Kedi Sahipleri, Aman Dikkat! Son Vakitlerde Artan Ölümcül “FİP” Hastalığını Önlemek İçin Yapmanız Gerekenleri Anlattık

Kedilerde en sıkıntı teşhis edilen ve tartışmalı olan hastalıklardan biri olan FİP’in önlenmesi için kedi sahiplerinin üzerine de pek çok sorumluluk düşüyor. Şayet can dostunuzu riske atmak istemiyorsanız yapmanız gerekenleri âlâ bilmelisiniz.

Aşağıda bahsettiğimiz belirtileri gözlemleyerek virüsün önüne erkenden geçip dostunuzun hayatına mal olabilecek bir hastalığı önleyebilirsiniz. Gelin; FİP’in tam olarak ne olduğuna, cinslerine, belirtilerine, teşhisine ve alınabilecek tedbirlere daima birlikte bakalım.

FİP hastalığı, kedilerdeki Corona virüsünün mutasyona uğramasıyla başlıyor ve 3 farklı cinste ortaya çıkabiliyor.

Halk ortasında FİP olarak bilinen Feline Infeksiyöz Peritonitis, kedilerdeki Corona virüsünün mutasyona uğramasıyla başlıyor. Bu Corona virüsü, insanlardaki Corona ile birebir değil. Yani kediden beşere yahut beşerden kediye geçmiyor. Lakin kedi, diğer Corona’lı bir kediden Corona virüs etkenini almışsa yahut annesinden geçmişse bu virüsü geliştirebiliyor.

Kedi Corona’sının mutasyona uğramasıyla ortaya çıkan FİP ise her kedide farklı semptomlar gösterebiliyor. Bunun yanı sıra ekseriyetle 6 ay ile 2 yaş grubu aralığında ortaya çıkıyor lakin her yaş kümesinden hadiseye elbette rastlanabiliyor. Bununla birlikte, cinsiyet dağılımına baktığımızda erkek kedilerde daha çok rastlandığını görebiliyoruz.

Hastalık, ıslak (efüziv) ve kuru (non-efüziv) olmak üzere iki forma ayrılıyor. Son çalışmalarda ise virüsün beyin zarlarına işlediği durumlar nörolojik form olarak 3. formda isimlendirilmeye başlandı. Bu farklı formların belirtileri de varsayım edersiniz ki birbirinden farklı biçimde ortaya çıkabiliyor.

Semptomları değişken olmakla bir arada kimilerini şu halde sıralayabiliriz: 

• İştahsızlık
• Kilo kaybı
• Dalgalı ateş
• Gözdeki irisin renk değişimi (görme kaybına kadar gidebilir)
• Özellikle ıslak FİP’te; göğüs boşluğu ve karın boşluğunda fibrin ve protein açısından varlıklı sıvı, damar dışına sızarak boşluklarda sıvı birikimine sebep olur. Bunun sonucunda solunum zorluğu ortaya çıkar.
• Kuru formda lenf yumrularında büyümeler, kronik ishal, kusma, böbrek yapısının büyümesi ya da karaciğerin etkilenmesiyle ortaya çıkan sarılık üzere semptomlar
• Özellikle nörolojik formda refleks kaybı, istikrar zorluğu, gözlerde titreme

Peki FİP nasıl teşhis edilir?

Yaş formda teşhis, nispeten daha kolay. Teşhiste hasta sahibin yanlışsız bilgi akışı ise en kıymetli faktörlerden biri. Bunun yanı sıra hemogram ve serum biyokimya testleri yapılıyor. A/G oranı denilen oran ise teşhis için en kıymetli donelerden biri olarak rol oynuyor. Bir dizi öbür test de yapan veteriner tabip, tüm bu dataları bütün hâle getirdikten sonra kesin teşhise gidiyor.

Kesin teşhis konulduğunda, kedinin durumuna nazaran ötenazi seçeneği düşünebiliyor. Tedavi yoluna gidimesi durumunda ise pek çok ilaç tedavisi ve destekleyici desteklere ihtiyaç duyuluyor. Bu tedavi sonucunda, dostlarımızın ömrünü birkaç ay yahut birkaç yıla kadar uzatma ihtimali var ancak tedavi her vakit yeterli karşılık vermeyebiliyor.

Eğer dostunuzu FİP’ten kaybettiyseniz öteki bir kediyi ortamınıza sokmadan evvel birçok şeye dikkat etmelisiniz. 

Patili dostunuz, FİP virüsü yüzünden hayatını kaybettiyse meskeninize yeni bir dost almak için en az 2 ay beklemeniz gerekiyor. Bu süreçte, ortamın paklığı ve sterilizasyonu titizlikle yapılmalı.

Özellikle dışkı teması olan yerler uygunca temizlenmeli ve çamaşır suyu üzere güçlü paklık hususları kullanılmalı. Ortam çokça havalandırılarak virüsün yükü azaltılmalı. Hatta imkân varsa UV lambaları çalıştırılmalı.

Kediniz dışında bir kediyle temas ettiyseniz konuta geldiğinizde dostunuza dokunmadan evvel yapmanız gerekenler var.

Sokakta yaşayan kedilerin birçoğunda kedi Corona virüsü bulunuyor. Bu virüs, bulaş yoluyla kediden kediye geçebiliyor ve başta bahsettiğimiz üzere kedilerdeki Corona’nın mutasyonu ne yazık ki FİP ile sonuçlanıyor.

Bu yüzden dışarıda bir kediyle yahut hastalık durumunu bilmediğiniz rastgele bir kediyle temasa geçtiyseniz konuta geldiğinizde ellerinizi sabunla güzelce yıkamakta ve patili dostunuz size sürünmeden kıyafetlerinizi değiştirmekte yarar var.

İlaçlar ise ne yazık ki ülkemizde üretilmiyor yahut ruhsatı olmadığı için yurt dışından basitçe getirilemiyor.

Niels Pedersen’in yayımladığı makalede, GS441524 nükleosid analoğunun FİP’li 31 kedi üzerinde aktifliği ve güvenliği araştırıldı ve 31 kedinin 24’ü,12 haftalık tedavide olumlu cevap verdi. Fakat ülkemizde GS ilacı, resmi kurumlar tarafından ruhsatlandırılmadığı için bulunamıyor.

Hekimimiz Mert Zıvralı son olarak, ülkemizde FİP hastalığının önlenmesi için Türk veteriner doktorlarının önümüzdeki yıllarda geliştireceği ilaçlar olacağına ve büyük başarılara imza atacaklarına inandığını lisana getirdi.