Küçücük Uzunluklarına Karşın Ne Kadar Güçlü Olduklarını Öğrenince Hayret Edeceksiniz: Gözüken Gergedan Böcekleri Hakkında Farklı Bilgiler
Aslında sıradan bir günde bile etrafımızda sayısız canlı görüyoruz ve biraz dikkatli baktığımızda hayran kalınası özelliklerini fark ediyoruz. Fakat kimileri var ki çok lakin çok garipler, işte gergedan böceği de bunlardan bir tanesi. Günlük hayatta pek karşımıza çıkmayan gergedan böceğini farklı yapan şey, tonlarca tartıdaki bir gergedanın minyatürü üzere görünmesi.
Binlerce farklı çeşidi ile neredeyse dünyanın her yerinde yaşayabilen gergedan böceği, sırf ismini aldığı dev kara hayvanına benzemiyor tıpkı vakitte güç açısından da ona misal özellikler taşıyor. Tabii her alt cinsinin yaşadığı bölgeye nazaran değişen kendine has özellikleri olduğunu da atlamayalım. En uygunu gelin gergedan böceğinin sıra dışı özelliklerine biraz daha yakından bakalım.
Gergedan böceği hakkında bilgiler:
- Binlerce farklı gergedan böceği çeşidi var.
- Gergedan böceği Türkiye dahil her yerde yaşayabilir.
- Uçabilen bu canlılar korkutucu derecede büyük olabilirler.
- Gergedan böceği güçlü, hem de çok güçlü.
- Boynuzun tek vazifesi arbede etmek değil.
- Gergedan böceği tehlikeli mi diye çok da korkmanıza gerek yok.
- Evcil hayvan olarak besleyenler var.
- Ömrü epey kısadır.
- Bir gergedan böceğini tıslarken duyarsanız biraz uzaklaşın.
Binlerce farklı gergedan böceği tipi var:
Dynastinae ailesine ilişkin bir böcek olan gergedan böceği, 225 temel cins başlığı altında 1500’den fazla farklı tipe sahip bir canlıdır. Atlas böceği, herkül böceği, fil böceği, Avrupa gergedan böceği, doğu herkül böceği, Japon gergedan böceği, öküz böceği, tavşan böceği, bok böceği üzere sayısız cins aslında bir çeşit gergedan böceğidir.
Gergedan böceği Türkiye dahil her yerde yaşayabilir:
Pek çok böcek tipi üzere gergedan böceği de ılıman ve nemli iklim sever. Akdeniz bölgesinde, Pakistan etrafında, yakın doğu bölgesinde, Kuzey Afrika’da ve ülkemizde de yaşayan farklı çeşitleri vardır. Farklı bir biçimde Kuzey Avrupa’nın farklı bölgelerinde de görülmüştür ama Antartika’da tek bir tane bile yoktur. Genel olarak ormanlık alanlar içerisindeki çürüyen kütüklerde ve yaprak ortalarında yaşarlar.
Uçabilen bu canlılar korkutucu derecede büyük olabilirler:
Gergedan böceklerinin çeşitlerine nazaran renkleri değişse de parlak bir dış iskelete sahiplerdir, bâtın kanatları vardır ve erkeklerin boynuzu bulunur. Yani evet, gergedan böcekleri uçabilir. Boyutları cinsten tipe değişiklik gösterse de bugüne kadar kaydedilmiş en ağır gergedan böceği 200 gram tartısıyla bir actaeon böceğidir. Bugüne kadar kaydedilmiş en uzun gergedan böceği ise 17 cm uzunluğu ile bir herkül böceğidir. Bu kadar yüksek bir uzunluğa sahip olmasının nedeni boynuzudur.
Gergedan böceği güçlü, hem de çok güçlü:
Guinness Rekorlar Kitabı’na geçen bir kayda nazaran gergedan böcekleri, ağırlıklarının 850 katını taşıyabiliyorlarmış deniyor ama bilimsel olarak kanıtlanmış bir durum değil. California Üniversitesi’nde misyonlu fizyolog Rodger Kram, bu gücü test etmek için bir deney yaptı. Bir gergedan böceğine kendisinin 100 katı tartı yükledi fakat güç hareket ettiği görüldü. 40 katı tartıda on dakika yürüyüp yorulduğu görüldü. Kendisinin 30 katı tartıda ise yarım saat yorulmadan yürüdü. Karşılaştırmak gerekirse bu durum 100 kiloluk bir insanın birkaç tonluk bir arabası sırtlayıp yürümesine benziyor.
