Cumhurbaşkanlığı, ChatGPT, Hyperloop ve Görüntü Oyunlar Hakkında Rapor Yayınladı

Dünya’nın üstün gücü olacak ülkesi, yapay zekâ ve yenilikçi teknolojilere ağırlaşan ve bunları en yararlı formda hayatımıza sokacak ülke olacak. Pekala Türkiye, günümüzde gündemde olan teknolojiler ve bunlara bağlı alanlar hakkında neler düşünüyor?

İşte bu sorunun karşılığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi’nin yayınladığı dört yeni araştırma raporuyla verildi. Ofis, ChatGPT ve sohbet botları, yeşil teknolojiler, yeni jenerasyon ulaşım teknolojisi hyperloop ve görüntü oyun dalına dair araştırma yaptı, Türkiye’nin potansiyelini ve tavsiyelerini sundu.

Video oyunları hakkında söylenenler:

Özellikle taşınabilir alanda Türkiye’nin dünya çapında büyük bir baskınlık elde ettiği yıllardır bilinen bir gerçek. Ofis’in faydalandığı araştırmalar da bu durumu net bir halde ortaya koyuyor. Türkiye, oyun teşebbüslerine yatırımda 333 milyon dolar ile Avrupa’da en çok yatırım yapılan 5 ülkenin toplamını bile geçiyor.

Raporun sonuç kısmında da bu muvaffakiyetin sürdürülmesi ve büyütülmesi için yapılması gerekenler şu biçimde söz ediliyor:

“Türkiye’deki oyun kesimi değerli bir büyüme potansiyeline sahiptir. Ülkenin genç ve dinamik nüfusu, teknolojiye olan ilgi ve nitelikli insan kaynağı, oyun kesiminin gelişimine katkı sağlamaktadır. İleriye dönük olarak, oyun bölümünün büyüme ivmesini artırması, memleketler arası pazarda daha rekabetçi hale gelmesi ve yerli yeteneklerin desteklenmesi için yeni stratejilerin hayata geçirilmesi ehemmiyet taşımaktadır.

Ülkemizin oyun sanayisi için bir potansiyel taşıdığı; kesimin gereksinimleri ve değişen eğilimler doğrultusunda bu potansiyelini ortaya çıkaracak adımlarla öncü ülkeler ortasında yer alacağı bedellendirilmektedir.”

ChatGPT ve misal chatbot (sohbet botları) hakkında söylenenler:

Günümüzün en trend teknoloji konusu olan sohbet botları ve ChatGPT özelinde de bir rapor yayınlandı. Ofis, bu botların bilhassa dijital bağlantı uygulamalarında dönüşümü gündeme getirdiğini, yapay zekânın en değerli uygulama alanlarından birine dönüştüğünü söz etti.

Önümüzdeki yıllarda sohbet botlarının daha da fazla potansiyele sahip olduğu söz edilirken bu tabir, Precedence Research’ün bölümün 2032 yılına kadar yaklaşık 4,9 milyar dolar değere ulaşacağı iddiasıyla desteklendi.

Raporda ayrıyeten negatif noktalara da değinildi. Bilhassa ChatGPT özelindeki kısımda, yararlı kullanımların yanı sıra çeşitli risk ögelerinin da var olduğuna işaret edildi. Bunlardan kimileri verilen bilgilerin doğruluğu, telif hakkı ihlalleri, akademik çalışmalarda ChatGPT’nin kaynak gösterilmeden kullanılması olarak paylaşıldı.

Türkiye’de sohbet botu çalışmalarına dair rastgele bir tavsiye/öneri paylaşılmadı. Ülkemizde bu alanda çalışma yapanlar ise şu biçimde listelendi:

“Bankacılık ve Finans: Türkiye’de birçok banka ve finans kuruluşu chatbot’ları hayata geçirmiştir. Bu kuruluşlardan kimileri; Akbank, ING, Türkiye İş Bankası, Garanti BBVA, Yapı Kredi, BKM Ekspress, Ziraat Bankası ve Vakıfbank’tır.
e-Ticaret: Chatbot’ların ağır olarak kullanıldığı bölümlerden biri de e-ticarettir. Türkiye’de çevrim içi alışveriş tecrübesini chatbot’ları kullanarak farklılaştıran kimi şirketler; Getir, Trendyol, Yemeksepeti, Hepsiburada ve Sahibinden’dir.
Medya: Öne çıkan chatbot kullanım alanlarından biri olan çevrim içi yayıncılık, chatbot’larıyla yeni medyaya ayak uydurmaktadır. Habertürk, Marketing Türkiye, DMAX medyada chatbot kullanan kurumlardandır.
Eğlence: Müzikten sinemaya cümbüş kesiminde pek çok alanda MuudBot, Biçim Sinema, Sinemia, Noluyo.tv üzere chatbot’lar öne çıkmaktadır.
Otomotiv kesiminde Akaryakıt Alarmı, hizmet kesiminde Ulak, spor alanında Gymgym, hukuk alanında Hukuk Deposu, insan kaynakları alanında Meslek.net ve Armut.com üzere birçok uygulamanın/internet sitesinin chatbot kullandığı bilinmektedir.”

