Okyanus Suları Varsayım Ettiğimizin Bilakis Çarşaf Üzere Düz Değil: Hayır, Dalgalardan Bahsetmiyoruz
Okyanusun yüzeyi düz değil derken dalgalardan ya da Dünya’nın eğrisinden falan bahsetmiyoruz. Okyanusun yüzeyi, zaten düz değil!
Düz Dünyacılar üzere düz okyanuscular da varsa biraz sinirlenebilir fakat hazırsanız okyanus sularının neden düz olmadığını anlatacağız.
İlk olarak, global deniz düzeyi yükselmesinin ne demek olduğuna bakalım.
Dünya’daki tüm okyanus havzalarının ortalama yüksekliğini tabir eden “küresel deniz seviyesi” terimini daha evvel duymuş olmanız olasıdır.
Hatta deniz düzeylerinin yükselişine ait varsayımları gösteren üstteki üzere bir harita da vardır. “Küresel deniz düzeyi yükselmesi” ise ortalama global deniz düzeyi eğilimindeki artışı söz eder.
Okyanus, kestirim ettiğimizin bilakis düz değil.
Çoğu vakit, büyük bir su kütlesine baktığımızda küvetteki su üzere dümdüz görürüz. Muhtemelen tek yükselti dalga olabilir. Fakat aslında dalgalar olmasa bile okyanuslar, çarşaf üzere dümdüz değildir.
Aksine, karalarda olduğu üzere doruklar vardır. Karalardakinden tek farkı, azamî 2 metre uzunluklarıyla onlardan daha küçük olmalarıdır. Üstteki görselde bu yükseklik farklarını renk skalasında görebiliyoruz.
Okyanusu şekillendiren en büyük faktör, yer çekimi.
Dünya’nın yer çekimindeki değişiklikler, onu sistemsiz ve sürekli değişen bir hale büründürüyor. Kütle, Dünya yüzeyinde tekrar dağıtıldıkça (örneğin buzulların erimesi) yer çekimi alanı da değişiyor ve bu okyanus ve deniz yüzeyinin yüksekliğini etkiliyor.
Mesela okyanusun tabanında minik bir çukur varsa bu suyun üzerinde de minik bir eğim oluşturabilir. Tıpkı formda, tabanda küçük bir zirve varsa bu da su yüzeyinin halini etkileyebilir.
Peki bu yükseltilerin olması bir şeyi değiştirir mi?
Okyanus yüzeyindeki bu küçük yükseltiler ve çukurlar; suyun sıcaklığı, içerdiği tuz ölçüsü, atmosferin okyanus yüzeyi üzerindeki basıncı ve okyanus akıntıları üzere birçok faktörü etkileyebilir.
Okyanusların bahis olduğu ilginizi çekebilecek öbür içerikler: