Kripto Paralar ve Klâsik Yatırımlara Karşı Avantajları
Artık kripto paraların, aşikâr bir yatırımcı kümesinin ilgi odağı haline geldiği söylenebilir. Bilhassa klâsik yatırım araçlarına kıyasla sunduğu avantajlar nedeniyle beşerler kripto para yatırımı yapmayı tercih edebiliyor.
Peki bilhassa genç yaş grubunda yatırım yapılırken dikkate paha yatırım araçları ortasında düşünülen kripto paraların, altın yahut dolar üzere klâsik yatırım araçlarına karşı mantıklı sebepleri neler olabilir?
Öncelikle kripto paralar ve klâsik araçlar hakkında bilgi sahibi olalım
İlk olarak klasik yatırım araçlarını şu sözlerle tanımlamak pek de yanlış olmaz: Düşük risk, düşük getiri ve uzun vadeli yatırım hedefleri. Mesela, pay senetleri ve bonolar ekseriyetle sistemli getiriler sunarlar fakat fiyatlarının çok oynaklık gösterdiği söylenemez. Öteki yandan, altın ve öbür emtialar, kriz vakitlerinde birçok insanın inançlı limanı olmuştur lakin uzun vadeli yatırımlarda daha az getiri sağladığı söylenebilir.
Diğer yanda kripto para ünitelerini ise şu sözlerle tanımlayabiliriz: Daha yüksek risk, daha yüksek getiri potansiyeli ve daha yüksek volatilite. Bunların yanında kripto para üniteleri piyasalarının daha az regüle edilmiş olması da, öteki riskleri yanında getirebilir. Fakat kripto para üniteleri, düşük maliyetli ve süratli süreçleri, inançlı ödemeleri, merkezi olmayan finans (DeFi) uygulamaları ve teknolojik yenilikleri ile öne çıkarlar.
Biraz daha ayrıntıya inelim: Kripto paralar hangi taraflarıyla öne çıkar?
İlk sırada natürel ki de yüksek kar potansiyeli
Kripto paraların gün geçtikçe daha da popülarite kazanmasının ana sebeplerinden birisinin yüksek yarar potansiyeline sahip olması dersek yanlışlı sayılmayız. Bilhassa pandemi periyodu Bitcoin’in 64 bin $ düzeylerine kadar gelmesi ve akabinde öteki kripto paralarının da yükselmesi kripto paraların 7’den 70’e herkesin ilgisini çekmesini sağladı.
Kripto paralardaki ani artış ve azalışların sebepleri ise saymakla bitmez fakat arz-talep istikrarını ve spekülasyonları (mesela Elon Musk’ın durduk yere Dogecoin hakkında tweet’ler atması) bu piyasadaki çok hareketliğin ana sebepleri olarak kabul edebiliriz.
Bir yatırımcı için değerli ayrıntılardan birisi: Süratli ve kolay ticareti
Geleneksel finans piyasalarında, süreçler için çoklukla aracı kurumlara ihtiyaç duyulur. Bu nedenle, süreç yapmak için vakit alır ve süreç fiyatları yüksek olabilir. Kripto para tarafında ise işler bu türlü yürümez. Ticaretler direkt bireyler ortasında transfer edilebildiği için, aracı kurumlar ortadan çıkartılmış olur ve ticaret kolaylaşır.
Ayrıca borsada sıkça duyduğumuz gün açılış ve kapanış saatleri kripto para dalında yoktur ve bunun nedeni hayli kolaydır: Kripto para alanının 7/24 açık olan bir piyasaya sahip olması.
İşte bu üzere avantajlara kripto paralardaki ticaretin klâsik araçlara nazaran çok daha süratli ve kolay olmasını sağlayan faktörlerdir dersek yanılmayız.
Geleneksel yatırım araçlarında eksik bir diğer özellik: Merkeziyetsizlik
Blok zinciri teknolojisinin hoş yanlarından birisine merkeziyetsizlik denebilir. Bu kavram, aslında kripto para dünyasının en kıymetli sözlerinden biridir ve klâsik yatırım araçlarından ayrılmasını sağlar.
Örneğin borsaların bilakis kripto para üniteleri rastgele bir devlet yahut merkezi otorite tarafından manipüle edilemez. Bu nedenle, kullanıcılar için daha inançlı bir yatırım aracı olabilirler. Üstelik kripto paraların şifreli ve merkeziyetsiz sistemi sayesinde çalınması ve uydurma olması da epey zordur. Alışılmış bu özelliklere güvenip yinede internette bilmediğiniz her linke tıklamassanız daha âlâ olabilir.
Uzun lafın kısası
Son devirlerin parlayan yatırım aracı kripto paraların pahaları, birtakım klâsik yatırım araçlarına kıyasla daha fazla volatilite gösterse de, uzun vadede önemli yararlar sağlayabilir. Bilhassa son yıllarda Bitcoin üzere kripto paraların kıymetinde yaşanan artışlar, yatırımcıların dikkatini epey çektiği söylenebilir.
Ancak kripto paralar hakkında bilgi sahibi olmadan yatırım yapmanın, büyük riskler taşıdığını tekrar tekrar hatırlatalım. Kripto paraların fiyatları süratli bir biçimde değişebildiği için, yanlış bir atılım yapmak yatırımcıyı büyük kayıplara uğratabilir. Bu nedenle, kripto para yatırımı yapmadan evvel güzel bir araştırma yapmak ve piyasaları takip etmek kötü olmaz.