereken Değer: PLT Nedir?
Herhangi bir yaralanma durumunda kemik iliğinde üretilen trombositler kana karışır ve yaranın kapanmasını sağlar. Kan tahlilinde PLT olarak görülen bu hücrelerin yeterli sayıda olmaması ya da çok olması bazı hastalıkların işareti olabilir. Gelin PLT nedir, düşüklüğü ve yüksekliği ne anlama gelir, nedenlerine ve belirtilerine tüm detaylarıyla bakalım.
Kanımızda beyaz kan hücreleri ve kırmızı kan hücrelerinin yanı sıra bir de trombosit adı verilen bir hücre grubu vardır. Kan pulcukları ve platelet gibi isimlerle de anılan bu hücrelerin kan tahlilindeki kısaltması PLT olarak bilinir. Kemik iliğinde üretilen trombositler bir yaralanma durumunda kana karışır ve yaranın olduğu bölgeye giderek onu iyileştirirler. Bu nedenle kanda PLT çoğu zaman hayati öneme sahiptir.
Kandaki PLT oranının yeterli sayıda olmaması da, yeterli sayıdan fazla olması da farklı hastalıkların işareti olabilir. PLT değeri normal aralıklarda olmadığı zaman bu durum hekiminiz tarafından şüpheyle karşılanır ve nedenleri ortaya çıkarıldıktan sonra uygun bir tedavi yöntemi izlenir. Gelin PLT nedir, düşüklüğü ve yüksekliği ne anlama gelir, nedenlerine ve belirtilerine tüm detaylarıyla bakalım.
Öncelikle; kanda PLT nedir, ne işe yarar?
Kanımızda kırmızı kan hücreleri ve beyaz kan hücreleri gibi bir de trombosit olarak adlandırılan bir hücre grubu vardır. Kan pulcukları ve platelet olarak da adlandırılan trombositler, kan tahlilinde PLT kısaltması ile gösterilirler. Yani kanınızdaki trombosit oranı PLT değeri ile gösterilir.
Trombositler kemik iliğinde üretilir. Vücudunuzda bir yaralanma olduğu zaman bu hücreler kana karışır ve yaralı olan bölgeye giderler. Burada yarattıkları kimyasal reaksiyonlar sayesinde damarın daralmasını, yaranın iyileştirilmesini ve kanın pıhtılaşmasını sağlarlar. Hasarlı dokular üzerinde iyileştirici etki göstererek kan akışının da azalması için çalışırlar.
Trombosit PLT referans aralığı: kanda PLT değeri kaç olmalı?
Kandaki trombosit oranını gösteren PLT değeri kişiden kişiye ve hatta günden güne değişiklik gösterebilir. PLT değeri, 1 mililitre kandaki trombosit hücre sayısını gösterir. İdeal PLT referans aralığı yani normal değeri 150 bin – 450 bin hücre / mL arasındadır. Bebeklerde ve yetişkinlerde bu oran değişiklik gösterebilir.
Trombosit PLT düşüklüğü nedir, ne anlama gelir?
Kan tahlilinde ölçülen trombosit PLT değeriniz 150 bin hücre / mL değerinden az olduğu zaman bu durum trombositopeni yani PLT düşüklüğü olarak adlandırılır. Trombosit üretiminin azalması, hücrelerde yıkım yaşanması ya da kanın seyrelmesi gibi durumlarda PLT düşüklüğü ortaya çıkabilir.
Trombosit PLT düşüklüğü neden olur? İşte nedenleri:
- Akus hastalıklar
- Kronik hastalıklar
- Gebelik
- Romatolojik hastalıklar
- Kan nakli
- Bazı kanser türleri
- Sepsis olarak adlandırılan kan zehirlenmesi durumu
- Uzun süre aşırı alkol kullanımı
- Kullanılan ilaçların yan etkileri
- Toksik madde zehirlenmesi
- Folik asit eksikliği
- Radyasyona maruz kalma
- B12 eksikliği
- Kemoterapi
- Aplastik anemi
- Radyoterapi
- İmmünolojik hastalıklar
- Kemik iliği hastalıkları
- Viral enfeksiyonlar
Trombositopeni olarak adlandırılan PLT düşüklüğü yani kandaki trombosit oranının azlığına neden olan durum ve hastalıklardan bazıları bu şekilde. Bu durumlar nedeniyle ortaya çıkan PLT düşüklüğü bazen geçici olabilir ancak bazı hastalıklar kaynaklı oluştuğu zaman çok daha uzun süreli olabilir.
