Türkiye’deki Otomobillerin Hepsi “Togg” Olsaydı Şarj Edebilmek İçin Meskenlerin ve Kentlerin Elektrik Kapasitesi Kâfi Olur muydu?

Elektrikli araçlar geleceğin ulaşımını şekillendiren ve bizlere nihayet sürdürülebilir ve daha etraf dostu bir araba tecrübesi sunan değerli teknolojiler. Klasik içten yanmalı motorlara sahip araçlardan farklı olarak elektrikli araçlar elektrik gücüyle çalışan ve sıfır emisyon prensibiyle çevre dostu bir seçenek olan bu araçlar, güçlü bataryaları ve elektrik motorları sayesinde sessiz ve süratli bir sürüş tecrübesi de sağlıyorlar.

Türkiye sokaklarında da elektrikli araçların sayısı her geçen gün artıyor. Bu hoş haber. Lakin bir de bu araçların enerjilerinin nasıl sağlandığına bakalım.

Gün sonunda konutunuza döndüğünüzde aracınızı güç istasyonuna bağlayarak elektrikle şarj etmeniz gerekiyor.

Ancak tek bir aracın şarj olması için gereken elektrik ölçüsü, hanenizin neredeyse bir aylık elektrik kullanımı kadar. Bu durumda gelecekte herkesin elektrikli araçlar kullandığını varsaydığımız bir durumda meskenlerin ve kentlerin elektrik şebekelerindeki kapasitenin kâfi olması mümkün mü?

Evlerin elektrik tesisatları, bir elektrikli aracı şarj edebilmek için yetersiz kalabiliyor.

Özellikle de konutunuzdaki elektrik tesisatı eskiyse elektrikli bir aracı şarj etmek sisteme fazla yük bindirebilir. Yük dengeleme özelliğine sahip şarj aygıtları, bu yükün elektrikli araca ve mesken aletlerine eşit halde dağılmasına yardımcı olarak elektrik kesintilerinin önüne geçebilir.

Ev içi kablo tesisatları çoklukla tek fazlıdır. Elektrikli bir aracı şarj edebilmek için konutunuzdaki kablo tesisatını 22kW şarja müsaade verecek olan üç fazlı bir sisteme taşımanız da gerekebilir.

Bir elektrikli aracın tam şarj olması için gereken güç ölçüsü hayli yüksek olabilir. Türkiye’nin güncel elektrik tedarik kapasitesinin, yaygın şekilde elektrikli araç kullanımını karşılayabilmesi imkansız.

Türkiye’de bugün trafiğe kayıtlı toplam 14 milyon 269 bin 352 araba bulunuyor. Bu araçların tümünün elektrikli araçlara dönüştüğünü, örneğin hepsinin Togg T10X modeli olduğunu varsayalım.

Her bir aracın bataryasını doldurmak için 88.5 kW güç gerekecek, 14 milyon 269 bin 352 araç için gereken enerji ölçüsü 1.262.837,652 megawatt demek.

Türkiye’nin yenilenebilir ve fosil tüm güç kaynakları ve güç santrallerinin birlikte tek seferde üretebileceği güç miktarı 2021-2025 yılları ortası devir için 115.722 megawatt olarak belirtiliyor.

Evlerimizde ve iş yerlerimizde her türlü günlük gereksinimimiz için kullandığımız elektriğin de buna dahil olduğunu düşünürsek, üretilen tüm elektriği yalnızca elektrikli araçlara seferber ettiğimiz bir senaryoda bile muhtaçlığın sırf 10’da 1’i kadar bir güç ölçüsüne ulaşıyoruz.

Elektrikli araçların çok yaygınlaşması durumunda güç şirketlerinin, altyapılarını katiyen güçlendirmeleri gerecektir.

Şebeke kapasitesini artırmak ve artan talebi karşılamak için yenilenebilir güç kaynaklarını daha fazla kullanmak uygun bir seçenek. Zira güneş ve rüzgar güçleri sınırsız kaynaklar. Güç şirketleri bu kaynakları daha fazla kullanarak elektrik tedariğini güçlendirebilirler.

Akıllı şebeke teknolojileri de elektrik talebini yönetmek ve istikrarlı bir formda dağıtmak için kullanılabilir. Bu teknolojiler talep karşılıklı tarifeler, şebeke idaresi sistemleri ve güç depolama sistemleri gibi çeşitli prosedürleri içeriyor. Yani her bir hane için ne kadar güç kullanımı gerektiğini saptayarak buna nazaran planlı dağıtımlar yapılabilir. 

Norveç, elektrikli araçlar için şarj altyapısını muvaffakiyetle oluşturmuş bir ülke. Türkiye’de ise durum bu türlü değil.

Elektrikli araçlar için gereken şarj altyapısı konusunda dünyadaki başarılı örneklerden olan Norveç’e bakalım. Ülkenin elektrik ağı büyük ölçüde hidroelektrik santralleri tarafından desteklenen yenilenebilir güç kaynaklarına dayanıyor. Bu durum elektrikli araçlar için sürdürülebilir bir şarj altyapısının oluşturulmasını kolaylaştırıyor. 

Ancak Türkiye‘nin elektrik ağı birtakım sınırlamalarla karşı karşıya ve yenilenebilir güç kaynaklarının kullanımı Norveç’teki kadar yaygın değil. Altyapı eksiklikleri ve yenilenebilir güç kaynaklarının yetersiz kullanımı, elektrikli araçlar için sıkıntılı bir duruma işaret ediyor.

Edirne’den Ardahan’a elektrikli araçları görmeye başlamadan evvel Türkiye’nin elektrik altyapısını geliştirmesi gerekiyor.

İyi haber ise Türkiye’de elektrik ağlarında kapasite artırmalar yapılıyor ve değerli ilerlemeler kaydediliyor. Yenilenebilir güç kaynaklarının daha fazla kullanılması ve yapılacak altyapı yatırımları daha güçlü bir elektrik ağı oluşmasını sağlayacaktır. 

Ancak tekrar de elektrikli araçların yaygınlaşması durumunda ağın önemli bir yük altında kalabileceği de unutulmamalı. Elektrikli araçlara olan talebin artması gelişmiş bir altyapıyı dahi zorlayabilir ve elektrik tedariğinin güvenilirliği konusunda meseleler ortaya çıkabilir.

Bu nedenle Türkiye’nin elektrik ağındaki ilerlemelerin bir gün yaygın formda elektrikli araçlar kullanılabileceği düşünülerek geliştirilmesi ve planlanması son derece değerli.