Yarasaların Baş Aşağı Durmasının “Vay be!” Diyeceğiniz Çok Kıymetli Sebepleri
Benzersiz duruşlarıyla hayvanlar âleminde tek olmayı başaran yarasalar, çubukta sallanan akrobasi artistleri üzere güçlü kaslarıyla hayatlarının büyük bir kısmını bu formda geçiriyorlar.
Yer çekimine meydan okuyan yarasaların baş aşağı duran bu garip pozisyonları bizlere çok rahatsızmış üzere gelse de aslında onlar için bir nevi tekrar doğuşu temsil ediyor. Zira bu şekilde bedenlerini tazeleyerek yeni bir güne hazırlanıyorlar ama içlerinden bir sebebe biz de şaşırdık ne palavra söyleyelim!
Şimdi hayal edelim: Gece karanlığı, bir ağacın kolunda baş aşağı duran bir şey gördünüz! Korkmayın, günlük sporunu yapan bir yarasayla karşı karşıyasınız.
Yarasalar, başka hayvanlardan farklı olarak gece etkin olduklarından yaşamsal olarak çeşitli stratejiler uyguluyorlar. Bunlar aslında doğal olarak gelişirken kendilerinin de neden baş aşağı durduklarını bizlere açıklıyor.
Uçuşları için gereken enerjiyi öbür hayvanlara kıyasla daha fazla harcıyorlar. Çünkü karada yaşayan çeşitlerden farklı olarak havadaki faaliyetlerini sürdürebilmek için büyük güç rezervlerine gereksinim duyarlar. Bu yüzden yarasalar, güç tasarrufu konusunda gerçek bir uzman üzere davranıp baş aşağı durumda dinlenme alışkanlığı edinmişler.
Bu duruş, yatay bir pozisyonda tünedikleri yahut dik durdukları duruma kıyasla enerjilerini daha tesirli bir biçimde korumalarına yardımcı oluyor.
Yarasaların gece boyunca avlanmak için gerekli olan havadaki çeviklikleri, baş aşağı tüneme konumu sayesinde kazandıkları bir avantajla destekleniyor.
“Nasıl yani?” dediğinizi duyar üzereyiz. Şöyle ki yarasalar baş aşağı asılı olduklarında dinlenme durumundan süratle uçuşa geçebilme kabiliyetine sahiptir, bu da avlarının varlığına süratli bir formda reaksiyon vermelerini sağlıyor.
Yani olağan bir biçimde durduklarına kıyasla aykırı durmaları, uçuşa çabucak geçmelerine imkan sağlıyor. Onların bu özellikleri, gece avcılığı için kritik kıymete sahip çünkü bu halde süratli hareket edebilirler.
Tabii ki bu sırf güç tasarrufu ile sonlu değil. Bu durum, birebir vakitte yarasaların idrar ve tükürük üzere bedenlerindeki sıvıların dışarıya akmasını en aza indirir. Bu esirgeyici yaklaşım, bilhassa besinin hudutlu olduğu devirlerde yarasaların kaynaklarını şuurlu bir formda muhafazalarına ve böylelikle daha uzun mühlet hayatta kalmalarına yardımcı oluyor.
Ayaklarında bulunan eklemler, özel yapılarla donatılmıştır.
Bu harikulade hayvanlar, az evvel söylediğimiz üzere baş aşağı asılı olduklarında süratle uçuşa geçebilirler. Kulağa garip gelen bu durum, dinlenme pozisyonundan avlanma moduna geçişlerini hızlandırır ve avlarının varlığına daha süratli reaksiyon vermelerini sağlar.
Bunun yanı sıra bir nevi savunma sistemidir da onlar için. Olağanda belki en savunmasız olunabilecek konum, yarasalar için en inançlı duruşu temsil ediyor.
Özellikle karasal avcı hayvanlara karşı potansiyel bir av olmaktan bu türlü yaparak kurtuluyorlar diyebiliriz. Zira bu biçimde hem inançlı bir duruş sergilerken hem de erişilemeyecek bir konumda bulunuyorlar. Kamufle olmaları da eforu.
Hep birlikte tünemiş yarasa topluluklarını fotoğraflarda da olsa görmüşsünüzdür. İşte bunun temel sebebi, komünal tüneme davranışlarının gelişmiş olmasıdır.
Hayvanlar ortasında olduğu üzere yarasalarda da kendi ortalarında bir çeşit irtibat olan bu durumda bulunan topluluk, ekseriyetle birbirleriyle arkadaşlardır.
Bir de vücut ısılarını koruma etmek ve kan birikimini engellemek ismine bu türlü durduklarını ekleyebiliriz. Bu zeki hayvanların dolanım sistemi, dikkat cazip bir adaptasyonla karakterize edilmiştir: baş aşağı durduklarında kanın kol ve bacaklarda birikmesini engelleme yeteneği.
Bu özellik, yarasaların kanatlarında ve bedenlerinin alt kısmında kanın birikmesini özel önler. Bu sayede kan bedende serbestçe dolaşır. Dinlenme modundan çıkıp süratle uçuşa geçtiklerinde kanları da süratle akar.
Yani bu adaptasyonla yarasaların dolanım sistemi, bir harika kahramanın süratli aksiyon sahnelerine misal biçimde süratli ve tesirli bir performans stantlar.
Her şeyden öte baş aşağı durma yetenekleri, onlara bu saydıklarımızı sağlamakla kalmıyor; aynı vakitte hayvanlar âleminde “zeminde takılmaktansa tavana asılmak daha havalı!” dedirtecek bir hava katıyor.