Neredeyse Cam Gibi Şeffaf Olan Bu Balıkların Gizemi Çözüldü: Neden Gökkuşağı gibi Parlıyorlar?

Şeffaf bir bedene sahip olan ‘hayalet yayın balığı’nın nasıl gökkuşağı renklerini yansıtabildiği keşfedildi.

Birçok kez sosyal medyada denk geldiğimiz olağanüstü doğal güzelliklerden biri olan şeffaf balıkları illa ki görmüşsünüzdür. Bilimsel adı ‘Kryptopterus vitreolus’ olan bu muazzam canlıların en göz alıcı özelliği, şeffaf olmaları.

Hatta şeffaf olmalarından ötürü bazen renk kırılmasından oluşan gökkuşağı renklerini bile yansıtabiliyorlar. Tabii insan düşünmüyor değil, bu canlılar şeffaf, tamam.

Peki bu balıklar nasıl gökkuşağı gibi parlayabiliyorlar?

Çin’in Şangay Jiao Tong Üniversitesinde bir fizikçi olan Qibin Zhao da bu soruyu merak etmiş ve bu canlıyı araştırmaya başlamış. Hayalet yayın balığı, ışığın %90’ının vücudundan doğrudan geçmesine izin verir. Ayrıca pulları yoktur ve derisi yaklaşık 20 mikrometre inceliğindedir.

Fakat bu durum balığın neden gökkuşağı renklerini yansıttığını açıklamıyor. Bu durumu açıklamak için araştırmacılar, deriyi sırt ve karın kaslarından ayırmak suretiyle balığı parçalara ayırdılar.

Araştırmacılar, balığın derisine beyaz bir lazer tuttu ve bu ışın, deriden doğrudan geçti. Ancak kaslar için aynı durum söz konusu değildi. İçlerindeki bir şey, ışık dalgalarının kırınım olarak bilinen bir şekilde dalgalanmasına ve gökkuşağı etkisi yaratmasına neden oluyordu.

Her kas, sarkomer adı verilen elastik birimlerden oluşur. Araştırmacılar elektron tarama mikroskobu ve optik mikroskopları kullanarak, bu lifli birimlerin kırınım ızgaraları gibi davrandığını ve ışık huzmesini yapıdan geçerken bir gökkuşağına böldüğünü keşfetti.

Balığın hareket ederken ki yönleri, ışığın kaslara çarptığı değişen açılar yaratır ve kaslardan kırılan renklerin gökkuşağı gibi ortaya çıkmasına sebep olur.

Araştırmacılar, diğer balıkların da aynı kas tipine sahip olduğunu ancak derilerinin şeffaf olmadığı için parlaklığın dışarıdan görülemeyeceğini belirtiyorlar. Ki zaten araştırmacıların da açıkladığı gibi bu canlılar tamamen şeffaf değiller.

Ekibin tahminine göre kryptopterus vitreolus türü bu balığın renkli olarak parlamasının sebebi, avcıların dikkatini dağıtmak ve hayatta kalabilmek için evrimleşmiş bir özellik. Bir diğer ihtimal ise balığın bunu bir tür iletişim sistemi olarak kullanması. Zira bu balıklar komün olarak yaşayan çok sosyal bir türler.