Ölçümü Sayesinde Kalp ile İlgili Sıkıntıları Öğrenmemizi Sağlayan ‘Troponin’ Nedir, Yüksekliği Ne Manaya Gelir?
Vücudumuz bir bütün ve bir modülünde yaşanan değişim, tamamını etkiliyor. Fakat her kesimdeki bileşen, her vakit kana karışmıyor. İşte troponin ismi verilen bir protein de bunlardan bir tanesi. Troponin kalp dokusunda bulunan bir proteindir. Normal vakitte kolay kolay kana karışmaz ama kalp krizi üzere kalbimizde yaşanan olağan dışı bir değişim sonucunda kana karışır.
Farklı tipleri bulunan bir protein olan troponinin kana karışıp karışmadığını yani kalbimizde bir değişiklik olup olmadığını görmek için troponin testi yapılır. Bu test, özel bir testtir ve her vakit yapılmaz. Hastanın belirtilerine bağlı olarak tabip kalp krizi ve gibisi bir durumdan şüphelenirse bu test yapılmaktadır. En düzgünü gelin troponin nedir yakından bakalım ve düşüklüğü ile yüksekliği ne manaya gelir bunu görelim.
Önce ne olduğunu uygun anlayalım; Troponin nedir?
Vücudumuzdaki en hayati organ olan kalbin dokuları içerisinde birtakım proteinler bulunur. Bunlardan bir tanesi de troponindir. Troponin I, troponin T ve troponin C üzere isimlere sahip kimi troponin cinsleri vardır. Bunlar olağan koşullar altında kalp dokumuzda bulunur ve kana karışmazlar. Fakat kalpte değişim olduğu durumlarda, muhakkak ölçüde kana salınırlar.
Peki troponin testi nedir?
Troponin testi, kandaki troponin proteinini tespit etmek maksadıyla yapılan bir kan analizidir. Normal tam kan sayım testlerinde troponin bedeli ölçülmez. Hastanın belirtilerine nazaran tabibin kalpten şüphelendiği durumlarda damar yolundan alınan kan üzerinde özel süreçler uygulanarak troponin testi gerçekleştirilir.
Hangi durumlarda troponin testi yapılır?
- Kalp krizi şüphesi
- Kalp yetmezliği
- Taşikardi
- Akut inflamatuar miyokardit
- Hipertrofik kardiyomiyopati
- Aort diseksiyonu
- Kırık kalp sendromu
- Aort kapak hastalığı
- Bradiaritmi
Genel olarak troponin testi istenilen durumlar bu haldedir. İsimler biraz karışık olsa bile bunların hepsi aslında birer kalp hastalığıdır. Eğer kronik bir kalp hastalığınız yoksa birden fazla vakit şahıstan istenilen troponin testi, kalp krizi geçirip geçirmediğini denetim etmek için yapılır.
Boynunuzda, sırtınızda, kolunuzda ya da çenenizde bir ağrı ve ağır terleme, baş dönmesi, mide bulantısı, nefes darlığı üzere şikayetlerle bir hastanenin acil servisine gittiğiniz vakit fiziksel muayene ve EKG testinin yanı sıra size troponin testi de yapılacaktır. Zira tüm bunlar aslında kalp krizi belirtisidir.
İdeal troponin pahasının kaç olması lazım?
Kişinin yaşına, cinsiyetine, sahip olduğu hastalıklara ve pek çok farklı duruma nazaran değişiklik gösterse de ülkü troponin pahası troponin T için 2 ng / dl altında, troponin I için ise 0,03 ile 0,06 ortasında olmalıdır. Natürel troponin bedelinizin bu aralıktan yüksek çıkması demek her vakit büyük bir sorun olduğu manasına gelmez.
Troponin neden yükselir, yüksekliği ne manaya gelir?
