Dünyadaki Hiçbir Akvaryumda Neden Büyük Beyaz Köpek Balığı Bulunmaz? Karşılık, Düşündüğünüz Üzere Değil!

Deniz canlılarının tamamı ortak bir hayat alanını paylaşsa da yaratılışları gereği birbirinden çok farklı özelliklere sahiptir. Örneğin kimilerinin hayatına devam edebilmesi için küçük bir su birikintisi bile kafidir lakin beyaz köpek balıkları için yaşadıkları alanın büyüklüğü hayati bir ehemmiyet taşır.

Peki beyaz köpek balıklarını başka canlılardan ayırt edici kılan nedir ve akvaryumlarda neden bu canlıları hiç görmüyoruz?

Beyaz köpek balıkları, eşsiz özellikler ve adaptasyonlarla donatılmış canlılardır.

Yırtıcılık konusunda tepeyi elinde tutan tutan bu köpek balığı tipi, besin zincirinin en üstünde yer alır ve çok fazla doğal avcıya sahip değildir. Ayrıyeten uzman avcılardır ve avlarının göç yollarını büyük bir dikkatle takip ederler.

Yılda ortalama 9.66 km yol katettikleri bilinen beyaz köpek balıkları, muazzam bir koku alma duyusuna sahiptir. Bu yeteneklerini, avlarını yaklaşık 3 km uzaktan tespit etmek için kullanırlar ve başka hayvanların ürettiği elektromanyetik alanları algılamalarını sağlayan bir elektroalgılama sistemine de sahiptirler.

Ancak akvaryumu oluşturan cam duvarlardan çeşitli elektromanyetik ekipmanlara kadar onları çevreleyen alan, bu duyusal algılarının karışmasına sebep olur ve avlarını yakalamakta büyük bir zorluk çekerler.

Köpek balıklarının bu tipi, hayatlarının büyük kısmını ekseriyetle yalnız dolaşarak geçirir.

Bu canlılar, büyük oranda yalnızlığı sevseler de üreme mevsimi sırasında farklı köpek balıklarıyla toplumsallaşır ve çiftleşirler. Lakin onların bu birliktelikten aldıkları keyif, epeyce kısa bir vakit dilimini kapsar. Bu sebeple şayet bir akvaryuma alınırlarsa diğer köpek balıklarına ve hayvanlara yakınlıkları onları huzursuz eder ve gerilime girmeleri kaçınılmaz olur. 

Ayrıca akvaryum ve gibisi küçük kapalı alanlarda daimi bir biçimde bulunmaları, çeşitli hastalıklara karşı hassaslıklarını arttırır ve cilt ve yüzgeçleri, hassaslaşma eğilimi gösterir. 

Tahmin edebileceğimiz üzere epeyce iri olmaları da onları tabiatı gereği tehlikeli canlılar yapar. Beklenmedik bir ani hareketleri, kısıtlı bir alana sahip olan akvaryumda hem kendilerinin hem de müdahale eden görevlilerin ziyan görmesine sebep olabilir.

Bu devasa köpek balıklarının beslenme hali de akvaryumda yaşamalarına büyük bir manidir.

Çünkü yırtıcı tabiattaki canlı avlar, onların en çok tercih ettiği besinlerdendir ve bunun dışında rastgele bir şey yemeleri için açlıktan ölecek kadar çaresiz kalmaları gerekir. Hâl bu türlü olunca, akvaryum ortamında bu durum epeyce sıkıntı ve külfetli olur. 

Bunun yanı sıra oksijen elde etmek ve suyun, solungaçlarının üzerinden geçebilmesini sağlamak için sürekli olarak ileri hakikat yüzmek zorunda kalırlar. Beyaz köpek balıklarının ortalama uzunluğunun 6 metre olduğu göz önüne alındığında, onlara gereksinim duydukları alanı sağlamak epeyce meşakkatli olur. 

Elbette bu canlıları esaret altına almayı deneyenler yok değil.

Bilinen birinci teşebbüs, Kaliforniya’da 1950’lerin ortalarında Marineland of the Pacific isimli bir akvaryum tarafından gerçekleştirilir lakin özgürlüğü kısıtlanan bu beyaz köpek balığı, bir günden az bir müddet hayatta kalır.

Ayrıca SeaWorld 1970’li, 80’li ve 90’lu yıllarda sistemli olarak beyaz köpek balıklarını çeşitli akvaryumlarda barındırmaya çalıştı fakat bu efor da sonuçsuz kaldı. Canlılardan birkaçı ölürken birçok birkaç hafta içinde yabanî tabiata geri bırakıldı.

Yalnızca Monterey Bay ismiyle bilinen bir akvaryum, 2004 yılında bu köpek balıklarını 16 günden daha fazla akvaryumda tutabilmeyi başardı. Tekrar bundan iki yıl evvel Japonya’daki bir akvaryum, esaret altına aldığı köpek balığının üç gün içinde vefatına sebep oldu.

Bu akvaryumlarda köpek balıklarının öbür çeşitleriyle müsabakanız mümkün fakat beyaz köpek balıklarının adaptasyonu, onların akvaryumda yaşamasına elverişli değil.

Eğer kuşaklarının tükenmemesini ve onların daha sağlıklı ve inançlı bir hayat sürmesini istiyorsak, onları ait oldukları habitattan alıkoymamak en doğrusu. Aksi takdirde beyaz köpek balıkları fizyolojik ve ruhsal manada ziyan görebilir ve hatta bu esaret, mevtle sonuçlanabilir.