“Seni Leylekler Getirdi” Efsanesinin Çıkış Noktasını Öğrenince Neden Şimdiye Kadar Duymamışım Diyeceksiniz

Aileler onlara bu usul bir soru yöneltildiğinde, ekseriyetle soruyu soran çocuklarının temel vermek istedikleri yanıtı şimdi yanlışsız bir biçimde anlayamayacağından kaygı eder ve geçiştirme yoluna giderek, doğrusunu vakti geldiğinde öğrenmesi gerektiğini düşünür.

Peki bize açıkça söz edilemeyen bu sorunun yanıtı için neden leyleklerden bahsedildi ve bahsedilmeye devam ediliyor?

Bu efsanenin, aslında leyleklerle çok sayıda fizikî benzerliği paylaşan turnaların, bebek çalmakla ilişkilendirildiği Antik Yunan’a kadar uzandığını söylemek mümkün.

Hikayeye nazaran Yunan mitolojisindeki doğum tanrıçası Hera, rakibi Gerena’yı, kocası Zeus’la bağlantısı olduğu için uzun uzunluklu bir turnaya dönüştürür. Yeni doğan çocuğundan farklı düşmek istemeyen Gerena da bebeği bir battaniyeye sarar ve gagasında çocuğuyla uzaklara uçup masraf.

Ayrıca Paul Quinn, turna efsanesinin vakit içerisinde leyleğe evrildiğini tabir eder. Zira leylekler, evlerin çatılarına yuva yapan ve insanlara epeyce yakın bir ömür süren hayvanlardır.

Londralı bir profesör de bu hayvanların tabiatı ve davranışları gereği, her daim aile hayatıyla ilişkilendirildiğini ve leyleklerin masallarda da bebeklerin imdadına yetiştiğini; göletlerde, bataklıklarda yahut kuyularda kurtarıcı bir rol üstlendiğini kelamlarına ekler. 

Leylekler, 19. yüzyıla gelindiğinde ise masallarda daha da yüklü bir formda ön plana çıkmaya başlar.

Hans Christian Andersen’in 19. yüzyılın şimdi başlarında yayımladığı “Leylekler” masalının, bu efsanenin popülerleşmesinde ve yayılmasında hissesi hayli büyüktür. Andersen’in bu masalında leyleklerin, yeni doğan bebekleri ailelerine götürmesini beklenir. 

Yine bu kitapta bebeklerin, ileride hayal bile edemeyecekleri kadar tatlı hayaller gördüklerinden bahsedilir ve çocuklar da kendilerinden küçük bir kız yahut erkek kardeş sahibi olacağından oldukça heyecanlıdır.

Ayrıca Andersen’in bu masalı, periyot içerisinde neredeyse dünyanın dört bir yanına yayılır ve epeyce popülerleşir.

Londralı profesör tüm bunların yanı sıra leylek efsanesinin, Viktorya devri İngiltere’sinde ailelerin cinsel bağlantı ve doğumla ilgili sorulardan kaçmak istemesiyle oluşturduğu bir senaryo haline geldiğini de tabir eder.

Bu leylek efsanesi, geçmişteki kadar olmasa da tanınan kültürde hâlâ varlığını sürdürmeye ve yayılmaya devam ediyor.

Bebekleri leyleklerin getirdiğine dair telaffuzlar, en kolay örnekle anaokulu düzeyindeki çocukların öğretici kartlarında hâlâ yerini almaya devam ediyor ve kimi aileler de “ben nasıl dünyaya geldim?” sorusuna karşılık olarak, bu kıssanın gerisine sığınmayı sürdürüyor.

Hatta bu öyküyle özdeşleşen öteki bir durum da “leylek ısırığı”. Yeni doğmuş bebeklerin cildinde görülen ve ince kan damarlarının genişlemesiyle ortaya çıkan çeşitli doğum lekeleri, halk ortasında masalın tesiriyle bu formda isimlendiriliyor. 

Bu efsane, Batı toplumlarındaki çocuklara, kimi vakit kabak tarlalarında doğduğu ve yetiştiği biçiminde de anlatılmaya devam ediliyor. Bu hikâye de muhtemelen birtakım insanların, ekinlerle doğurganlık ortasında kurduğu bir ilişkiden kaynaklanıyor. 

Cinsel sıhhat alanında uzmanlaşan Spring Chenoa Cooper da bu üstü kapalı ve gerçeği yansıtmayan anlatıların, şaşırtan halde epeyce yaygın olduğunu söylüyor.

Uzman, bunun nedeninin de birçok ebeveynin, bilimsel olanı ne vakit ve nasıl anlatacağı noktasında kararsız olduğunu ve pek çok kişinin, cinsel bağlantıyı epey küçük yaşta olan çocuklarına ne üslup bir üslupla açıklayacağını bilmemesinden kaynaklandığının altını çiziyor.

Ancak çocuklar üzerinde yapılan bu üzeri örtülü ya da hakikaten uzak anlatım ve tanımların, çocuklar için ilerde cinselliği konuşma noktasında epey büyük meselelere davetiye çıkarabileceğini ve işin cinsel akın noktalarına kadar gidebileceğinden büyük oranda kaygı duyduğunu kelamlarına ekliyor.