Açık konuşalım, sağlıklı bir bireyde troponin yükselmesi durumunda birinci olarak kalp krizi geçirdiğinden şüphelenilir. Ancak her vakit durum bu türlü değildir. O gün çok antrenman yaptıysanız da troponin bedeliniz yüksek çıkabilir. Kalp kası iltihaplanması olarak bilinen miyokardit ve konjestif kalp yetmezliği durumunda da troponin bedeliniz yükselebilir.
Pek çok farklı enfeksiyonun da troponin düzeyini arttırdığı biliniyor. Bunların yanı sıra kronik kalp hastalıkları, kronik ilaç kullanımı, inme, koah, sepsis ve gibisi hastalıklar da troponin düzeyini yükseltebilir. Yani kanınızdaki troponin düzeyi pek çok farklı nedene bağlı olarak yükselebilir.
Troponin düşüklüğü ne manaya gelir?
Aslında troponin düşüklüğü diye bir tıbbi durum yoktur. Zaten olağan kurallar altında kanınızdaki troponin oranının olabildiğinde düşük olması beklenir. Tabii daha evvel yapılan testlerde troponin oranınız yüksek çıktıysa ve yapılan tedavi sonrası olağan düzeylere indiyse bu durum troponin düşüklüğü olarak isimlendirilmiş olabilir.
Yüksek çıkan troponin pahası ne vakit olağana döner?
Eğer kanınızda troponin pahasının yüksek çıkmasının nedeni geçirilen bir kalp krizi ya da kronik olmayan farkl bir durumsa 1 ya da 2 hafta içerisinde olağan kıymetine düşmesi beklenir. Ancak troponin bedeliniz kronik bir hastalık nedeniyle ya da kullanılan bir ilaç nedeniyle yüksekse bu bedelin olağana düşme durumu büsbütün tedavinize bağlı olarak değişecektir.
Kalp krizi troponin testinden belirli olur mu?
Troponin testinde çıkan kıymetin yüksekliği kalp krizini işaret edebilir lakin kesin bir formda kalp krizi teşhisi koymak için farklı testler de yapılabilir. Bazı durumlarda troponin testi 2 ya da 4 saat içinde tekrarlanarak sonuç buna nazaran kıymetlendirilir.
Bazı durumlarda tekrar edilen troponin testinde bedel artabilir lakin bu da kesin bir halde kalp krizi demek değildir. Kalp damarlarının tıkandığı durumlarda da troponin pahası yükselebilir. Aynı biçimde farklı kalp hastalıklarında da troponin kıymeti yükselebilir. Yani troponin kıymeti kesin bir biçimde kalp krizi demek olmasa da katiyetle kalp hasarı olduğunu gösterir.
Peki ne yapalım?
Öncelikle kalbinize yeterli bakın. Sağlıklı beslenin, tertipli idman yapın, gerilimden uzak durun ve sigara içmeyin. Kendi bedeninizi çok uygun tanımalısınız. Göğüs ağrısı, nefes darlığı ve gibisi problemler yaşadığınız vakit bunun kalp yüzünden mi yoksa farklı bir nedenle mi olduğunu çok âlâ anlamalısınız.
Eğer kalp krizi geçirdiğinizden şüpheleniyorsanız hemen bir yakınınıza haber verin ve en yakın sıhhat kuruluşuna gidin. Tabii bu durumu bir tasa objesi haline getirmeyin yoksa panik atak hastası olursunuz ancak kendinizi düzgün tanırsanız olağan dışı durumları çok daha kolay anlar ve süratle müdahale edilmesini sağlarsınız.
Kalp hasarının en büyük belirtisi olan kandaki troponin nedir, yüksekliği ne manaya gelir, kaç olmalı üzere merak edilen soruları yanıtladık. Anlattıklarımız sadece bilgilendirme gayelidir. Tüm sıhhat hususlarında olduğu üzere troponin bedeliniz hakkında da en yanlışsız ve size özel bilgiyi uzman bir doktordan almanız gerektiğini unutmayın.