2023’ün Başından Beri Tüm Halka Arzlara Girseydiniz Ne Kadar Yarar Elde Ederdiniz?

‘Halka arz’a talep her geçen gün artıyor. O denli ki borsamızdaki yatırımcı sayısı kimi ülkelerin nüfusundan daha fazla hâle gelmiş durumda.

Aslında çok sayıda yeni yatırımcının borsaya giriş yapması, uzmanlar tarafından tedirginlikle karşılanıyor. Borsamızda halka arzların da büyük tesiriyle “bilinçsiz” yeni yatırımcı dolmuş durumda. Bu yeni yatırımcılar manipülasyona açık olduklarından panik yapıp çarçabuk ziyan edebiliyorlar.

İnsanların borsayla ilgilenmesi, konut iktisadına yahut geleceğine yatırım yapması kulağa hoş gelse de bir kısmı için ise hayal kırıklığına dönüşebiliyor.

Yılbaşından beri en az iştirakin olduğu 5 halka arz:

Hisse	İlk İşlem Tarihi	Katılımcı Sayısı	Halka Arz Maliyeti	Kazanç Oranı	Net Kâr (TL)
Oncosem Onkolojik Sistemler	4.01.23	36.044	1155 TL	%849	9.807 TL
Katılımevim Tasarruf Finansman	12.06.23	474.210	953,53 TL	%257	2.455 TL
Forte Bilgi Bağlantı Teknolojileri	14.06.23	660.379	448,44 TL	%485	2.176 TL
Maçkolik İnternet Hizmetleri	26.01.23	678.726	195 TL	%160	313 TL
Tapdi Oksijen Özel Sağlık	11.01.23	743.501	398,19 TL	%638	2.542 TL

Bir de en fazla iştirakin olduğu 5 halka arz ne kadar kazandırmış ona bir bakalım:

Hisse	İlk İşlem Tarihi	Katılımcı Sayısı	Halka Arz Maliyeti	Kazanç Oranı	Net Kâr (TL)
TAB Gıda	26.10.23	4.949.462	1170 TL	%26,53	314 TL
Borlease Otomotiv	19.10.23	4.222.601	253 TL	%24	61 TL
Reeder Teknoloji	21.09.23	4.208.278	428 TL	%117	360 TL
Vera Konsept GYO	27.10.23	3.878.278	158 TL	%25,71	41 TL
ebebek Mağazacılık	07.09.23	3.804.835	279 TL	%24	68 TL

Haziran ayına kadar 4.5 milyon yatırımcı bulunurken halka arzlara ise ortalama 700 bin ila 1.5 milyon ortasında katılım sağlanıyordu. Ağustos ayından itibaren yatırımcı sayısı evvel 5 milyon, sonra 5.5 milyon ve eylül sonuna hakikat 6 milyon sonunu aştı. Bu artış hızında halka arzların gerçekleşme sıklığının yanında halka arzların ne biçimde dağıtıldığı da tesirliydi.

Yılbaşında birtakım halka arzlar “oransal dağıtım” sistemiyle dağıtılırken bu halka arzlara tabiri caizse küçük yatırımcı dediğimiz insanların katılması daha sıkıntı oluyordu, katılsalar dahi çok az lot aldıklarından neredeyse kar elde edemiyorlardı.

Örnek vermek gerekirse, ASTOR Enerji halka arzının sonucunda 119 adet pay (1424 TL) alabilen yatırımcının, halka arz edilirken tam olarak 90.000 TL’lik lot talep etmesi gerekiyordu. Bu sayede oransal dağıtım planının sonucunda 119 adet pay almaya hak kazandı. Ancak 4 bin TL’lik arz talebi yapan bir başkaküçük yatırımcı ise yalnızca 2 adet hisse alabilirdi.

Hâl bu türlü oluncaküçük yatırımcılar ferdi ve tamamı eşit yöntemlerinin olduğu halka arzlara yöneldi. Zira bu dağıtım sisteminde çabucak hemen herkes eşitti. Bu sayede daha az maliyet ile talep edip azamî adet pay alınabiliyordu.

Biz de içeriğimizde istatistikleri hesaplarken ortalamayı bozmayacak biçimde ve “adil” bir yaklaşım ile ele aldık:

Halka arz sonuçlarında alınan lot sayısı hesaplanırken ferdi yatırımcıya düşen azamî lot sayısı varsayıldı (yani yatırımcı başına düşen azamî pay adedi).
Oransal dağıtımlar datalara dahil edilmedi ve tüm verilerde yalnızca eşit dağıtım metodu kullanılan halka arzlar hesaplandı (11 ay içinde yalnızca 4 halka arz, oransal dağıtım yoluyla halka arz edildi).
Halka arzların hesaplanma tarihleri borsada ilk süreç tarihlerine nazaran hesaplandı.

