Neden Kâbuslarımızda Okul Yıllarımıza Tekrar Tekrar Döneriz?

Muhtemelen birçoğumuz sınavı yetiştirememe, soruları yapamama, sözlüde sesin kısılması, yazmak isteyip de yazamama, ders olduğunu unutma, sınıfı bulamama, okula çıplak gitme gibi kâbuslarla okul yıllarımıza tekrar geri döneriz. Peki bu tarz spesifik rüyaları neden hemen hemen hepimizin gördüğünü hiç düşündünüz mü?

1950 yıllarında yapılan bir araştırmaya göre 55 rüya teması içinden en sık görülen rüyalar listelenmişti ve okulla ilgili rüyaların ilk sıralarda yer aldığı ortaya koyulmuştu.

Bu konuda yapılan çalışmalardan birinde ise üniversite öğrencilerine en çok gördükleri rüyalar sorulmuştu ve takip edilme, cinsel içerik, yüksekten düşme temalarından sonra 4. sırada okul rüyaları yer almıştı. Bunun sebebine dair görüşlere geçmeden önce neden kâbus gördüğümüze bir bakalım.

Neden kâbus görürüz?

Neden kâbus gördüğümüz hakkında çeşitli görüşler bulunuyor. En yaygın görüşlere göre kâbuslar stresli veya kaygılı dönemlerimizde, uyku bozukluğu çektiğimiz gecelerde ya da travma sonrası stres bozukluğu olarak ortaya çıkabilir. Öte yandan, çok fazla korku temalı içeriklere maruz kalmak veya ilaç/uyuşturucu kullanımı gibi etkenler kabus görmemize neden olabilir.

“Devamlılık Hipotezi”ne göre yaşamımızdaki duygusallık okul rüyalarını tetikleyebilir.

Bu hipoteze “devamlılık” denmesinin sebebi rüyalarımızın gerçek hayatın devamı şeklinde görülmesi. Buradan yola çıkarak; günlük yaşamımızda deneyimlediğimiz kaygıyı rüyalarımızda okul kâbusu olarak şekillendiririz.

Almanya Mental Sağlık Enstitüsü merkez laboratuvarı başkanı Michael Schredl’e göre; okula gitmek ve sınavlara girmek beynimizin günlük hayattaki kaygılarını yansıtır.

Travma sonrası stres bozukluğundan kaynaklanabilir.

Çoğumuz gelişim yıllarımızda travmalar biriktiririz. Beynimiz gelişirken okulla ilgili ödevler ve sınavlar hayatımızdaki ilk büyük stres etkenini oluşturarak bilinçaltımızda iz bırakırlar.

Ayrıca hepimiz okul yıllarını hemen hemen aynı şekilde deneyimlediği için bu kâbuslar ileride birçoğumuzda yaygın bir şekilde görülür.

Buradan Freud’a da bağlayacak olursak…

Cezalandırma, psikanalize göre üstesinden gelebileceğimiz ancak yine de kaygı duyduğumuz, dönem dönem bizi kötü hissettiren bir konudaki cezalandırma korkusu ile bağdaştırılır.

Gelişim yıllarımızda ailemizi ve öğretmenlerimizi otorite olarak görürüz ve buna bağlı olarak cezalandırma ile eşleştiririz. Yetişkin olduğumuzda ise böyle otoriteler olmadığından günlük hayatımızdaki dönemsel kaygıların yaşandığı sırada okul temalı rüyalar görebiliriz.

Sizin de bu tarz rüyalarınız varsa yorumlarda buluşalım.

• Kaynaklar: Dream Science, The Atlantic, Daily Hive