Romanya’yı Kuzey Kore’ye Çevirmeye Çalışan Nikolay Çavuşesku’nun Kurşuna Dizilerek Sonlanan Hayatı
İkinci Dünya Savaşı sonrası dünya ikiye ayrılmıştı. Bir yanda Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği liderliğinde doğu bloku, öbür yanda ise Amerika Birleşik Devletleri liderliğinde batı bloku. Biri komünizmi, başkası kapitalizmi sembolize eden bu blok ortasında vakit zaman geçişler oluyordu, işte Nikolay Çavuşesku ülkesi Romanya’ya bu geçişi sunan yani en azından bu geçişi uygulamaya çalışan bir başkandı.
Halkını seven bir devrimci olarak lider olan Nikolay Çavuşesku, Sovyetlerden uzaklaşıp batıya yakınlaştı. Ancak bunu yaparken akıl almayacak kadar dış borca battı, halkını kıtlığa mahkum etti, halk isyan edince de olanlar oldu ve yapılan darbe sonrası kurulan komitenin kararıyla karısı ve kendisi kurşuna dizilerek idam edildiler. Gelin Nikolay Çavuşesku kimdir yakından bakalım ve idamı ile sonuçlanan hayatının ayrıntılarını görelim.
Nikolay Çavuşesku kimdir? Çiftçi babanın terzi oğlu:
Nikolay Çavuşesku, Rumencesi ile Nicolae Ceaușescu, 26 Ocak 1918 tarihinde Romanya’nın küçük bir kasabası olan Scorniceşti’de dünyaya geldi. Çiftçilik yapan babasının küçük bir yeri vardı, bu yüzden Nikolay ailesine dayanak olmak için küçük yaşta terzilik yapmaya başladı. Fakat babası çok sert bir adamdı ve 11 yaşında konuttan kaçtı ve Bükreş’e gitti.
Bükreş’te çalıştığı kundura atölyesinin sahibi yasadışı bir komünist partiye üyeydi. 1932 yılında Nikolay Çavuşesku Romanya Komünist Partisi’ne katıldı ve küçük vazifeler almaya başladı. Faaliyetleri nedeniyle birçok sefer tutuklandı. 1936 yılında tutuklandığı vakit mahpusa mahkum edildi ve 1939 yılında özgür kaldı. 1947 yılında komünistler iktidarı ele geçirene kadar hem parti içinde yükseldi, hem pek çok defa mahpusa girip çıktı, hem de daha sonra evleneceği Elena ile tanıştı.
Nikolay Çavuşesku Romanya devlet lideri oluyor:
1947 yılından sonra komünistlerin iktidarı ele geçirmesi ile birlikte parti içinde yükselen Nikolay Çavuşesku, 1965 yılının Mart ayında Romanya Personel Partisi’nin birinci sekreteri yani partinin ve devletin başkanı oldu. Birinci işi partinin ismini daha evvel yasadışı kabul edilen Romanya Komünist Partisi olarak değiştirmek oldu. Ülkenin ismini Romanya Sosyalist Cumhuriyeti olarak değiştirdi ve kendisine Devlet Kurulu Lideri unvanını ekledi.
Bürokraside Stalinci olduğu bilinen yöneticileri kovdu ve Sovyetler ile ortasına uzaklık koydu. Varşova Paktı’ndan çıktı ve paktın Çekoslovakya istilasını desteklemedi. Nikolay Çavuşesku açık bir formda Sovyetlere başkaldırıyordu. Daha da değişik olan, sosyalist bir ülke olarak her geçen gün kapitalist batıya daha da çok yaklaşıyordu.
Romanya, batı ile ortasındaki bağları güçlendiriyor:
Nikolay Çavuşesku ABD ve öbür batılı devletlere karşı açık bir siyaset uyguluyordu. IMF’e katılan ve ABD lideri ile görüşen birinci komünist başkandı. Gümrük Anlaşması’na ve Avrupa Ekonomik Topluluğu’na katıldı. Nikolay Çavuşesku kendisini reformist bir komünist olarak tanımlıyordu. Çin ile ABD’nin, İsrail ile Filistin’in bağlarının başlaması konusunda değerli roller oynadı.
