Toplumsal Medya Hesaplarının Pay Senedi Üzere Alınıp Satıldığı Yeni Çılgınlık “friend.tech” Tam Olarak Neyin Nesi?

Kripto para piyasalarındaki trendler büyük bir süratle değişiyor. Hatırlayın; uzak geçmişte Ethereum tabanlı projeler gündeme bomba üzere düşüyordu. Sonrasında ise NFT ve metaverse odaklı projeler tanınan hale geldi. Son devirlerde ise yapay zekâ ve Web3 odaklı projeler konuşuldu. Şimdiyse kripto para piyasalarında yepisyeni bir devir başladı. “friend.tech” isimli sistem, son günlerde kripto para yatırımı yapan herkesin konuştuğu sıkıntıların başında geliyor. 

Daha 10 Ağustos’ta bazılarına nazaran “devrim”, bazılarına nazaran “merkeziyetsiz toplumsal medya”, bazılarına nazaran ise “ponzi” olarak nitelendirilen friend.tech, yatırımcıların içerik üreticiler aracılığıyla para kazanmalarını sağlıyor. Sistemin çok düzgün bir halde reklam edilmesi ise yatırımcıların friend.tech’e olan ilgisinin artmasını sağladı. Birinci 24 saatinde 30 binden fazla işlemin gerçekleştirildiği sistemde, 24 bin adet ETH’lik (1 ETH=1.662 dolar olduğunu düşünecek olursak sisteme giren para yaklaşık 40 milyon dolar) süreç yapılmış durumda. Üstelik friend.tech’e yatırılan para her geçen dakika biraz daha artıyor.

Peki friend.tech sistemi nasıl çalışıyor?

friend.tech’i kullanmak için, başka her şeyden evvel bir X -namıdiğer Twitter- hesabına sahip olmanız gerekiyor. friend.tech’te açtığınız hesap ile X hesabını entegre ettikten sonra da Coinbase’in “Base” isimli ağına en az 0.01 ETH (yaklaşık 16,62 dolar) yatırmanız gerekiyor. Bu süreçleri yaptığınızda, sisteme dahil olmuş oluyorsunuz. Peki friend.tech’e üye olduktan sonra nasıl para kazanılıyor?

İşte burada işler karmaşık bir hale gelmeye başlıyor. friend.tech’e giriş yaptığınız anda, takip ettiğiniz isimlerin X hesaplarının birer şirket olarak kabul edildiğini ve bunların pay senetleri olarak pazarlandığını görüyorsunuz. Evet, yanlış duymadınız. Webtekno’nun X hesabının halka arz edilmiş bir şirket olduğunu düşünün. Siz de isterseniz, Webtekno’ya yatırım yapıyorsunuz ve buradan para kazanma mümkünlüğü yakalıyorsunuz.

Hisseler neye nazaran bedel kazanıp kaybediyor?

friend.tech’in anlattığına nazaran bir pay senedinin bedel kazanması yahut kaybetmesi, büsbütün profilin durumuna bağlı. Diyelim bir bir profil hayli tanınan, etkileşimi fazla ve giderek daha fazla bireye ulaşıyor. Bu türlü bir senaryoda pay senedi kıymeti artış gösteriyor. Aksi durumda ise paylar bedel kaybediyor. Bu ortada, sizin yaptığınız her süreçten hesap sahibinin yüzde 5 kurul kazandığını söyleyelim. friend.tech ise her süreçten yüzde 10 kurul alıyor.

Sistemin pazarlanması sırasında öne çıkarılan özelliklerden bir tanesi, doğrudan iletişim. Diyelim ki Webtekno’ya yatırım yapan kullanıcılardan bir tanesi sizsiniz. Bu türlü bir durumda bizimle süratlice bağlantıya geçebiliyorsunuz. Birtakım fenomenler, bunun ihtilal olduğunu savunuyorlar. Sonuçta yüz binlerce takipçisi olan hesapların kendilerine gönderilen DM’leri takip etmeleri epey güç. Bu prosedür ile irtibatın kolaylaşacağı söyleniyor.

friend.tech’in anlattığı her şey hoş: Pekala hakikaten o denli mi?

Ekip kendine ziyadesiyle güveniyor ve ihtilal yaratacağını düşünüyor. Ancak friend.tech sistemiyle ilgili birtakım dikkat edilmesi gereken şeyler olduğunu söyleyelim. Daha dün, friend.tech’in hack’lendiği argümanı gündeme bomba üzere düştü. Teze nazaran 100 bin civarı kullanıcıya ilişkin ferdî bilgiler ile cüzdan hesapları sızdırılmıştı. Lakin takım, bunun bir sızıntı olmadığını çünkü friend.tech API’sini tarayan herkesin bu datalara ulaşabileceğini söyledi. Gruba nazaran açığa çıkan bilgiler yatırımcı güvenliğini tehdit etmiyor.

İşin bir de uygulama boyutu var. friend.tech, taşınabilir aygıtlar üzerinden kullanılabilen bir sistem ve şimdi akıcı olarak çalışmıyor. Toplumsal medyada yaptığımız taramalarda, pek çok kullanıcının donma ve çökme üzere sıkıntılardan muzdarip olduğunu görüyoruz. Hatta yaşanan problemlerden kaynaklı olarak destekledikleri fenomenlerin gönderdiği özel iletileri göremeyenler bile bulunuyor. Öte yandan; X hesabınız ile friend.tech’i entegre ettiğiniz vakit, epey geniş bir erişim müsaadesi vermiş oluyorsunuz. friend.tech, sizin isminize X’te paylaşımlar yapabiliyor.

Tüm bunlardan daha da tehlikeli bir şey var: friend.tech takımı kimliğini gizliyor!

Diyelim ki sızdırılan datalar sahiden değersiz ve uygulamadaki meseleler da beta sürüm kaynaklı. Yani her şey yolunda. Bu sefer daha çarpıcı bir konuyla karşılaşıyoruz. O denli ki friend.tech takımında kim yahut kimlerin olduğu bilinmiyor. Geliştirici grup üyeleri, gerçek kimliklerini gizlemeyi tercih ediyorlar. Ayrıyeten projenin whitepaper’ı yok. Sitelerini kurcalarsanız, friend.tech’in ne olduğuna dair sağlıklı bir bilgi de bulamıyorsunuz. Grupla ilgili tek bilinen, geçmişte TweetDAO ve Stealcam isimli batık projelerin başındaki ismin friend.tech’in de kurucusu olduğu…

friend.tech sizce ihtilal mi, toplumsal ağ mı, yoksa ponzi mi? Fikirlerinizi bizimle paylaşmayı unutmayın…

• Editör Notu: Kripto para varlıklarının riskli yatırım araçları olduğunu ve attığınız her adımda dikkatli olmanız gerektiğini unutmayın. Bu bölümde ne kadar fazla sayıda batık proje olduğunu hatırlayın. Yatırım yaparken bunları göz önünde bulundurun. Ve en kıymetlisi, bir fenomenin peşinden giderek hareket etmeyin. Bitcoin (BTC) alırken bile kendi araştırmalarınızı yapın.