Kederden Ağlamamızın Yanı Sıra Neden Memnunluktan Ağlarız?

Gözyaşlarını ekseriyetle ıstırapla ilişkilendirdiğimiz için, mutluyken ağlamak garip gelebilir. Hatta, üzücü bir şey karşısında değil de olumlu olduğunu düşündüğümüz bir şey için ağladığımızda, gözyaşlarımıza “sevinç gözyaşları” deriz.

Üstelik, ağlamanın sıhhatimiz üzerinde birtakım olumlu tesirleri vardır ve aslında duygularımızı yönetmemize yardımcı olur. Keyifli olduğumuzda ağlamamızı bununla nasıl ilişkilendirildiğine birlikte bakalım.

Gözyaşları, üç farklı çeşit olarak ayrılır.

• Temel gözyaşı: Bütün gün gözlerinde olan gözyaşıdır. Gözleriniz için kayganlaştırıcı ve dezenfektan vazifesi görür. 
• Psişik yahut duygusal gözyaşı: Memnunluk da dahil olmak üzere, duygusal bir olaya reaksiyon olarak döktüğümüz gözyaşlarıdır. Bu gözyaşları, gerilim hormonları içerir.
• Tahriş edici gözyaşları: Bir şey gözümüzü rahatsız ettiğinde yahut içine girdiğinde gözümüzü yıkar. Yaygın bir örnek olarak, soğan keserken dökülen gözyaşlarını verebiliriz.

Mutluluk da dahil olmak üzere, duygusal reaksiyon olarak gözyaşı dökeriz.

Penn State College of Medicine’de psikiyatri araştırmacısı olan Dr. Jordan Lewis’e nazaran, hisler bizi bunalttığında, beynimiz her vakit mutlu ve üzgün reaksiyonlar ortasındaki farkı ayırt edemez.  Beynimizin badem büyüklüğündeki bir modülü olan hipotalamus, duygusal reaksiyonlarımızı kaydetmekle vazifeli olan amigdaladan gelen güçlü sinirsel sinyallere cevap verir. 

Bu reaksiyon, temel olarak gözyaşı üretimine yol açan nörotransmitter asetilkolini özgür bırakarak sakinleşmemize yardımcı olan bedenin parasempatik hudut sisteminin (cinsel uyarılma, tükürük salgılama, gözyaşı, idrara çıkma gibi faaliyetlerden sorumlu) aktivasyonunu içerir.

Ağlamak, çok hissedilen hisleri rahatlatır.

Daha sade bir lisanla açıklayacak olursak; ağlamak, “aşırı” hislerin düzenlenmesine yardımcı olur. Araştırmalar gösteriyor ki; sevinç, sevinç, memnunluk, minnet üzere olumlu hisler olsa bile; bazı duyguları çok ağır yaşamak “kontrol edilemez” ve “fazla” hissedilebilir.

Bu hisleri hür bırakmak ve sakinleşme sürecini başlatmak için, bedenimiz da ağlama reaksiyonunu hür bırakır. Uzmanlar, gözyaşlarının başka davranışlarla söz edilemeyen yahut tamamlanamayan hisleri yansıttığına inanıyor.

Mutluluktan ağlamak, tatlı bir bebeği sıkmak istemenizle ilişkili.

Literatürde “dimorf” olarak kullanılan terimi  “iki biçimli” olarak da tanımlayabiliriz. Dimorf, tıpkı yerden gelen ifadelerin, farklı biçimlerde ortaya çıkmasıdır. Örneğin, bir bebeği yahut hayvan yavrusunu gördüğümüzde onu sıkma yahut ısırma üzere agresif hislerin dürtüsüne kapılırız. Hatta çoğunlukla “Seni yerim!” deriz. 

Tabii ki, o hayvanı yahut bebeği yemeyi yahut canını acıtarak sıkmayı istemeyiz. Lakin, o an hisler o kadar çok ağırdır ki, nasıl başa çıkacağımızı bilemeyip bu tıp dürtüler ve kelamlar sarf edebiliriz. Memnunluktan ağlamakta olduğu üzere, birebir yerden gelen tabirler, farklı şekillerde ortaya çıkar.