Nikolay Çavuşesku bu devirde ülkesini geliştirmek ismine bir dizi program başlattı. Amacı gelişmiş bir sosyalist toplum kurmaktı. Bu programlar kapsamında kiliseleri, tarihi binaları, doğayı yıkmaya başladı zira kentleşmeyi hedefliyordu. Elbette tüm bu kararlar epey bencilceydi zira Romanya bu cins bir değişime ne ekonomik ne de toplumsal olarak hazır değildi.
Kuzey Kore’den etkilenen Nikolay Çavuşesku, ülkesinde dehşetli kararlar almaya başladı:
Batıya yüzüne dönse de içindeki komünisti hala saklayan Nikolay Çavuşesku, Çin Kültür Devrimi’nden ve Kore Personel Partisi’nden etkilendi. Dahası, Kuzey Kore devlet lideri Kim II-Sung’un sistemini alarak kendi ülkesinde uygulamaya başladı. Ülkesini güzelleştirme emelli olduğu söylese de bu sistem bir ilah başkan yaratmayı hedefliyordu.
Bu devirde Çavuşesku, ülkesinin nüfusunu arttırmak gayesiyle kürtajı yasakladı, bekar ve çocuksuzlara ek vergi getirdi, 10 çocuklu anneleri kahraman ilan etti ve boşanmayı zorlaştırdı. Bu kararlar yüzünden sayısız bayan bâtın kürtajlar sırasında hayatını kaybetti. Doğum denetim usulleri yasaklandığı için Avrupa’daki AIDS hastalarının yüzde 60’ı Romanya’daydı. Terk edilen ve sokağa, yetimhaneye bırakılan çocukların sayısı arttı.
Romanya küçük bir ülke olmasına karşın Nikolay Çavuşesku’nun yanlış kararları nedeniyle tam 13 milyar dolar dış borçlanmak zorunda kalmıştı. Bu borcu kapatmak maksadıyla ülkede üretilen tüm tarım eserleri ve endüstriyel eserler ihraç edilince temel tüketim unsurlarına erişim azaldı, halk büyük bir kıtlık yaşamaya başladı, sık sık doğalgaz ve elektrik kesilir oldu.
Nikolay Çavuşesku’nun sonunu getiren Timişoara olayları oldu:
Halk açlıktan kırılırken Nikolay Çavuşesku televizyona çıkıyor ve utanmadan her şeyin yolunda olduğunu söylüyordu. Ülkedeki azınlık küme olan Macarlardan bir din adamının tutuklanması ile fitil ateşlendi ve halk, Timişoara kentinde şovlara başladı. Halkı durduramayan polis göstericilerin üzerine ateş açtı.
Olaylar süratle ülkenin başka kentlerine de sıçradı. Savunma bakanının kuşkulu vefatı üzerine şovlar daha da hareketlendi. Nikolay Çavuşesku ise bu sırada helikopteri ile kaçmıştı. Göstericilerle polis ve asker ortasında yaşanan çatışmalarda 64 binden fazla kişinin öldüğü söylentileri üzerine iki general ve bir bakan darbe yaparak idareye el koydu.
Nikolay Çavuşesku ve karısı, kurşuna dizilerek idam edildiler:
Darbe sonrası kurulan Ulusal Kurtuluş Cephesi Nikolay Çavuşesku’nun peşine düştü. En sonunda 25 Aralık 1989 günü karısı ile birlikte yakalandı. Onu yargılamak üzere oluşturulan askeri mahkemeyi reddetmesine karşın halka açık bir biçimde yargılandı ve karısı ile birlikte idama mahkum edildi.
Nikolay Çavuşesku ve karısı Elena Çavuşesku 7 Ocak 1990 günü bir manga tarafından kurşuna dizilerek idam edildiler. Çift, Bükreş’te bulunan Ghencea Mezarlığı’na başka farklı gömüldüler. İdam sonrası imgeler komite tarafından kaydedildi ve hem dünya basınına dağıtıldı hem de Romanya resmi televizyonunda yayınlandı. Nikolay Çavuşesku, 60 binden kişinin vefata neden olmakla suçlanıyordu fakat daha sonra farklı kaynaklar tarafından bu sayı 689 – 1200 ortası olarak açıklanmıştır.
Kendi ihtirasları uğruna halkını kıtlığa mahkum eden Romanya devlet lideri Nikolay Çavuşesku’nun idam ile noktalanan hayatının ayrıntılarından bahsettik. Nikolay Çavuşesku hayatı ve vefatı hakkındaki fikirlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.