Hyperloop projeleri hakkında söylenenler:

Ulaşım alanında tüm dünyada tartışma konusu olan ve birtakım ülkelerde hayata geçirilen hyperloop sistemleri, Ofis’in de araştırma konusu oldu. Raporda, hyperloop teknolojisinin yüksek sürat, düşük karbon emisyonu, güç tasarrufu ve hava şartlarından etkilenmemesi üzere avantajlarının olduğu paylaşıldı.

Öte yandan hyperloop’un dezavantajları olarak yolcu ve sistem güvenliği, artan inşaat ve suram maliyetleri, hükümet düzenlemeleri ve sistem finansmanı üzere etmenler listelendi.

Türkiye’deki hyperloop çalışmalarının şu anda üniversiteler nezdinde yapıldığı paylaşılırken hyperloop’un ülkemizde hayata geçmesi için gerekenler de paylaşıldı. Ofis’in bu bahisteki yorumu şu haldeydi:

“Ulaşım dalındaki güvenlik ihtiyaçları değerlendirildiğinde, Hyperloop sistemleri için gelecekte güvenlik açığı tahliline gereksinim duyulacağı öngörülmektedir. Hyperloop teknolojisini desteklemek için ise akademi ve sanayilerin irtibat halinde olarak verimli protokoller geliştirmesi gerekmektedir.

Çeşitli hususlarda Hyperloop teknolojisinin geliştirilme sürecine dâhil olan paydaşları aktif bir halde yönetmek için bir strateji ve yol haritasına gereksinim duyulmaktadır. Hyperloop geliştirmenin her evresi için hangi paydaşların dâhil olması gerektiği ve hangi aksiyonların yapılması gerektiğinin tanımlanması, paydaş iştiraklerinin daha aktif bir halde yönetilebilmesini sağlayacaktır.”

Çevreyi korumak için her alanda geliştirilen yeşil teknolojiler hakkında söylenenler:

“Yeşil Teknolojiler” raporu, yenilenebilir güç teknolojilerinden elektrikli araçlara ve güç kaynaklarına kadar hayli kapsamlı bir rapor idi. Rapor, yeşil teknolojilerin etraf üzerindeki ziyanları azalttığını ve birebir vakitte ömür kalitesini güzelleştirerek sürdürülebilir yenilikçi tahliller sunduğuna yer verdi.

Raporda dikkat çeken bir nokta ise yapay zekânın yeşil ve sürdürülebilir bir hale getirilmesiydi. Ofis, yapay zekânın sürdürülebilirlik meselelerine tahlil üretmek için faal ve verimli kullanımının mümkün kılınmasını beklediğini paylaştı.

Tabii yapay zekânın yeşil hale getirilmesi gerektiği ve sürdürülebilirliğe tesiri şu formda aktarıldı:

“Yapay zekânın etraf üzerindeki en yaygın olumsuz tesirleri hem elektrik kullanımında (hesaplama ve iletim gücü tüketimi) hem de bunun sonucunda ortaya çıkan karbon emisyonlarında meydana gelen artıştır. Sürdürülebilir bir yapay zekâ altyapısı ile birlikte güç tüketimindeki aksilikler ortadan kaldırılabilir, insan ömür kalitesi artırılabilir ve global iklim değişikliğinin önüne geçilebilir.

Diğer yandan, yeşil yapay zekâ; tarım, güç, ulaşım, üretim ve nanoteknoloji üzere birçok sanayide çevresel sürdürülebilirliğe katkıda bulunabilme potansiyeline sahiptir. Trafik sorunlarının azaltılması, tedarik zinciri lojistiğinin güzelleştirilmesi, mahsul randımanı artırılırken gübre ve su tüketiminin azaltılması, hava modellerinin hakikat bir biçimde varsayımıyla gereksiz karbon kirliliği oluşumunun optimize edilmesi üzere birçok farklı alanda yeşil yapay zekâ uygulamaları geliştirilmektedir.”

Ayrıca sürdürülebilirliğin yapay zekâ dayanaklı bir formda sunulması, yönetişim, standartlar ve güvenlik için milletlerarası seviyede iş birliği ile önemli yatırımların yapılması gerektiği vurgulandı.

Tüm raporlara bu temasa tıklayarak ulaşabilirsiniz.