Boynuzun tek vazifesi arbede etmek değil:
Elbette tabiattaki tüm canlılar üzere gergedan böceğinin boynuzunun birincil gayesi da hengameler sırasında bunu bir silah olarak kullanmaktır. Bilhassa çiftleşme periyodunda erkekler bir dişi için arbede ederken bu boynuzları tüm güçleriyle kullanırlar. Fakat boynuzun tek misyonu silah olmak değil. Bu boynuz birebir vakitte yaprakları kazmak, yiyecek aramak ve bir ağacın öz suyunu çıkarıp içmek için de kullanılıyor. Yani o boynuz çok gayeli bir çakı üzere.
Gergedan böceği tehlikeli mi diye çok da korkmanıza gerek yok:
Gergedan böceği rastgele bir halde insanı ısırmaz ya da boynuzu ile saldırmaz, aslında zehirli bir böcek de değildir. Lakin bazen çiftçilerin dehşetli düşü olabilirler. Hindistan cevizi gergedan böceği olarak bilinen oryctes rhinoceros isimli bir cins, sürüler halinde hindistan cevizi ağaçlarına, şeker kamışlarına, papaya ağaçlara, ananas bahçelerine ve hurma ağaçlarına dadanıp tüm mahsulü kurutabilir. Lakin genel olarak çürüyen ağaç, larva ve köklerle beslenirler. Esasen birden fazla vakit sürü halinde de değillerdir.
Evcil hayvan olarak besleyenler var:
Evet kulağa biraz değişik geliyor lakin gergedan böceği, bilhassa yaygın olarak bulunduğu bölgelerde, oldukça sevilen bir evcil hayvandır. Temizdir, ses çıkarmaz, beslenmesi kolaydır ve neredeyse hiçbir bakım gerekmez. Üstelik ziyanlı bir böcek olmadığı için elinize alıp sevmeniz bile mümkün.
Ufak bir ayrıntıdan daha bahsedelim, gergedan böceği dövüşü yapılıyor. Tayland ve etrafında erkek gergedan böceklerinin yakınına bir dişi bırakılıyor ve iki erkeğin dövüşü izleniyor. Biri ya yorulup bırakıyor ya da birinin boynuzu kırılıyor. Üzerine bahis oynanan bu dövüşlerde baya para döndüğü söylenir.
Ömrü epey kısadır:
Türüne ve yaşadığı koşullara nazaran değişiklik gösterse de bir gergedan böceğinin azamî yaşayacağı ömür 3 yıldır. Dişi gergedan böceği 50 yumurta bırakır, bu yumurtalar evvel larvaya, sonra pupaya ve son olarak da yetişkin bir böceğe dönüşür. Enteresan olan ise ortalama 2 yıl süren gergedan böceği ömrünün büyük bir kısmının larva olarak geçmesidir. Yani bir gergedan böceği yetişkin olarak sırf 6 ay kadar bir mühlet hayatta kalır. Birden fazla da çiftleşip üredikten kısa bir müddet sonra ölür.
Bir gergedan böceğini tıslarken duyarsanız biraz uzaklaşın:
Gergedan böcekleri genel olarak sessiz ve sakin canlılardır fakat sonuçta bir hayvan ve olur olmadık şeylere sonlanabilir. Sinirlendiği vakit kanatlarını karnına sürter ve tıslama gibisi bir ses ile savaş çığlığı atar. Bu genel olarak diğer bir erkek gergedan böceğine atılan bir savaş çığlığıdır, beşere bir şey yapmaz. Ama gergedan böceğinin ayaklarında küçük pençeler vardır ve kazara da olsa üstünüze konarsa o istemediği takdirde kolay kolay kaldıramazsınız. Bu türlü bir durumda yavaşça dürterek hareket ettirmeyi deneyin.
Yaşayan en sıra dışı canlılardan bir tanesi olan gergedan böceği hakkında kimilerini birinci defa duyduğunuz değişik bilgilerden bahsettik. Böylesine küçük bir canlının bu kadar sıra dışı özelliklere donatılmış olması nitekim hayret verici.