Yazdığınız Her Şeyi Şahane Görsellere Dönüştüren Yapay Zekâlara Dava Açıldı: 'Gerçek Sanatçılar' Tazminat İstiyor
Metinden görsel oluşturan yapay zekalara karşı ABD’de dava açıldı. Sanatçılar, sanal ortamda üretilen görüntüler için tazminat istiyorlar.
Hayatımıza her geçen gün biraz daha entegre olan yapay zeka, son dönemlerde sanatla da anılıyor. Evet; Stability AI ve Midjourney gibi girmiş olduğunuz metinleri, bir sanatçının elinden çıkmışçasına muhteşem görsellerle karşımıza çıkaran yapay zeka araçlarından bahsediyoruz. Üstelik bu yapay zekaların ürettiği eserler, DeviantArt gibi platformlar aracılığıyla milyonlara ulaştırılıyor.
Yapay zekanın bu marifetleri, bu işle hayatını kazanan sanatçıları pek de memnun etmemiş durumda. Zira ABD’nin Kaliforniya eyaletinde açılan yeni bir davada sanatçılar, yapay zeka nedeniyle para kazanamaz hale geldiklerini öne sürüyor. Davacı tarafta olan üç sanatçı Sarah Andersen, Kelly McKernan ve Karla Ortiz, Stability AI, Midjourney ve bu yapay zekalar tarafından üretilen içeriklerin sergilendiği DevianArt’tan tazminat istiyor.
Yapay zeka, sanatçıların emeklerini ‘çalıyor’! Peki nasıl?
Davacılar, yapay zekalar ile oluşturulan görsellerin sergilendiği/pazarlandığı platformların başta DMCA olmak üzere telif hakkı ve rekabete aykırı hareket ettiklerini savunuyorlar. Avukat Matthew Butterick’e göre söz konusu yapay zekalar; ressamların, yazarların, geliştiricilerin ve diğer tüm içerik üreticilerin eserlerini kullanarak eğitiliyorlar ve bu noktada hiçbir kısıtlama yapılmıyor. Yani yapay zeka, özgün bir görsel ortaya çıkarıyor olsa da o görselleri çıkarmak için hiçbir ücret ödemeden gerçek sanatçıların eserlerini referans alıyor…
Yapay zeka nasıl eğitiliyor? Sanatçılar haklı olabilir mi?
Makina öğrenimi, yapay zeka dünyasının en popüler tekniklerinden bir tanesi. Bir yapay zeka algoritması, yüz binlerce ve belki milyonlarca referans içeriği analiz ediyor. Bu analizler sonucunda da nesnelerin, manzaraların, insanların ve metne dönüştürebileceğiniz hemen her şeyin nasıl görünebileceğini ‘hayal’ ediyor. Yani yapay zekaya “Kırmızı kedi” yazdığınızda aslında yapay zeka, daha önce kendisine sunulmuş kedi görselleri ve kırmızı renkli görüntüleri referans alarak ortaya bir görsel çıkarıyor.
Peki sanatçılar tam olarak ne için tazminat istiyor? Eğer bir yapay zekayı sadece bendeniz Eray Kalelioğlu tarafından yazılmış makalelerle eğitirsenizi, yapay zeka bir süre sonra Eray Kalelioğlu’nun elinden çıkmış gibi görünen makaleler yazmaya başlayacaktır. Dolayısı ile makale, yapay zeka ile üretilmiş olsa da arka planda Eray Kalelioğlu’nu referans almış oluyor. Peki burada bir tazminat gerekliliği söz konusu mu? Bir telif hakkından söz edebilir miyiz? Teknolojinin bu aşaması kısmen yeni ve somut yasal düzenlemelere aç olduğundan yorumunu hukukçulara bırakıyoruz.