Yapay Zekâ ile Türkiye’de Geçen Bir Black Mirror Kısmı Yazdık! (Yeni Döneminden Yeterli Olduğu Kesin)

Dizinin yaratıcısı Charlie Brooker, ChatGPT ile bir kısım yazmayı denediğini ancak çıkan sonucu beğenmediğini lisana getirmişti. Tahminen de kullanmayı bilmiyordur ancak bir gerçek var ki yeni dönemin kısımlarını ChatGPT yazsa çok daha uygun kısımlar izleyebilirdik. En azından biz bu denememizde, hiç de üzücü olmayan bir sonuç elde ettik.

Yıl 2035. Türkiye sokakları karışık. Siyasi kutuplaşma, herkesin üzerine bir tartı üzere çökmüş durumda.

Hükûmetin kurduğu “Birleştiriciler” adlı teknoloji kümesi, kutuplaşmayı sonlandırabilecek bir teknoloji olan Polarize’ı geliştirmiştir.

Yapay zekâ tabanlı Polarize, genetik kodları ve kişinin geçmiş yaşantısını okuyarak politik eğilimleri belirliyor ve radikal niyete sahip bireylerin kutuplaştırıcı yanlarını siliyor. Algoritmasının işleyişi ise yalnızca bu teknoloji kümesinin bildiği bir sır.

Vatandaşların tamamı, adeta bir kimlik kartı üzere olan kontakt lensleri kullanıyor.

Mecburi olan bu lensler aracılığıyla beşerler hem toplumsal medyada eğleniyor hem uzaktan çalışıyor hem de gündemi takip edebiliyor. Artık ne cep telefonu ne de televizyon var. Bu lensler çıkarıldığı takdirde polis departmanları harekete geçerek o bireyi tutukluyor. Polarize yazılımının bu lenslere yüklenmesi planlanıyor.

Zeynep ismindeki genç, yetenekli ve idealist bir stajyer; Birleştiriciler’e yeni katılıyor.

Toplumdaki kutuplaşmayı önleyecek bir teknolojiye katkıda bulunmanın hayaliyle işe girdi. Lakin Polarize’ın ne olduğunu tam olarak öğrenme fırsatı bulduğunda, bu teknoloji hakkında farklı fikirlere sahip olmaya başlar.

Polarize, aslında insanları iki kümeye ayıran ve herkesi “biz” ve “onlar” halinde etiketleyen bir programdır. Hükûmetin politik eğilimlerine uymayanların beyinleri, algoritmalara maruz kalarak tek bir siyasi görüş altında birleştirilmeye çalışılıyor. Zeynep, bu durumun farkına varır ve buna pürüz olmak için harekete geçer. Gizlice yeni bir algoritma üzerinde çalışmaya başlar.

Zeynep, bir yandan da Birleştiriciler’in baş mühendisi Ahmet’in, Polarize’ı kamuoyuna tanıtmak için düzenlediği basın toplantısını izler.

Ahmet, Polarize’ın toplum üzerindeki olumlu tesirlerinden bahsederken, Zeynep ise yalanları bildiği için acı çekmektedir.

Zeynep, en yakın arkadaşı Anıl’a, Polarize’ın özgür kanıyı engelleyen bir denetim sistemi olduğunu anlatır. Anıl, Zeynep’in tasalarını anlar ve ona dayanak verir. İkisi birlikte, Polarize’ın algoritmasını değiştirebilmek için gizlice çalışmaya başlarlar.

Fakat vakit onların lehine işlememektedir. Polarize, beklenmedik bir biçimde erkenden halka sunulur.

Herkesin indirip yüklemesi mecburi olan Polarize uygulaması, insanlara tek bir fikri yavaş yavaş empoze etmeye başlar. Birinci günlerde hiçbir değişiklik olmamış üzere hissedilir lakin yıllar içinde çok sayıda manzara izletilerek ülkede her şeyin yolunda olduğu izlenimi verilecektir.

Yıllar geçer. Polarize hakikaten de karşı görüşteki insanların politik eğilimlerini değiştirir ve hükûmetin güzel işler yaptığına dair başarılı bir kurgu oluşturur. Bu süreçte Zeynep ve Anıl da lens takmak zorunda oldukları için ister istemez Polarize’a maruz kalmışlardır.

Polarize, toplumda o beklenen birlik ve bütünlüğü yaratmıştır.

Fakat bunun bedeli, tüm bireylerin tek tip politik duruşa sahip olmalarıdır. Farklı niyete yer yoktur artık. Anıl da Polarize’ın tesiri altında kalarak Birleştiriciler’i takviyeler hale gelmiştir.