Daha sırada “halka arz olmayı” bekleyen 50’den fazla şirketin olduğunu belirtelim. İşte o şirketlerden kimileri:

Multinet Kurumsal Hizmetler
Zorlu Yenilenebilir Enerji
Mogan Güç Yatırım Holding
Agrotech Yüksek Teknoloji ve Yatırım
(Penti) Penca Tekstil
Gama Recycle Sürdürülebilir Teknolojiler

Yılbaşından beri aylara nazaran halka arz olan şirket sayısı:

Ocak	Mart	Nisan	Mayıs	Haziran	Temmuz	Ağustos	Eylül	Ekim
5	3	5	5	4	4	7	6	6

SPK (Sermaye Piyasası Kurulu) tabloda yer almayan şubat ayında ise hiçbir halka arza onay vermedi. Pandemi periyodunda halka arzlara kısa bir orta verildiği söylenebilir, bu devirde ise halka arz olmayı bekleyenler olağanlaşma periyoduyla yavaş yavaş müracaatta bulundular ve geldiğimiz bu devirde ise SPK bazen haftalık tek bir bülteninde 3 halka arza dahi aynı anda onay verebilecek duruma geldi.

Halka arzlara olan talebin bu kadar büyüdüğünü gören kimi şirketler ise fon bulabilmek için müracaatta bulunmaya başladılar. Sırada bekleyen şirketler bir yandan çoğalırken halka arzların furyasının nasıl devam edeceğini de önümüzdeki günlerde göreceğiz.

20 Temmuz – 20 Ekim tarihleri ortasında toplamda 22 farklı halka arz gerçekleşti. Bunların tümüne katılsaydınız, bu sürecin sonunda günümüzdeki net yararınız 8.300 TL olurdu.

20 Temmuz Atakey halka arzından itibaren günümüze kadar olan 3 aylık dilimde en son arz edilen TAB Gıda’ya kadar tüm arzların toplam maliyeti ise 9.780 TL olacaktı.

Bu maliyetin 3 ay içindeki tüm arzlara dağılışı ise ortalama 3.300 TL ediyor. Yani 3 ay boyuncaher ay 3.300 TL kadar halka arz yatırımı yaparak 3 ayın sonundaki net yararınız şimdiki kıymetlere göre 8.300 TL, toplam portföy kıymeti ise 18.080 TL’ye ulaşıyor.

Sonuç: Yılbaşından beri “eşit dağıtım” yoluyla gerçekleşen tüm halka arzlara katılan bir kişi tam olarak 40.780 TL net kar elde etti.

İçeriğimizin başında, adil olması için “oransal dağıtım” formuyla halka arz olanları neden dahil etmediğimizi açıklamıştık. Buna nazaran eşit dağıtımla gerçekleşen tüm halka arzlara giriş yapan ve elinde günümüze kadar tutan bir yatırımcı, 3 Ekim Cuma kapanış fiyatlarına göre 24.670 TL maliyetle net olarak 40.780 TL kar elde etti.

Bu yaklaşık 25 bin TL’lik maliyetin tek seferde olmadığını, 11 ay içinde yavaş yavaş harcandığını düşündüğümüzde halka arzın hiç de üzücü olmayan bir getirisi olduğunu söylemek yanlış olmaz herhâlde.

Hele hele günümüzde borsanın bu derece düştüğü, savaş ve belirsizliklerin olduğu periyoda karşın. O denli ki yalnızca 1 ay evvel bu halka arzların net yararı yaklaşık olarak 60 bin lira civarıydı.

Kimisi için az bir ölçü olsa da bu yaklaşık 25.000 TL’lik maliyetin tek seferde harcanmadığı ve yavaş yavaş harcandığıgerçeğini unutmamak gerekiyor. O denli ki günümüz kurallarında mevduat faizlerinin %40’ı bulduğu bu devirde, 25.000 TL’nin 10 aylık mevduat getirisi bankadan bankaya değişse de ortalama olarak 30.000 ila 33.000 TL ediyor.

Daha kıymetlisi de bu 10 aylık sürecin başında 25.000 TL’yi mevduatımıza ekleyip vade sonuna kadar (300 gün) bekletmemiz gerekiyordu. Halka arza baktığımızda ise yaklaşık 25.000 TL maliyetin yavaş yavaş 10 ay içinde kimi aylar 3.000 TL, bazı aylar ise 5.000 TL civarı parça modül maliyetler biçiminde yayıldığını söyleyebiliriz.

Not: Bu içerik “yatırım tavsiyesi değildir.“