Pepsi’nin Büyük Bir Çuvallama Öyküsüne Dönüşen Çekiliş Kampanyası: Milyonlarca İnsan Nasıl Kandırılmıştı?
90’lı yılların başında Filipinler’deki gazlı içecek pazarının büyük bir çoğunluğunun Coca-Cola’nın elinde olması sebebiyle, Pepsi satışlarını arttırmaya yarayacak “dahiyane” bir kampanyageliştirdi.
1992 yılında Pepsi, başına geleceklerden habersiz bir formda “Sayı Ateşi” ismi verdiği bir kampanyayı hayata geçirdi. Aslında tek maksadı rakibinin pazar hissesinden almak ve rekabette elini güçlendirmekti lakin işler umulduğu üzere gitmedi…
“Bugün varlıklı olabilirsiniz!” sloganı ile duyurulan kampanya tüm Filipinlilerin ilgisini çekmişti.
Bu kampanya aslında bir çeşit çekilişti. 100 pezodan başlayan mükafatların dağıtılacağı bu kampanyada Pepsi kapaklarının altına basılan numaralardan bir tanesi kazanan numara olacak ve onu elinde bulunduran da büyük mükafatın sahibi olacaktı.
Büyük ödülse, Filipinli birinin 23 yıllık maaşına eş paha bir fiyat olan 1 milyon pesoydu!
O periyot 1 milyon peso yaklaşık $40.000 yapıyordu. En küçük ödül olan 100 peso ise bir emekçinin 1 günlük maaşına tekabül ediyordu.
Ödüllerin büyüklüğü göz önünde bulundurulduğunda bu kampanyanın Filipinliler tarafından ne kadar ilgi gördüğünü iddia etmek güç olmasa gerek.
Bu kampanya o kadar çok tuttu ki Filipinliler Pepsi almanın yanı sıra çöplerden bu kapakları toplamaya başladılar.
Coca-Cola tercih edenler bile Pepsi içer olmuştu. Büyük mükafata sahip olmak için Pepsi kapaklarını biriktirenler çoğunlukla fakir kesimdendi ve büyük umutlarla şanslı numaranın biriktirdikleri kapaklardan birinin altında olmasını umuyordu.
Çekiliş günü geldiğindeyse şanslı numara açıklandı: 349!
Pepsi çok büyük bir yanılgı yaparak 1 adet olması gereken numarayı tam 800.000 adet basmıştı!
Kazanan numaranın açıklanmasıyla birçok konuttan sevinç çığlıkları yükseldi ancak olayın aslı ortaya çıkınca bu sevinç, yerini büyük bir öfkeye bırakacaktı…
Bir bilgisayar hatası sebebiyle bu durumun yaşandığını belirten Pepsi’nin açıklamalarının 800.000 bireye 1.000.000 peso ödeme yapılmasının mümkün olmadığı istikametinde olması sebebiyle kalabalığın öfkesi çığ üzere büyüdü.
Pepsi, mağdurlara 500 peso ödemeyi teklif etmiş olsa da 349 numaralı kapağa sahip olanların bir kısmı bu duruma daha da sonlandı.
Bunun üstüne 349 numaralı kapağın sahipleri protestolara başladı.
Protestolar sırasındaki hareketlerin dozu gittikçe arttı. O denli ki kendi ortalarında “349 koalisyonu” ismi verdikleri bir tertip bile kuran protestocular, Pepsi kamyonlarına saldırdılar ve Pepsi yöneticilerine mevt tehditleri yağdırdılar.
Saldırganların bir Pepsi deposunu ateşe vermesi sonucunda içerideki üç çalışan, bir kamyona molotof kokteyli atılması sonucundaysa bir anne ve çocuğu hayatını kaybetti…
349 olayı mahkemeye taşınsa da ortaya tartışmalı bir sonuç çıktı.
Olayın yaklaşık 22.000 kişi tarafından mahkemeye taşınması sonucunda Pepsi birtakım cezalarla karşılaştı ve birtakım davacılara manevi tazminat ödemek zorunda kaldı.
Fakat Filipinler yüksek mahkemesi, Pepsi’nin kapakların üstünde yazılı olan fiyattan sorumlu olmadığına karar verdi.
Bu olayın akabinde Filipinler’de “349’lanmak” üzere bir terim kullanılmaya başlandı. Anlamıysa “kandırılmak”…