Trombosit PLT düşüklüğü belirtileri:
- Vücudun farklı noktalarında kahverengiye benzeyebilen morarmalar ve kızarmalar
- Burun eti kanamaları
- Diş eti kanamaları
- Yaraların geç iyileşmesi
- Kan pıhtılaşmasında zorluk
- İdrarda farklı yoğunluklarda kan görülmesi
- Kanlı dışkı
- Kanlı kusma
- İç kanama
Trombosit PLT düşüklüğü durumunda hastalarda görülen belirtilerden bazıları bu şekilde. Elbette herkeste bu belirtiler görünecek diye bir şey yok ancak PLT değeriniz ne kadar düşükse bu belirtilerden biri ya da aynı anda birkaç tanesi şiddetli şekillerde ortaya çıkabilir.
Trombosit PLT düşüklüğü tedavisi:
Yapılan kan tahlili sonuçlarına göre hekiminiz PLT düşüklüğü gördüğü zaman öncelikle bu duruma neyin eden olduğunu bulmaya çalışır. PLT düşüklüğüne neden olan hastalık belirlendikten sonra özel bir tedavi izlenir. Eğer bu duruma bir ilaç neden oluyorsa değiştirilebilir.
Trombosit PLT yüksekliği nedir, ne anlama gelir?
Kan tahlilinde ölçülen trombosit PLT değeriniz 450 bin hücre / mL değerinden fazla olduğu zaman bu durum trombositoz yani PLT yüksekliği olarak adlandırılır. Trombosit üretimindeki ya da hormonlardaki dengesizlik nedeniyle bu durum görülebilir. PLT yüksekliği durumunda kanın pıhtılaşma eğilimi artar.
Trombosit PLT yüksekliği neden olur? İşte nedenleri:
- Kandaki sıvı oranının düşmesi
- Trombosit üretiminde fizyolojik nedenli artış
- Demir eksikliği
- Dalak sorunları
- Kemik iliği tümörleri
- Farklı kanser türleri
- İnflamatuar bağırsak hastalıkları
- Hemoliz olarak adlandırılan kırmızı kan hücrelerinde yaşanan yıkım
- Romatizmal hastalıklar
- Kullanılan ilaçların yan etkileri
Trombositoz olarak adlandırılan PLT yüksekliği yani kandaki trombosit oranının fazlalığına neden olan durum ve hastalıklardan bazıları bu şekilde. Bu durumlar nedeniyle ortaya çıkan PLT yüksekliği bazen geçici olabilir ancak bazı hastalıklar kaynaklı oluştuğu zaman çok daha uzun süreli olabilir.
Trombosit PLT yüksekliği belirtileri:
- Baş dönmesi
- Baş ağrısı
- Göğüs ağrısı
- Görme bozuklukları
- El şişmesi
- Ayak şişmesi
- Uyuşukluk
- Dalak şişmesi
- Kaşıntı
- Kalp krizi
- Felç
Trombosit PLT yüksekliği durumunda hastalarda görülen belirtilerden bazıları bu şekilde. Elbette herkeste bu belirtiler görünecek diye bir şey yok ancak PLT değeriniz ne kadar yüksekse bu belirtilerden biri ya da aynı anda birkaç tanesi şiddetli şekillerde ortaya çıkabilir.
Trombosit PLT yüksekliği tedavisi:
Yapılan kan tahlili sonuçlarına göre hekiminiz PLT yüksekliği gördüğü zaman öncelikle bu duruma neyin eden olduğunu bulmaya çalışır. PLT yüksekliğine neden olan hastalık belirlendikten sonra özel bir tedavi izlenir. Eğer bu duruma bir ilaç neden oluyorsa değiştirilebilir.
Trombosit PLT yüksekliği ya da düşüklüğü kanser belirtisi midir?
Kan pulcukları ve platelet gibi isimlerle de anılan kan hücresi trombositlerin kandaki oranını gösteren PLT değerinizin düşük ya da yüksek olmasına neden olan pek çok farklı durum ve hastalık var. Evet, bunlar arasında bazı kanser türleri de var ancak her PLT düşüklüğü ya da yüksekliği kanser belirtisi anlamına gelmez.
Kan tahlilinde kontrol edilen tüm değerler gibi PLT değeriniz de anlık olarak yükselmiş ya da düşmüş olabilir. Hekiminiz pek çok farklı değer ile birlikte PLT değerinizi de kontrol edecektir. Eğer hekiminiz kanser gelişmesinden şüpheleniyorsa farklı testler isteyerek bu şüphenin doğruluğunu kontrol edebilir. Ancak PLT değeri kesin olarak kanserin belirtisi değildir.
Vücudumuzdaki yaralanmaları iyileştiren trombositlerin kandaki oranını gösteren PLT nedir, düşüklüğü ve yüksekliği ne anlama gelir sorularını yanıtladık. Anlattıklarımız yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tüm sağlık konularında olduğu gibi PLT değeriniz hakkında da en doğru ve size özel bilgiyi uzman bir hekimden almanız gerektiğini unutmayın.