Meta, Türkiye’deki Troll Ağlarını İfşa Etti: Reklam İçin 18 Milyon TL Harcamışlar!

Dünyanın en büyük toplumsal medya şirketlerinden Meta, bugün aslında hepimizi ilgilendiren bir rapor yayınladı. “Adversarial Threat Report” ismiyle yayınlanan, Rusya, Türkiye ve Çin üzere birtakım ülkelerdeki sosyal medya troll’lerini ifşa eden rapor, dikkat cazip bilgiler sağlıyor.

Türkiye’deki troll ağlarını esasen genel manada biliyoruz. Fakat paylaşılan bilgiler sahiden çarpıcı. O denli ki bir troll ağı, Meta’nın raporuna nazaran Facebook reklamlarına tam olarak 667 bin dolar (yaklaşık olarak 18 milyon TL) para harcadı. Gelin daima birlikte, Meta’nın paylaştığı rapordaki istatistiklere yakından bakalım.

Kim bu 667 bin dolar para harcayabilen troll ağı?

Meta’nın raporunda, Türkiye’de tespit edilen 3 troll ağından bahsedildiğini görüyoruz. Bunlardan ikisi yalnızca Türkiye odaklıyken biri ise İran ve Türkiye’de ortak operasyonlar çekiyor üzere görünüyor. Çabucak şunu belirtelim; toplumsal medya platformlarında gördüğünüz trolleri, birbirlerinden başka bireyler üzere düşünmeyin. Bunlar art planda bir takım olarak çalışıyorlar. İşte Meta, bu troll ağlarının hesaplarını ve isimlerini ifşa etmiş durumda. Şayet artık paylaşacağımız hesaplar tanıdık geliyorsa dikkatli olmalısınız. Troll’lerin tuzağına düşüyorsunuz!

Önce Facebook’ta 667 bin dolar para harcayabilen troll ağından başlayalım. Facebook’ta 60 hesap, 37 sayfa ve 2 kümeye sahip olan bu ağ, Instagram’da 20 hesap, X’te (Twitter) 5, TikTok’ta ise 3 hesap kullanarak paylaşımlar yapıyor. “Büyük Türkiye“, “Marginale“, “Genç Mürteci ve Paylaşımları“, “Diriliş Büyük Türkiye“, “Büyük Türkiye Sayfası” ve “Gönül Adamı” üzere isimlerle karşımıza çıkan troll ağı, kendi fikirlerini toplumsal medyadaki öbür kullanıcılara empoze edebilmek için 667 bin dolar reklam bütçesi kullandı.

*Meta’nın paylaştığı raporun 41. sayfasına ilişkin ekran imgesi. 667 bin dolarlık harcamaya ait bilgi veriliyor. Bu troll ağına ilişkin başka bilgiler, raporun 39 ve 40. sayfalarında yer almaktadır.

Meta’nın araştırmasına nazaran Türkiye’deki en büyük ikinci troll ağı ise Facebook’ta 34, Instagram’da 12, X’te 4 ve TikTok ile Youtube’da da 1’er hesap ile kullanıcılara ulaşıyor. 21 bin dolar Facebook ve Instagram reklam harcaması yapabilen ağ ile ilgili paylaşılan bilgilerde, bu troll ağının Facebook’ta 2 milyon, Instagram’da ise 125 bin kullanıcıya ulaşabildiklerine vurgu yapıldığını görüyoruz. “TurkiyehaberiTR“, “turkuazgazetes1“, “paylasdur” ve “posthaber_net” üzere X hesapları, bu ağ tarafından yönetiliyor.

Raporun 38. sayfasından alınmış ekran imgesi. Ağ ile ilgili öbür bilgiler 35, 36 ve 37. sayfalarda yer alıyor.

İran ve Türkiye’de faal olan başka troll ağı ise daha küçük

Hem İran hem de Türkiye’ye odaklanan troll ağı; Facebook’ta 22, Instagram’da 7, X’te 5, Telegram’da 2, LinkedIn ile Pinterest’te de 1’er hesap kullanıyor. Sadece 670 dolarlık reklam bütçesine sahip olan troll ağının ulaşabildiği kişi sayısı on binlerle hudutlu. Rapora nazaran “7sabahhaber1“, “AmerikaGozlem“, “yedinot” ve “israilpost” üzere hesaplar, bu troll ağının bir kesimi…

Raporun tamamına ulaşmak isterseniz, buradaki ilişkiyi kullanabilirsiniz.