Zeynep ise daha önce bildiği gerçekler nedeniyle Polarize’ın tesiri altına girmemiştir. Anıl’ın kendisini Birleştiriciler’e ispiyonlamasıyla birlikte, o artık bir kaçaktır. Fakat vazgeçmez. Yıllar geçse de geliştirmeye devam ettiği algoritmasının üzerinde çalışmaya devam eder.

Zeynep, güvendiği az sayıda şahıstan oluşan bir hacker kümesi ile iş birliği yapar.

Bu yeni takımla birlikte, algoritmasını oluşturma süreci hızlanır. Daha süratli ve tesirli çalışırlar. Artık Polarize’a karşı bir talihleri olduğunu hissederler. Algoritmalarına “Ayna” ismini verirler.

Ve nihayet, Zeynep ve hacker takımı, Polarize’ın altyapısına sızmayı başarır.

Toplumdaki her bireyin ekranında birdenbire bir bildiri belirir: “Birazdan yeni algoritmamız olan ‘Ayna’yı tanıtacağız. Bundan sonra Polarize’ın yerini alacak. Ayna, bir manipülasyon aracı değil; insanlara gerçeği, insanlık kıymetleri ortasındaki karmaşık bağları daha net gösteren bir yazılımdır.”

Zeynep devam eder. “Son 3… 2… 1… Artık Polarize’ın size gösterdiği geçersiz dünya yok. Bunun yerine, kendinizi zıt görüşte olduğunuz insanın gözünden göreceksiniz. Ayna, aslında bir empati aynası. Kendinize kendi gözünüzden değil, hiç anlaşamadığınız insanların gözünden bakıp onlara da hak vererek kendi yanlışlarınızı görebileceksiniz.”

Zeynep’in sesi yüksek ve keskin bir halde duyulur: “Unutmayın, bu denli yıl gördüğünüz olumlu şeyler Polarize tarafından yaratıldı ve sadece Ayna tarafından gerçek imgeleri görebilirsiniz. Şayet çabucak artık herkes lensini çıkarıp gerçek dünyaya bakarsa hiçbir şeyin yolunda gitmediğini görebilirsiniz. Lensleri çıkardığınızda tutuklanmayacaksınız, zira 100 milyon insan birebir anda bunu yapacak.”

Aynaların içine bakan halk, kendi politik fikirlerinin ve toplumun kutuplaşmasının gerçek yüzünü görür. Fakat yıllar boyunca Polarize yüzünden yıpranan halkın ruhsal ve fizyolojik olarak toparlanması kolay olmayacaktır.

Ayna, her bir kişinin kendi politik görüşlerini ve bedellerini düşünmesini, sorgulamasını sağlar. Bu yüzleşme, toplumun karmaşık ve çeşitli fikirlerinin bir yansımasıdır.

Zeynep, halkın “Ayna”yı nasıl kullandığını ve Ayna’nın kutuplaşmayı azaltmada nasıl tesirli olduğunu gözler. Ayna, insanların kendi inançlarını ve kıymetlerini sorgulamasını sağlar, diğerlerinin inançlarını ve kıymetlerini anlamasını sağlar.

Zeynep’in gözlerindeki kararlılık, kanılarının derinliklerine kadar inanılan bir vizyonun parıltısıdır.

Son kelamlarını söylerken, sesi titrek lakin kararlıdır: “Bizim yarattığımız bu Ayna, gerçek bir değişimin başlangıcı olabilir,” diye bağırır. “Ama sonuçta, gerçek değişim bizim elimizde. Kendimize dürüst bir formda bakmalı, anlamalı ve hürmet göstermeliyiz. Yalnızca bu halde kutuplaşmayı aşabilir ve toplumumuzu birleştirebiliriz.”

“Empati Aynası, sizin yerinize politik yargılarda bulunmaz,”diye devam eder. “Aksine, sizleri diğerlerinin gözünden dünyayı görmeye, anlamaya davet eder.”

Bu tabirleri toplumda büyük bir çalkantıya yol açar. Empati Aynaları, her bir kişinin aykırı politik görüşlere sahip bir kişinin gözünden dünyayı görme fırsatı sunar.

Birleştiriciler bu durumu yalnızca izlemekle yetinir, ani bir aydınlanma yaşayan topluma karşı yapabilecekleri bir şeyin olmadığını fark ederler ve ülkeden kaçmak için her şeyi yaparlar.

Son kelamlarını ekler Zeynep: “Empati Aynası, bizim kutuplaşmış bir toplumda birbirimizi anlamanın bir yolu olabilir. Lakin sonuçta, gerçek değişim bizim elimizde. Empati Aynası’nı kullanmalı, oburlarının tecrübelerini anlamalı ve hürmet göstermeliyiz. Yalnızca bu biçimde kutuplaşmayı aşabilir ve toplumumuzu birleştirebiliriz.”

Bu cümleler, halkın zihninde tekrar tekrar yankılanır.

– SON –